Gaziantep’te Unutulmuş Bir Meşk Geleneği: İkindi Sazı
Bu çalışmanın amacı; Gaziantep müzik kültürü açısından önem taşıdığı düşünülen “İkindi Sazı” eğlencegeleneğinin tanıtılmasıdır. 1925-1970’li yıllar arasında devam ettiği ifade edilen bu gelenek, Cumhuriyet’inkuruluşundan sonra, hem klasik Türk müziği icrasının tanınması hem de o yıllardaki Gaziantep müzik kültürününanlaşılması bakımından önemlidir ve ikindi namazı sonrasında başladığı için bu adla anılmıştır. Hemen her günyapılan bu eğlencenin, ülkemizin diğer eğlence veya meşklerden farkı, gündüz yapılması ve kadın erkek beraberkatılabilmesidir. Fasıl geleneği içerisinde devam eden meşklerde sadece Türk sanat müziği veya makam müziği (ozamanki anlayışla) icrası yapılmış, halk müziğine mesafeli bir duruş sergilendiğinden ancak son dönemlere doğrubirkaç türkü okunmaya başlanmıştır. O dönemde Müslüman kesimin müzikle uğraşması hele hele hanımlarınsahneye çıkarak şarkı söylemesi hoş karşılanmadığından bu meşk gecelerine icracı olarak İstanbul’dan hanımsanatçıların getirildiği ve çoğunun da gayri Müslim olduğu belirtilmektedir. Bu çalışma, unutulmaya yüz tutmuş yada “İkindi Sazı” gibi unutulmuş değerlerimizi su yüzüne çıkartarak, kültürel değerlerimizin gelecek kuşaklaradoğru anlatılması ve aktarımının sağlanması bakımından önemlidir.Çalışma, “literatür tarama” ve “görüşme” yöntemiyle elde edilen veriler ışığında yürütülmüştür.Kurtuluş mücadelesinde Gaziantep’in de çok ciddi sıkıntılar çektiği göz önüne alındığında savaştan çıkmış yorgun,yaralı ve motivasyona ihtiyacı olan bölge halkına “İkindi Sazı” adındaki bu tür faaliyetler, bir nebze olsun moralolmuş, insanların kaynaşmasına katkıda bulunmuştur. Bunun yanı sıra şehir halkı, Türk müziğini doğru icra edensanatçılardan dinlemiş, sanata duyulması gereken saygıyı ve hürmeti gösterme olgunluğunu katkı sağlamıştır.
___
- Ekici, Savaş (2013); Gaziantep ve Barak Müzik Kültürü Üzerine Bazı Tespit ve Düşünceler, Gaziantep Büyükşehir
Belediyesi Yayınları, Gaziantep.
Kuş, E.(2003); Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nitel mi, Nicel mi?.Ankara:Anı Yayıncılık
Özen, Yaşar (2015); İkindi Sazı, Hakikat Gazetesi, 12-22 Ekim 2015, Yıl;2, Sayı:53, Gaziantep.
Tokuz, Gonca (2004); 20.yy.da Gaziantep’te Eğlence Hayatı, Gaziantep Üniversitesi Vakfı Yayınları, Yayın
No:14, Gaziantep.
Yıldırım,A. ve Şimşek, H.(2005); Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.Ankara: Seçkin Yayıncılık.
SÖZLÜ KAYNAKLAR
Adı Soyadı Doğum Yeri Mesleği /Eğitimi Yaşı
Yaşar ÖZEN Gaziantep Gazeteci/Üniversite Mezunu 81
Asım MIHÇIOĞLU Gaziantep Ticaret/Ünv.Mezunu 57
Ahmet ÖZOĞLU Nizip Boyacı/İlk Okul Mezunu 73