THE EFFECTS OF PANDEMIA AND QUARANTINE APPLICATIONS ON TRAVEL AND MOBILITY IN THE HISTORICAL PROCESS

The human being in the twenty-first century faced the reality of the infectious disease which taught to remain in history. COVID-19 disrupted mobility and travel plans in every country. By doing this, it created economic imbalances the most and governments had been determining new policies in order to protect certain sectors. The disease has been affecting the entire economic system of the world economies. However, the tourism industry is affected faster and more deeply of political crises, epidemics, economic crises, etc. than the other sectors. Travel restrictions as a means of preventing the epidemic have made the travel industry the most affected sector. Therefore, the article seeks an answer to the question of how the tourism industry was affected in the past during the pandemic and quarantine processes. The subject was tried to be revealed by examining archival documents on how the Ottoman authorities took measures to protect the economy and human power. Therefore, measures are taken in port cities, different measures in checkpoints for people, goods, and especially merchant mobility are analysed. This study shows that quarantine measures were not aimed to limit travel restrictions to tourism but tired to handle diseases and provide secure travel environment.

Tarihsel Süreçte Pandemi ve Karantina Uygulamalarının Seyahat ve Hareketlilik Üzerine Etkileri

21. Yüzyıl insanı tarihte kaldığını sandığı bulaşıcı hastalık gerçeği ile yeniden yüzleşti. Bu yüzyılda sınırlar kalkmış dünya küçülmüş insan, hareketin merkezi haline gelmişti. Bunu yaparken de en çok ekonomik verileri alt üst etti ve dünya devletleri ülke içi dengeleri korumak adına yeni politikalar belirlemek zorunda kaldı. Salgın hastalığın dünya ekonomileri üzerinde oluşturduğu riskler ve milyonlarca insanın refahını olumsuz yönde etkileyecek ciddi bir ekonomik kriz beklentisi tüm ekonomik sistemi etkilemiştir. Ancak, insan hareketliliğinin yoğun olduğu ve seyahat kısıtlamalarının salgını önlemede bir araç olarak kullanılması en çok seyahat endüstrisini etkilemektedir. Turizm sektörü diğer sektörlere göre siyasi krizler, salgın hastalıklar, ekonomik krizler gibi olaylardan daha hızlı etkilenmektedir. Bu nedenle makalede salgın hastalık ve karantina sürecinde turizm sektörünün geçmişte nasıl etkilendiği sorusuna cevap arandı. Osmanlı İmparatorluğu’nun bulaşıcı hastalıklarla mücadele ederken ülke ekonomisi ve ekonominin temeli olan insan gücünü korumak adına nasıl önlemler aldığı arşiv belgelerinden incelenerek konu ortaya konulmaya çalışıldı. Özellikle tüccar hareketliliği üzerinden limanlardaki uygulamalar, ülkeye giriş çıkışlardaki kontroller ve insanlar ile eşyalar için farklı karantina süreleri olduğu tespit edildi. Bu çalışma Osmanlı’da karantinadaki turizmin insan hareketini sınırlamadığı aksine hareketi kontrol altına alarak sürdürdüğünü göstermektedir.

___

a. Archival Documents

Directorate of State Archives Ottoman Archives (BOA) Bab-ı Asafi Divan-ı Hümayun Sicilleri Mühimme Defterleri (A.DVNS.MHM. d): Defter No: 131, Hüküm No: 398, H. 1135 (1723).

Babıali Evrak Odası (BEO), 260/19426, 6 Ağustos 1309 (18 August 1893).

Cevdet, Sıhhiye (C. SH.), 3/101, 21 Zilkade 1256 (14 Ocak 1841); 24/1157, 18 Temmuz 1282 (30 July 1866).

Dahiliye Nezareti, Mektubi Kalemi (DH.MKT.), 266/15 22 Muharrem 1312 (26 June 1894); 1341/72-3, 26 Ramazan 1300 (31 July 1883); 1341/72-6, 10 Şevval 1300 (14 August 1883); 1341/72-8, 26 Şevval 1300 (30 August 1883); 1372/22, 15 Muharrem 1304 (14 October 1886); 1440/19, 26 Zilkade 1304 (16 August 1887); 1441/53, 2 Zilhicce 1304 (21 August 1887); 2614/14, 27 Şaban 1326 (24 September 1908).

Dahiliye Nezareti, Şifre Kalemi (DH.ŞFR), 168/59, 19. 06. 1310 (8 August 1893).

Dahiliye Nezareti, Tahrirat Kalemi (DH.EUM.THR), 51/1, 21. 09. 1328 (26 Eylül 1910); 51/57, 28. 09. 1328 (3 Ekim 1910).

Hariciye Nezâreti, Mektubî Kalemi (HR. MKT), 37/70, 22 Zilkade 1266 (29 September 1850).

Hariciye Nezâreti, Siyasi Kalemi (HR.SYS), 2927/31, 19 Muharrem 1260 (9 February 1844).

İrâde, Hususi (İ.HUS.), 2/65, 24 Muharrem 1310 [18 August 1892].

Sadâret, Mektubî Kalemi Umum Vilâyât Evrakı (A.MKT.UM), 322/7, 7 Muharrem 1275 (17 August 1858).

Yıldız, Sadaret Hususi Maruzat Evrakı (Y.A. HUS), 310-45, 11 Rebiülevvel 1312 (12 October 1894).

Yıldız, Mütenevvi Maruzât Evrakı (Y. MTV), 22/49, 16 Zilkade 1303 (16 August 1886).

Yıldız, Perakende Umumi (Y.PRK.UM), 56/47, 19 Mayıs 1317 (1 June 1901).

b. Other Sources

Aksoy, Volkan, “İngiliz Ticaret Raporlarında (1908-1913) Trabzon”, Karadeniz Araştırmaları, XV/58, 2018, s. 50-74.

Ayar, Mesut, Yunus Kılıç, “Osmanlı’da Vebanın Sona Erişine Dair Bir Değerlendirme”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 17 (2), s. 163-181. Dietz, Eric J., Black, David R., Pandemic Planning, CRC Press, Taylor & Francis Group, USA., 2012.

Güran, Tevfik, Resmî İstatistiklere Göre Osmanlı Toplum ve Ekonomisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul 2017.

Huremović, Damir, Brief History of Pandemics (Pandemics Throughout History), Psychiatry of Pandemics, 16, 7-35., https://doi.org/10.1007/978-3-030-15346-5_2, 2019, s.8-33.

Kansu, Şarman, “Orient Exspress”, NTV İstanbul Ansiklopedisi, 2010.

Kılıç, Orhan, Eskiçağdan Yakınçağa Genel Hatlarıyla Dünyada ve Osmanlı Devleti’nde Salgın Hastalıklar, Fırat Ü., Orta-Doğu Araştırmaları Merkezi Yay., Elazığ 2004.

Kohn, George C., (ed.). Encyclopedia of Plague and Pestilence: From Ancient Times to the Present, Third Edition, New York: Infobase Publishing, 2008. Little, Lester K., Plague and the End of Antiquity: The Pandemic of 541-750, 1. Published, Cambridge University Press, England 2006.

Oğuzoğlu, Yusuf, “20. Yüzyıla Girerken Karadeniz Limanlarının Deniz Ticareti Bakımından İncelenmesi”, OÜSBAD 2015, s. 496-508.

Özden, Kemal, Mustafa Özmat, “Salgın ve Kent: 1347 Veba Salgının Avrupa’da Sosyal, Politik ve Ekonomik Sonuçları”, İdeal Kent, Kent ve Politika, S. 12, Nisan 2014, s. 60-87.

Panzac, Daniel, Osmanlı İmparatorluğu’nda Veba (1700-1850), Tarih Vakfı Yurt Yay., translated by Serap Yılmaz, İstanbul 1997.

Sarıyıldız, Gülden, “Karantina”, İslâm Ansiklopedisi, C. 24, TDV Yay., İstanbul 2001.

Schmid, Boris V., Ulf Büntgen, W Ryan Easterday, Christian Ginzler , Lars Walløe, Barbara Bramanti , Nils Chr Stenseth, “Climate-driven Introduction of the Black Death and Successive Plague Reintroductions into Europe.” Proceedings of the National Academy of Science 112, no. 19, USA 112, 2015, s. 3020-3025.

Şeker, Muzaffer, Ali Özer, Zekeriya Tosun, Cem Korkut, Mürsel Doğrul, The Assessment Report on COVID-19 Global Outbreak, Turkish Academy of Sciences Publications, TÜBA Report No: 39, ISBN: 978-605-2249-51-2, 2020, Accessed 24.08.2020.

Trust For America’s Health Contributors, (2007), Pandemic Flu And The Potential For U.S. Economic Recession A State-by-State Analysis, PREVENTING EPIDEMICS. PROTECTING PEOPLE, ISBN: R20090428A, USA.

Uludağ, Osman Şevki, “Son Kapitülâsyonlardan Biri: Karantina Türkiye Tarihi’nin son XX Yıllık Devrine Ait Kronoloji”, Belleten, C.II, S. 7,8, Yıl 1938, s.445-467.

Ürekli, Fatma, “Osmanlı Döneminde İstanbul’da Meydana Gelen Afetlere İlişkin Literatür”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 16, 2010, s. 101-130.

Waltner, David-Toews, The Chickens Fight Back: Pandemic Panics and Deadly Diseases That Jump from Animals to Humans, Greystone Books, Canada, ISBN: 9781553652700,1553652703, 2007, s. 1-247.

Yıldırım, Nuran, “İstanbul’un Kolera ile Tanışması: 1831 Salgını”, Toplumsal Tarih, S. 316, 2020, s. 62-66.

Yılmaz, Özgür, “1847-1848 Kolera Salgını Ve Osmanlı Coğrafyasındaki Etkileri”, Avrasya İncelemeleri Dergisi, 6 (1), s. 23-55.

Yiğit, İlker, Osman Gümüşçü, “Manisa ve Çevresinde Salgın Hastalıkların İskâna Etkisi (XVI-XX. yy.)”, TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 13-14 Ekim, Ankara 2016, s. 379-391.

Zeytinli, Emine, “Plague Of 1900 And The Economic Effect On The Overseas Commerce Of Izmir”, Tarih İncelemeleri Dergisi, XXXV/I, 2020, s. 383-403.

c. Internet Sources

Ayittey, Foster K., Ayittey, Matthew K., Chiwero, Nyasha B., Kamasah, Japhet S., & n Dzuvor, Christia, ”Economic Impacts of Wuhan 2019-nCoV on China and the World”, Journal of Medical Virology, 10.1002/jmv.25706. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/jmv.25706,Accessed 26.05.2020., 2020.

Bloomberg. “Charting the Global Economic Impact of the Coronavirus”.https://www.bloomberg.com /graphics/2020 ‐global‐economic‐impact‐of‐wuhan‐novel‐coro navirus/. Accessed May 26, 2020.

CNN Business. “coronavirus‐global‐economy”, https://edition.cnn.com/2020/02/08/business/coronavirus‐global‐economy/index.h tml., Accessed May 26, 2020.

Congar, Kerem, “Covid-19 turizm sektörünü vurdu, dünyada en çok etkilenen ülkeler hangileri? Türkiye kaçıncı sırada?”, Euronews https://tr.euronews.com/2020/04/22/covid-19-turizm-sektorunu-vurdu-dunyadaen-cok-etkilenen-ulkeler-hangileri-turkiye-kac-nc., Accessed May 26, 2020.

HealthAffairs.https://www.healthaffairs.org/do/10.1377/hblog20200203.393483/full/. Accessed May 26, 2020.

https://books.google.com.tr/books?id=ii09AAAAYAAJ&pg=PA889&lpg=PA889&dq=orient+e xpress+and+cholera&source=bl&ots=wmpCDy1kji&sig=ACfU3U3GxZoHFKK6KCWu GptojhIHy7qeGQ&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwiOgqeQhf3pAhXkQEEAHaaoCDAQ6 AEwCnoECAUQAQ#v=onepage&q=orient%20express%20&f=false, Accessed 05.06.2020.

https://www.trains-worldexpresses.com/200/203.htm, Accessed 05.06.2020.

International Labor Organization (ILO), (2020), “COVID-19 and the tourism sector”, 9.04.2020 ILO Sectoral Brief, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public, Accessed 05.05.2020.

Ka Chun Chong, Benny ChungYing Zee, “Modelling the impact of air, sea, and land travel restrictions supplemented by other interventions on the emergence of a new influenza pandemic virüs”, BMC Infect Dis. 2012;12(1):309. http://dx.doi.org/10.1186/1471-2334-12-309 pmid: 23157818., 2012.

Kent Kültürü ve Tarihi/1883’ten Günümüze Orient Ekspresi Güzergahları, https://blog.perapalace.com/kent-kulturu-ve-tarihi/1883-ten-gunumuze-orient-ekspresiguzergahlari, Accessed 05.06.2020.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Turizm İstatistikleri1, “Ocak-Mart 2020 Sınır İstatistikleri”, Resmi İstatistik, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/72808,turizmistatistikleri2020- 1update20052020pdf.pdf?0, (Türkiye İstatistik Kurumu, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü, Kültür ve Turizm Bakanlığı), Accessed 25.04.2020.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Turizm İstatistikleri1, Ocak-Mart 2020 Turizm Geliri ve Gideri İstatistikleri, Resmiİstatistik, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/72808,turizmistatistikleri2020- 1update20052020pdf.pdf?0, (Türkiye İstatistik Kurumu, Merkez Bankası, Kültür ve Turizm Bakanlığı), Accessed 25.04.2020.

Tognotti, Eugenia, “Lessons from the history of quarantine, from plague to influenza”, A. Emerg. Infect. Dis. 19:254 –259. http://dx.doi.org/10.3201 /eid1902.120312., 2013.

Trading Economics, “Turkey Tourist Arrivals”, https://tradingeconomics.com/turkey/tourist-arrivals., Accessed 06.05.2020.

UNWTO, “World Tourism Remains at a Standstill as 100% of Countries Impose Restrictions on Travel”, https://www.unwto.org/news/covid-19-world-tourismremains-at-a-standstill-as-100-of-countries-impose-restrictions-on-travel, Accessed May 26.2020.

WHO, “WHO Coronavirus Hastalığı (COVID-19) Dashboard”, https://covid19.who.int/., Accessed 24.08.2020.

World Health Organization (WHO), “Updated WHO recommendations for international traffic in relation to COVID-19 outbreak”, 29 February 2020-COVID-19 Travel Advice, Accessed 06.05.2020.

World Tourism Organization (UNWTO), “Un Tourism News: Words Alone Will Not Save Jobs, Mapping the Worldwide Response to COVID-19”, 24.04.2020, UN Tourism News - #11 - Coronavirus Special Edition, Accessed 06.05.2020.