Ortaokul Türkçe Derslerinde Yapılandırmacı Yaklaşımın Uygulanma Düzeyinin Değerlendirilmesi (Zonguldak İli Örneği)*

Araştırmanın amacı, Zonguldak il merkezinde ve Kozlu merkez ilçesinde bulunan ortaokullarda Türkçe dersine giren öğretmenlerin bilginin yapılandırılmasında süreç değerlendirmeyi benimseyip benimsemediklerini, uyguladığı etkinlikleri yaptırırken yapılandırmacı sürece uygun davranışları gösterip göstermediklerini, yapılandırmacılığa uygun olarak hazırlanan yöntem ve teknikleri uygulama durumlarını ve dört temel dil becerilerini kazandırmaya çalışırken yapılandırmacı öğrenme yaklaşımını benimseyen öğretmen rollerini sergileyip sergilemediklerini değerlendirmektir.Çalışmanın amacı doğrultusunda Metin Öztürk tarafından hazırlanan otuz sekiz maddelik yapılandırılmış öğretmen gözlem formu ve otuz dokuz soruluk yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Bu formların kullanımı için hazırlayıcısı Metin Öztürk’ten izin alınmıştır. Ayrıca formlar üç uzman görüşü alınarak uygulamaya konulmuştur. Ders gözlemi için derslerin gözlemleneceği okulların belirlenmesinde Zonguldak’ın sosyo-kültürel yapısı etkili olmuştur. Öğretmenlerin seçiminde ise kıdem, yaş, cinsiyet ve eğitim durumları gibi özellikler göz önünde bulundurulmuştur. Öğretmenlerden ve okul müdürlerinden gerekli izinler alındıktan sonra Zonguldak Valiliğinden de onay alınmıştır. Sekiz öğretmenin onar saat dersi gözlemlenerek toplam seksen saatlik ders gözlemi yapılmıştır. Öğretmenlerle yapılan birebir görüşmeler ve ders gözlemleri neticesinde elde edilen veriler, mesleki kıdem, eğitim durumu, cinsiyet değişkenlerine göre yorumlanmıştır. Yine gözlem ve görüşmeler neticesinde, süreç değerlendirme yöntemlerinin yeterince kullanılmadığı, etkinlikler yaptırılırken yapılandırmacı sürece uygun davranışların kısmen gösterildiği, yapılandırmacılığa uygun olarak hazırlanan yöntem ve tekniklerin kısmen kullanıldığı, yapılandırmacı öğretmen rollerinin de kısmen sergilenebildiği sonuçlarına ulaşılmıştır. 

___

  • Çınar, Orhan, Emine Teyfur ve Mehmet Teyfur (2006); “İlköğretim Okulu Öğretmen ve Yöneticilerinin Yapılandırmacı Eğitim Yaklaşımı ve Program Hakkındaki Görüşleri”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 11, s. 47-64. Eskici, Menekşe (2013); “İlköğretim Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Yaklaşıma İlişkin Öz Yeterlik Algıları ile Tutumları,” Yayınlanmamış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Bolu. Kılıç, Sabit (2010); “Coğrafya Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Eğitime Yönelik Yaklaşımları ve Yapılandırmacı Eğitimin Motivasyonlarına Etkisi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul. Öztürk, Metin (2013); “Türkçe Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Anlayışı Uygulama Düzeyinin İncelenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kilis. Pınar, Mehmet Ali (2013); “Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Yaklaşımın Sınıf İçi Uygulamalarına Yönelik Görüşleri (Diyarbakır İli Örneği),” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Muş. Yıldırım, Ali ve Hasan Şimşek (2003); Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yay., Ankara. Yin, Robert K. (1984); Case Study Research: Design and Methods, Newbury Park, CA: Sage. Yurdakul, Bünyamin (2005); Yapılandırmacılık, Ö. Demirel, (Ed.) Eğitimde Yeni Yönelimler İçinde, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.