Demokrasi Ekonomik Kalkınma İçin Ön Koşul Mudur?

Yönetim şekillerinin ekonomik göstergeler üzerinde etkili olup olmadığı tarihsel süreç içerisinde birçok iktisatçı, siyaset bilimci ve sosyolog tarafından incelenmiş; bu konuda bazı çıkarımlar ortaya konmak istenmiştir. Bunların önemli bir ayağını demokratik yönetimlerin ekonomik kalkınmada daha etkili olduğu görüşü oluştururken, karşıt görüşlerin de otoriter rejimleri destekleyici açıklamaları konunun daha geniş çapta ve dikkatlice araştırılması gereğini ortaya çıkarmıştır. Yönetim şekillerinin kalkınma aşamasındaki toplumlarda ne denli etkili olduğunu öğrenmek ve bu konu ile ilgili yol gösterici bilgiler sunmak 1950’li yıllar ile birlikte gündemdeki yerini almıştır. Lipset’in çalışmaların önderliğini yaptığı ekonomik kalkınmanın demokrasinin bir ön koşulu olduğu fikri ile aralarındaki ilişkinin boyutları da detaylı incelemelere tabi tutulmuştur. Çeşitli veri setleri ve analizlerle desteklenen çalışmalar, demokratik endekslerin de varlığının oluşmasına kaynaklık etmektedirler. Demokrasinin tanımı içerisinde yer alan özgürlük, adalet, eşitlik gibi ilkeler ekonomik kalkınmanın ilkelerinin de içeriğini oluşturması bakımından önem arz etmektedir. Demokrasinin kavram olarak uzlaşılan bir tanımının olmaması ya da avantajlı mı yoksa dezavantajlı mı oluşunun hala araştırıla gelmesi ekonomik kalkınma ile olan ilişkisinde zaman zaman aksaklıkların oluşmasına neden olmaktadır. Çeşitli yönlerden ele alınan bu ilişkinin çok yönlü ve detaylı uluslararası araştırmaları kapsaması konuya ilgi duyanların çalışmalarını geniş bir açıdan değerlendirmesi gerekliliğini de ortaya çıkarmaktadır. Bu sebeple çalışmada, ilgili onu ile ilgili literatür araştırması yapılacaktır. Böylelikle, karşıt görüşlerden de yararlanarak demokrasinin, ekonomik kalkınma ile arasında ilişki değerlendirilerek; ekonomik kalkınma sürecinde bir ön koşul olup olmadığı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

demokrasi, ekonomik kalkınma, adalet, azgelişmişlik

PDF

___

Acemoğlu, D., & Johson, S. (2005). İncome and Democracy. İnstutions and Growth MİT Press. Başar, S., & Yıldız, Ş. (2012). İktisadi Büyümenin Demokratikleşmeye Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(3), 1-28. Bollen, A. K. (1979). Political Democracy and The Timing of Development. American Sociological Rewiew, 572-587. Cervaletti, M., Fortunato, Piergiuseppe, & Sunde. (2006). Growth and Endogenous Political İnstutions. İnstitutions and Growth MİT Press. Coleman, J. S. (1960). Conclusion: The Political Systems of The Developing Area. Princeton Universtiy Press. Cutright, P. (1963). National Political Development Measurement and Analysis. Americam Sociological Rewiew. Çukurçayır, S., & Tezcan, K. (2011). Demokratikleşme ve Ekonomik Kalkınma: Etkileşim Analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. Dahl, R. (2001). Demokrasi Üstüne. Ankara. Phoenix Yayınevi. s-60-62. Genç, F., & Erdoğan, Ü. (2013). Yerel ve Bölgesel Kalkınma: Küresel ve Yerel Bakış Açıları. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Huntington, S. (1991). The Third Wave: Democratization in the late 20th Century. University of Oklahoma Press. İlkin, A. (1988). Kalkınma ve Sanayi Ekonomisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları. Jackman, R. W. (1973). On The Relation of Economic Development to Democratic Performance. American Journal of Political Science, 611-621. Karakoç, R. (2017). Parti İçi Demokrasi: Türkiye, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri Karşılaştırması.Gazi Kitabevi. Landman, T. (1999). Economic Development and Democracy: The View From Latin America. Political Studies. Lerner, D. (1964). The Passing of Traditional Society: Modernizing The Middle East. New York. Lipset, S. M. (1959). Some Social Requisitiesof Democracy. The American Political Science Rewiew, 69-105. Neubauer, D. E. (1967). Some Conditions of Democracy. The American Political Science Rewiew, 1002-1009. Przeworski, A. (1997). Modernization: Theroies and Facts. World Politics. Sen, A. (2004). Özgürlüklerle Kalkınma (1 b.). (Y. Alogan, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.