Recep BİNDAK

İller Arası Göç Tahmini İçin Bir Çekim (Cazibe) Modeli Önerisi

Çekim modeli Newton’un evrensel çekim yasasını esas alan ve iki yerleşim yeri arasındaki göçün niceliği için bir model sunmaktadır. Çekim modeli ilk defa Newton’un evrensel çekim yasasından esinlenerek ortaya atıldı. Princeton Üniversitesinden astronom Stewart öğrencilerinin memleketlerine olan mesafenin Newton’un Çekim Yasasına benzediğine dikkat çekerek çekim kanununu mekansal etkileşime uyarladı. Göçün i-çıkış merkezinden j-varış merkezine olduğu varsayılarak çekim veya demografik kuvvet (Göç baskısı) biçiminde ifade edilmiştir. Burada Mij ; i den j ye olan göçün büyüklüğü, Pi ve Pj sırasıyla i-çıkış ve j-varış merkezlerinin nüfusları, Dij ise bu merkezler arsı mesafedir. Bu bağıntıya göre demografik kuvvet merkezlerin nüfusları ile doğru merkezler arası mesafenin karesi ile ters orantılıdır. Çekim modelinde bağımlı değişken i den j ye olan göçtür. Bu çalışmanın amacı Türkiye de iller arası göç tahmini için çekim modelleri ortaya koymaktır. Bu amaçla illerin cazibe katsayıları hesaplandı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt (ADNK) verileri kullanılarak bu modeller sınandı. Veriler TÜİK veri tabanından elde edildi. İBB3 düzeyi istatistikleri kullanıldı. İllerin cazibe katsayıları verilen göç ve alınan göç tahmini için modeller oluşturuldu Çoklu lineer regresyon sonucunda katsayıların anlamlı ve beklenen işarete sahip olduğu görüldü. Ayrıca illerin cazibe katsayılarının bazı değişkenler ile anlamlı korelasyonlar verdiği görüldü.

Anahtar Kelimeler:

Çekim modeli, iç göç, Cazibe katsayısı

Proposal a Gravity Model for Predicting Internal Migration

Gravity models are important for understanding the relationship between aggregate place-toplace migration. the gravity model is used to predict the movement of people between two places. It is a modified version of Newton’s Law of Gravitation, the attractive force bewtween two bodies is directly related to their size and inversely related to the distance bewtween themthe gravity model takes the number of people Mij moving from region i to region j to be directly proportional to the population size in each of the other possible regions, Pi and Pj , and as inversely proportional to the distance between the two regions, Dij The objective of this study is to propose some models for predict of trends in domestic bilateral migration flows. With this aim, different empirical analyses are carried out. the figures and population and migration on the NUTS-3 (provinces) level were used in analysis. For the gravity effect of any province, gravity coefficients (as total gravity effect on other province) was calculated. Our model specification is as follows: Coefficients of model estimated by multiple linear regression. The results of estimating the gravity model showed that all coefficients are statistically significant at the p<0.01 levels and have the expected sign. Also significant relationship between gravity coefficients and some variables were obtained.

Keywords:

Gravity model, internal migration, gravity coefficient,

PDF

___

Abar, H. (2011). Türkiye’de iller arası göçün belirleyicileri: Mekansal ekonometrik model yaklaşımı. Yayımlanmamış YL tezi Atatürk Üniversitesi.
Cohen, J.E., Roig, M., Reuman, D.C., & Gwilt, C.G. (2008). International migration beyond gravity: A statistical model for use in population projections. PNAS, 105(40), 15269– 15274. doi:10.1073_pnas.0808185105
Çelik, F. (2006). İç göçlerin itici ve çekici güçler yaklaşımı ile analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27,149-170. Dinler, Z. (1986). Bölgesel İktisat. Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa.
Erçelik, H. (2013). Türkiye’deki iç göçlerin nedenlerinin log lineer analiz ile incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. Greenwood, M.J. (2005). Modeling Migration. Encyyclopedia of Social Measurement, Volume:2, pp. 725-734.
Karemera, D., Oguledo, V.I., & Davis, B. (2000). A gravity model analysis of international migration to North America. Applied Economics, 32:13, 1745-1755. Doi: 10.1080/000368400421093
Kim, K. (2010). Determinants of international migration flows to and from industrialized countries: A panel data approach beyond gravity. International Migration Review, 44 (4), 899–932.
Lamonica, G.R., & Zagaglia, B. (2013). The determinants of internal mobility in Italy, 1995- 2006: A comparison of Italians and resident foreigners. Demographic Research, 29(7), 407-440. doi: 10.4054/DemRes.2013.29.16
Lee, S.E. (1969). A Theory of Migration “Migration içinde”, Ed. J. A.Jackson, Cambridge at the University Pres, Sociological Studies 2, Brooke Crutchley.
Morley, C., Rosselló, J., &Santana-Gallego, M. (2014).Gravity models for tourism demand: theory and use. Annals of Tourism Research, 48, 1–10.
Natos, D., Mattas, K., Tsakiridou, E. (2014). Assessing the effect of the remote geographical position of Cyprus on its agricultural exports. Operational research, 14, 453–470. doi: 10.1007/s12351-014-0142-0
Park, J-Y., & Jang, S.C. (2014). An extended gravity model: Applying destination competitiveness. Journal of Travel & Tourism Marketing, 31, 799–816, 2014. Doi: 10.1080/10548408.2014.889640
Peeters, L. (2012). Gravity and spatial structure: The case of interstate Migratıon in Mexico. Journal of Regional Science, 52(5), 819–856.
Ramos, R., & Suriñach, J. (2013) . A gravity model of migration between ENC and EU. Research Institute of Applied Economics. Universitat de Barcelona. www.ub-irea.com
SEGE 2011. 2013. İllerin ve bölgelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması (SEGE-2011). TC Kalkınma Bakanlığı, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.
Sheldon, I., Khadka-Mishra, S., Pick, D., & Thompson, S.R.(2013). Exchange rate uncertainty and US bilateral fresh fruit and fresh vegetable trade: an application of the gravity model. Applied Economics, 45:15, 2067-2082. doi: 10.1080/00036846.2011.650330
Tatlıcı, Ö. (2009). Çekim modeli: Türkiye’nin ihracatı üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış YL tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum. Tekeli, İ., & Erder, L. (1978). İç Göçler. Hacettepe Üniversitesi Yayınları, D-26, pp 23-25 ve 108, Ankara.
Tekeli, İ. (2011). Göç ve Ötesi. Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, pp 173.
Topbaş, F. (2007). İç göçün belirleyicileri üzerine ekonometrik bir model çalışması: 2000 Türkiye örneği. Yayınlanmış Doktora Tezi, KTÜ, Trabzon.
TUİK (2014). Genel Nüfus Sayımı Sonuçları, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2008-2012.
Turhan, G.T. (2012). Kara Sınırı Komşuları İle Ticaretin Türkiye’nin Kalkınmasına Etkisi - Çekim Modeli Yaklaşımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul