TÜRKİYE’NİN YENİ YÖNETİM DÜZENİ: CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ

Bu yazıda Türkiye’nin yeni yönetim düzeni olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş süreci başta, tarihsel, yasal ve yönetsel açılardan olmak üzere çeşitli boyutlarıyla değerlendirilecektir. 16 Nisan 2017 Anayasa değişikliğinden günümüze Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne giden yolda gerçekleştirilmiş olan düzenlemeler, bu düzenlemelerin yasama ve yargı güçlerine etkileri ve bu güçlerle olan ilişkileri ele alınacaktır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi bir hükümet sistemi değişikliği olduğu ve devletin yürütme gücü yeniden şekillendirildiği için çalışmada çoğunlukla sistemin bu yönüne odaklanılmıştır. Bu bağlamda Cumhurbaşkanı adaylığı ve seçimi, Cumhurbaşkanı’nın görev, yetki ve nitelikleri, Cumhurbaşkanlığı teşkilatı ve Cumhurbaşkanlığı kabinesi bütün yeni unsurları ile ele alınacak ve mevcut durum ortaya konmaya çalışılacaktır. Yeni hükümet sistemini bir bütün olarak incelemek bu yazının temel amacıdır. Öte yandan yazı çoğunlukla yasal düzenlemeler esas alınarak hazırlanmıştır. Bu anlamda çalışma bir yasal metin incelemesi olarak nitelendirilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları

PDF

___

Avrupa Birliği (2018), “AB Genişleme Politikasına İlişkin 2018 Bilgilendirmesi”, Avrupa Komisyonu, 17.4.2018Akgün, Mert Hüseyin (2017), “Başkanlıktan Cumhurbaşkanlığı Sistemine: 2012 ve 2016 AK Parti Anayasa Önerileri”, SETA Perspektif, Sayı: 163, Ocak. https://setav.org/assets/uploads/2017/01/Perspektif163.pdf (Erişim Tarihi, 16.04.2018).Gözler, Kemal (2017), Anayasa Hukukuna Giriş, Ekin Kitabevi, Bursa.Güler, Birgül Ayman (2016), http://www.yeniadana.net/haber/baskanlik-rejimi-zorlamasindan-vazgecilmeli-11664.html (erişim tarihi: 16.04.2017).Güler, Birgül Ayman (2018), https://www.aydinlik.com.tr/baskanlik-semasi-birgul-ayman-guler-kose-yazilari-temmuz-2018(erişim tarihi: 09.07.2018).İzci, Ferit (2017), “Yeni Anayasa Değişikliği Çerçevesinde Yürütme Organında Meydana Gelen Değişimler”, YYÜ SBE Dergisi, Cilt: 1, Sayı: Özel Sayı -4.Memiş, Halil (2018), “Mahalli İdarelerin Merkezi İdare İle İlişkilerine İlişkin Yeni Düzenlemeler”, http://mts.org.tr/mevzuat/23793/mahalli_idarelerin_merkezi_idare_ile_iliskilerine_iliskin_yeni_duzenlemeler (erişim tarihi: 15.07.2018).Nalbant, Atilla (1997), Üniter Devlet, YKY, İstanbul.Şen, Ersan (2018), http://www.hukukihaber.net/anayasa-degisikligi-ile-ilgili-ikinci-uyum-yasasi-makale,5844.html (Erişim Tarihi: 09 Temmuz 2018).Turan, Menaf ve Mahmut Güler (2018), “Yerel Yönetimlere İlişkin Temel Kavramlar”, (Ed. Kemal Görmez ve Hasan Yaylı), Yerel Yönetimler, Orion Kitabevi, Ankara, s. 5-33. Yayman, Hüseyin (2016), Türkiye’de Devlet Reformu ve Başkanlık, 4. Baskı, Doğan Kitap, İstanbul.
Yasal DüzenlemelerKHK/702 Nükleer Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, R.G: 9 Temmuz 2018, 30473 (Mükerrer).KHK/703Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, R.G: 9 Temmuz 2018, 30473 (3. Mükerrer).Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 1), R.G: 10 Temmuz 2018, 30474.Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 2), R.G: 10 Temmuz 2018, 30474.Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 3), R.G: 10 Temmuz 2018, 30474.Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 4), R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Devlet Denetleme Kurulu Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 5), R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinin Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 6), R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Savunma Sanayii Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 7), R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Yüksek Askeri Şûranın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 8), R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Milletlerarası Andlaşmaların Onaylanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 9), R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Resmî Gazete Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 10) R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Devlet Arşivleri Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 11), R.G: 16 Temmuz 2018, 30480.Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 12), R.G: 16 Temmuz 2018, 30480.Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 13), R.G: 24 Temmuz 2018, 30488.İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 14), R.G: 24 Temmuz 2018, 30488.Bakanlıklara Bağlı, İlgili ve İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile İlgili 2018/1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, R.G: 15 Temmuz 2018, 30479.Bakanlıklara Bağlı, İlgili ve İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile İlgili 2018/2 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, R.G: 24 Temmuz 2018, 30488