BALKANLAR’DA GÖÇ DALGASININ NEDENLERİ VE SONUÇLARI: BOSNA-HERSEK ÖRNEĞİ

Göç olgusu son yılların en önemli sorunlarından biridir. Siyasi istikrarsızlık, ekonomik sorunlar, savaş ve silahlı çatışma göç dalgasının en önemli nedenleri arasındadır. Yoğun göç dalgalarının yaşandığı bölgelerden birisi de Balkanlar’dır. Balkan ülkelerinde göç dalgasını tetikleyen pek çok neden vardır; ancak ekonomik sorunlar bunların başında gelmektedir. Göç dalgasının aynı zamanda bir dizi sonucu vardır. Balkan coğrafyası dikkate alındığında göçün en önemli sonucunun nüfusun hızla azalması olduğu gözlenmektedir. Bosna-Hersek ise bu coğrafyada en fazla göç veren ülke olarak ön plana çıkmaktadır. Bu kapsamda bu çalışmanın amacı genel olarak Balkanlar coğrafyasını irdelerken özelde Bosna-Hersek Devleti’nde yaşanan göç hareketliliğinin neden ve sonuçlarını analiz etmektedir.

CAUSES AND EFFECTS OF MIGRATION WAVE IN BALKANS: THE CASE OF BOSNIA-HERZEGOVINA

The phenomenon of migration is one of the most substantial issues of the last years. Political instability, economic problems, wars and armed conflicts are among the greatest causes of migration. Balkans is one of those regions where massive migration waves occur. There are numerous reasons that trigger the massive migration waves, yet economic difficulties have the lead. The migration waves also present a series of effects. Considering the Balkan geography, the rapid decrease in population is observed as the most significant result. Bosnia-Herzegovina comes to the forefront as the country where migration happens in the greatest quantities. In this scope, the aim of this study is to analyse the causes and effects of the migration activity in Bosnia-Herzegovina in particular while examining the Balkan geography in general.

___

  • Batı, G. F. (2021). “Balkan Jeopolitiği ve İkinci Dünya Savaşında Balkanlar”, Ulusam Türkiye Politik Çalışmalar Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, s. 51-56.
  • Çakmak, S. (2018). “Türkiye-Balkanlar Rotasında Sığınmacı ve Mülteci Krizi (2011-2017)”, ANKASAM Bölgesel Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, s. 375-385.
  • Çömlekçi, M. F. (2020). “Yugoslavya’nın Dağılma Süreci ve Bosna Savaşı Sırasında Türk Basını”, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, s. 278-282.
  • Ekici, S. ve Tuncel, G. (2015). “Göç ve İnsan”, Birey ve Toplum Dergisi, Cilt 5, Sayı 9, Bahar, s. 11-13.
  • Emin, E. (2019). “Elveda Balkanlar: Balkanlar’ın Nüfus Krizi ve Göçler”, İNSAMER, s. 2.
  • Erözden, O. (2013), Ulus-Devlet, İstanbul: On İki Levha Yayınları (3. Baskı), s. 7-14.
  • Güllüpınar, F. (2012). “Göç Olgusunun Ekonomi-Politiği ve Uluslararası Göç Kuramları Üzerine Bir Değerlendirme”, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 4, s. 54-57.
  • Günder, E. E. (2018). “Geçici Göçmenlikten Yerleşikliğe: Yükseköğretim Gençliğinin Gelecekteki Göç Potansiyelleri”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 16, Özel Sayı, s. 380-382.
  • Haliloviç Tekin, C. (2012). Bosna-Hersek Devleti 1991-2011, Konya: Çizgi Kitabevi, s. 2-6.
  • Hodzıc, K. (2020). “Understanding the Migrant Crisis in Bosnia and Herzegovina”, Criminal Justice Issues, Year XX, Issue 5, s. 86-89.
  • İzzetbegoviç, A. (2017). Tarihe Tanıklığım (17. Baskı), çev. Alev Erkilet, Ahmet Demirhan ve Hanife Öz, İstanbul: Klasik Yayınları, s. 130-135.
  • Karacaer Ulusoy, M. ve Ekmen Özçelik, S. (2020). “Balkan Ülkelerinin Ekonomik ve Finansal Yapısı: Sorunlar ve Öneriler”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 19, Sayı 74, s. 1034-1039.
  • Kaygusuz, D. (2021). “Uluslararası İlişkilerde Göç Olgusu ve Göçün Güvenlikleştirilmesi”, Akademik Düşünce Dergisi, Sayı 3, Bahar, s. 62-64.
  • Lamba, M. ve Hisoğlu Koç, T. (2022). “Bosna-Hersek Devletinin Yönetsel Yapısı”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, s. 78-79.
  • Sina, A. (2017). “Antikçağ’da Bir Göç Modeli: Klerukhia”, Geçmişten Günümüze Göç I, editör: Osman Köse, Samsun: Canik Belediyesi Kültür Yayınları, s. 17.
  • Şirin Öner, N. A. (2013). “Barış İnşa Sürecinin Önemli Unsuru: Bosna-Hersek’te Yerlerinden Edilmişlerin Geri Dönüşü”, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, s. 9-19.
  • Ülger, İ. K. (2003). Yugoslavya Neden Parçalandı?: Balkan Dramının Perde Arkası”, Ankara: Seçkin Yayınları, s. 23.
  • İnternet Kaynakları Anadolu Ajansı, (2017). “Bosna-Hersek”, 06.09.2017, https://www.aa.com.tr/tr/ulke-profilleri/bosna- hersek/901470#:~:text=Fatih%20Sultan%20Mehmed%20d%C3%B6neminde%2C%201463,%C4%B0z zetbegovi%C3%A7%20%C3%B6nderli%C4%9Finde%20ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1zl%C4%B 1%C4%9F%C4%B1n%C4%B1%20ilan%20etti. Erişim Tarihi: 06.06.2023.
  • Kül, Y. (21.04.2023). “Opportunities and Challenges of International Migration for Sending and Receiving Countries”,https://www.mfa.gov.tr/opportunuties-and-challenges-of-international-migration-for- sending-and-receiving-countries.tr.mfa Erişim Tarihi: 21.04.2023.
  • The World Bank, (2023). “GDP growth (annual % )- Bosnia-Herzegovina 1995-2022”, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.KD.ZG?end=2022&locations=BA&start=1995 Erişim Tarihi: 10.06.2023.
  • The World Factbook, (2023). “North Macedonia: People and Society”, https://www.cia.gov/the-world- factbook/countries/north-macedonia/#people-and-society Erişim Tarihi: 28.04.2023.
  • United Nations, (20.04.2023). “Peace, dignity and equality on a healthy planet”, https://www.un.org/en/global- issues/migration Erişim Tarihi: 20.04.2023.
  • United Nations Human Rights, (1990). “International Convention on the Protection of the Rights of All Migrant Workers and Members of Their Families”, 18 December, https://www.ohchr.org/sites/default/files/cmw.pdf Erişim Tarihi: 20.04.2023.