Küresel Kriz Sonrası Türkiye’de Uygulanan Ekonomi Politikaları

Küresel Kriz SonrasıTürkiye’de Uygulanan Ekonomi PolitikalarıFinansal alanda başlayıp, reel sektöre yayılan ve zaman içinde tüm ekonomileri kapsamına alacak şekilde genişleyen bir kriz 2007 yılında ABD’de yaşanmıştır. 2008-2009 Yıllarında tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de küresel krizin etkilerini ağır şekilde yaşamıştır.  Küresel finansal krizin ortaya çıkması ile birlikte;  TCMB politika faiz oranını hızla düşürmüş, destekleyici kamu maliyesi politikaları uygulanmaya başlanmış, bankalar arası para piyasalarının kesintisiz ve etkin bir biçimde çalışmasına yönelik tedbirler alınmış, özel sektöre yönelik kredi desteği mekanizmaları oluşturulmuştur.2010 yılında gelişmiş ülke merkez bankalarının uyguladığı geleneksel olmayan para politikaları sonrasında artan kısa vadeli sermaye girişleri Türk lirasının aşırı değerlenmesine yol açmış, yurt içi kredi kullanımını artırarak iç talepteki canlanmayı desteklemiştir. Söz konusu gelişmeler cari işlemler açığının artmasına sebep olurken, açığın finansmanında kısa vadeli sermaye girişleri ile portföy yatırımlarının payının giderek artması, küresel risk iştahındaki ani değişimlere karşı ekonominin kırılganlığını artırarak makroekonomik ve finansal istikrara dair kaygıları gündeme getirmiştir. Kısa vadeli sermaye girişleri, bozulan cari denge ve hızlı seyreden kredi genişlemesinin yol açtığı riskler karşısında alternatif politika arayışları gündeme gelmiştir. Bu çerçevede, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2010 yılının sonlarından itibaren yeni bir para politikası çerçevesi tasarlayarak uygulamaya koymuştur. Bu çalışma ile küresel kriz Sonrası Türkiye’de uygulanan ekonomi politikaları açıklanmaya çalışılmıştır. EconomicPoliciesApplied in TurkeyAfter the Global Crisis  A crisis occurred in 2007 in the United States, beginning in the financial arena, expanding into the real sector and extending over time to cover all economies. In 2008-2009, as in the whole world, the effects of the global crisis are severe in Turkey. CBRT has reduced the policy interest rate rapidly, implemented supportive public finance policies, taken measures to ensure smooth and efficient operation of interbank Money markets, and created credit support mechanisms for the private sector. Increased short-term capital inflows, which were started by non-traditional monetary policies implemented by central banks in developed countries in 2010, led to excessive appreciation of the Turkish lira by boosting domestic borrowing and domestic demand. Macroeconomic and financial stability concerns have been on the rise because of these developments have led to an increase in current account deficits and short-term capital inflows and portfolio investments share was increasing in financing for this shortage which increases the fragility of the economy against sudden changes in global risk appetite. The search for alternative policies has come to the fore in the face of short-term capital inflows, deteriorating current account balances and the risks posed by rapid credit expansion. In this context, the Central Bank of the Republic of Turkey (CBT) has designed and implemented a new framework of monetary policy since the end of 2010. This study tried to explain the economic policies applied in Turkey after the global crisis.  

___

  • Ataç, B. (2013). Maliye Politikası, Gelişimi, Amaçları, Araçları, ve Uygulama Sorunları, (Gözden Geçirilmiş Onuncu Baskı). Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Bedirhanoğlu, P. (2009). Küresel Kapitalist Krizin Siyasi İdaresi. Ataum E-Bülten (Ankara Üniversitesi), Sayı 7:1.
  • Erçel, G. (1996). Türkiye’de Para Politikası Uygulamaları ve Etkileri.İktisat, İşletme ve Finans, Mali ve Ekonomik SorunlaraYönelik Aylık Yayın. Yıl/11, 129, Aralık:6-10.
  • Özatay, F. (Ocak 2012). Para Politikasında Yeni Arayışlar ve TCMB,Türkiye Ekonomi Politikaları, Araştırma Vakfı Raporu, R201202, s. 1-17.
  • Uzunoğlu, S. 2015. Çağ Atlamada Yeni Dönem. Ekonomik ve Politik Gelişmeler: 1980-2015. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
  • Uzunoğolu, S.,Sönmezler, G. (2013). Ekonomiye Giriş.(Birinci Basım). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Başçı, E. ve Kara, H. (2011).Finansal İstikrar ve Para Politikası,Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Çalışma Tebliği, No: 11/8. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/cd30fe0c-4b4c- 47cfa3a4e3fd5670ab0e/WP1108.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACEcd30fe0c-4b4c-47cf-a3a4-e3fd5670ab0e
  • Bocutoğlu, E., Ekinci, A., (Ocak-Haziran 2009). Genel Teori Küresel Krizler veYeniden Maliye Politikası, Maliye Dergisi, Sayı 156. https://dergiler.sgb.gov.tr/calismalar/maliye_dergisi/yayinlar/md/156/05.Ersan.BOCUTOGLUAykut.EKINCI.pdf (05.08.2017).
  • Kara, H. (2012). Küresel Kriz Sonrası Para Politikası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Çalışma Tebliği No: 12/17. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/5ca4f1c3-bf70-44d8-a594-662ee6866ab9/WP1217.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE5ca4f1c3-bf70-44d8-a594-662ee6866ab9
  • Karakurt, B. (2010). Küreselmali Krizi Önlemede Maliye Politikasının Rolü Ve Türkiye’nin Krize Maliye Politikası Cevabı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2. 168-195. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/atauniiibd/article/viewFile/1025006510/1025006088 (15.07.2017).
  • TCMB, Merkez Bankası ve Finansal İstikrar. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+Menu/Para+Politikasi/Finansal+Istikrar/Merkez+Bankasi+ve+Finansal+Istikrar
  • TCMB, Para Politikası Kurulu Kararı, (18 Mayıs 2010). http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+Menu/Para+Politikasi/PPK/2010 (10.10.2016).
  • TCMB,Para Politikası Kurulu Kararı, (14 Ekim 2010). http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/58c62b10-0290-4195-b600-f358c5596ecb/10.pdf? MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE58c62b10-0290-4195-b600-f358c5596ecb (01.11.2016).
  • TCMB, Rezerv Opsiyonu Mekanizması. Bülten. Sayı: 28 / Aralık 2012. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/14cdae5a-4898-42c7-a7dc-4087642253e4/Bulten28.pdf?MOD=AJPERES
  • TCMB, (2015, 30). “2015, Fınansalİstıkrar, Türkiye’de Finansal İstikrar Gelişmeleri”, 1-40. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/f23af107-3ac4-408d-82a141fe4588f80c/TCMB_KITAPCIK_2014.pdf?MOD=AJPERES (10.12.2016).