Özlem KARADAĞ AK, Ahmet DİKEN, Mehmet AK

Kamu Hastanelerinde Çalışan Sendika Üyeleri Örnekleminde Sendikal Bağlılığı Etkileyen Faktörlerin İrdelenmesi

Sendikal bağlılık, çalışanın sendikayı ne ölçüde, nasıl ve hangi koşullarda desteklemeye istekli olduğunu gösteren bir kavram olarak, örgütsel bağlılık kavramından türemiştir. Sendikal bağlılık; sendikal sadakat, sendikal sorumluluk, sendikal gönüllü çaba ve sendikal inanç olmak üzere dört boyutta tanımlanmıştır. Çalışmada Konya’da farklı konfederasyonlara bağlı sendikalara üye sağlık çalışanlarının sendikaya bağlılıklarını etkileyen faktörler irdelenmiştir. Araştırmaya Konya’daki kamu hastanelerinde görev alan işçi ve memur sağlık çalışanlarından 354 sendika üyesi katılmıştır. Online ve yüz yüze görüşme ile sendikal bağlılık ölçeği ve kişisel veri formu uygulanıp bilgiler toplanmıştır. Çalışma sonucuna göre erkek üyelerde sendika için çalışmaya istekliliğinin kadınlardan daha yüksek olduğu görülmüştür. Medeni durum değişkeni açısından sendikal sadakat boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmazken sendikal sorumluluk, sendikal gönüllü çaba ve sendikal inanç alt boyutlarında evlilerin puan ortalamaları bekarların puan ortalamalarından yüksek bulunmuştur. Kadroya göre değerlendirmede sendikal sadakat ve sendikal sorumluluk boyutlarında memurların puan ortalamalarının işçilerin puan ortalamalarından yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada yer alan ve on bir ve üzeri yıldır bir sendikaya üye olan katılımcıların sendikal sadakat, sendikal sorumluluk ve sendikal gönüllü çaba puan ortalamalarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sonuçlar ilgili literatür eşliğinde tartışılarak önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Sendikal Bağlılık, Örgütsel Bağlılık, Kamu Hastaneleri, Sağlık Çalışanları

Examination Of Factors Affecting Union Commitment in Sample Of Union Members Working in Public Hospitals

Trade union commitment derives from the concept of organizational commitment as a concept that shows how an employee is willing to support a union, how and on what conditions. Trade union commitment is defined in four dimensions; union loyalty, union responsibility, union voluntary effort and trade union belief. The aim of this study is to research the union commitment of trade union member health workers in different confederations in Konya. 354 trade union members participated in the survey from the workers and civil servants working in public hospitals in Konya. Online and face-to-face interviews, trade union commitment scale and personal data form were applied and information was collected. According to the results of the study, male members were more willing to work for the union than women. While there was no significant difference in terms of union loyalty in terms of marital status change, the average score of unmarried members in union responsibility, union voluntary effort and union belief subscales were found higher than average scores. According to the staff assessment , union loyalty and trade union responsibilities have been achieved as a result of the average score of the goverment official being higher than the average of the workers' scores. The participants in the survey who were members of union for eleven years and over were found to have higher union loyalty, union responsibility and union voluntary effort average scores. The results were discussed in the light of the related literature and suggestions were made.

Keywords:

Union Commitment, Organizational Commitment, Healthcare Workers, Public Hospitals,

PDF

___

Akbıyık N. (2012). Sendika üyeliği ve sendikal bağlılığı etkileyen unsurlar. Düşünce- Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 5 (9), 37-64.
Andaç, F. (2003). İş hukuku- Türk çalışma hukuku. Ankara: Yargı Yayınevi.
Bayar, L.S. (2006). Kamu Sağlık çalışanlarının sendikal bağlılığı Izmir ili incele-mesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversi-tesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, İzmir.
Bayar, L.S. (2016). Demografik faktörlerin sendikal bağlılık düzeyi üzerine etkisi: Işçi sendikaları üzerine bir araştırma. Ömer Halisdemir Ün-iversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 189-209.
Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 125-139.
Bilgin, S. L. (2003). Sendikaya bağlılık ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 12-31.
Bingöl, D. (2014). İnsan kaynakları yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
Bolton, D., Bagraim J.J., Witten, L., Mohamed Y., Zvobgo, V., ve Khan M. (2007). Explaining union participation: the effect of union commit-ment and demographic factors. Journal of Industrial Psychology, 33, 74-79.
Bozkurt, Ö. (2013). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeylerini belir-lemeye yönelik bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 22, 121-139.
Bulut, N. (2009). Sanayi devriminden küreselleşmeye sosyal Haklar. İstanbul: XII Levha Yayıncılık.
Demir F. (2013). Sendikaların kuruluşu ve işleyişi. Çalışma ve Toplum Dergisi, 39, 17-42.
Demircioğlu, M. ve Centel, T. (2012). İş hukuku. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
Derin, N. ve Akbıyık, N. (2017). Sağlık sektöründe üye algılarına göre oluşan sendikal imajin, sendikal sadakate etki̇si̇: Malatya merkezde memur sendika üyeleri̇üzerinde incelenmesi̇. SDÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22, 123-138.
Dolu, B. (2011). Bankacılık sektöründe çalışanların örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Bitirme Projesi, Süleyman De-mirel Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü, Isparta.
Gordon, M. E., Philpot, J. W., Burt, R. E., Thompson, C. A., ve Spiller, W. E. (1980). Commitment to the union: Development of a measure and an examination of its correlates. Journal of Applied Psychol-ogy, 65(4), 479-499.
Gül, H. M. (2007). Eğitim çalışanlarının eğitim sendikalarına bakısı̧, beklentileri ve sendikaların eğitim çalışanlarına yönelik faaliyetleri ve beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.4688&Mev-zuatıliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=4688
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.6356&Mev-zuatıliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=6356
Ilgaz B. (2006). Sağlık işkolu ve çalışanları. Sosyal Politika, Fişek Enstitüsü, 1-8.
Karoğlu, E. (2009). İnsan kaynakları fonksiyonlarındaki gelişmelerin sendi-kasızlaşma üzerine etkisi ve bir uygulama. YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler En-stitüsü, Afyon.
Kaya, Ö. M. (2017). Sendikaya bağlilik üzerine bir alan araştırması. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 2069-2092.
Koçak O. ve Başar A. (2015). Kamu sendi̇kalarının sağladıkları faydaların üyeleri̇nin ai̇di̇yet duygularına etki̇leri̇: Yalova öğretmenleri̇ örneği. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4 (10), 131-151.
Koçel, T. (2015). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları.
Ladd, R. T., Gordon, M. E., Beauvais, L. L., ve Morgan, R. L. (1982). Union commitment: Replication and extension. Journal of Applied Psychol-ogy, 67(5), 640-644.
Mahiroğulları, A. (2001). Türkiye’de 1980 sonrası sendikalaşma ve sendikalaşmayı etkileyen unsurlar. İ.Ü. İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 40, 124-144.
Millioğulları Kaya, Ö. (2017). Sendikaya bağlılık üzerine bir alan araştır-ması. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 2069-2092.
Öyünç, S. (2016). Sağlık çalışanlarında sendikaya bağlılık ve sendikal vatandaşlık davranışı ilişkisi: Kırşehir örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilim-ler Enstitüsü, Nevşehir.
Özdemir, M. (2014). Alt boyutları bağlamında örgütsel bağlılık: Giresun üniversitesi örneği. Journal of International Managament, Educational and Economics Perspectives, 2, 19-32.
Sağlık-Sen Ar-Ge Bürosu. (2012). Sendikal bağlılık, algı, memnuniyet ve beklenti araştırması. Ankara: Sağlık-Sen Yayınları.
Seçer, B. (2009). Kadınların sendikalara yönelik tutumları ile cinsiyet ayrımcılığı algılarının sendika üyesi olma isteğine etkisi. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4 (23), 27-60.
Selamoğlu, A. (2004). Örgütlenme sorunu ve sendikal yapıda değişim arayışı. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2, 39-54.
Sherer, P.D. ve Morishima, M. (1989). Roads and roadblocks to dual com-mitment: Similar and dissimilar antecedents of union and com-pany commitment. Journal of Labor Research. 10(3). 311-330.
Snape E., Radmen T. ve Chan A.W. (2000). Commitment to the Union: A Survey of Research and the Implications for Industrial Relations and Trade Unions. International Journal of Management Reviews, 2(3), 205-230.
Tetik, S. (2012). Sağlık çalışanlarının örgütsel bağlılık düzeylerini belir-lemeye yönelik bir araştırma. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 4, 275-286.
Yamak R., Dursun S. ve Topbaş F. (2007). Türkiye’de sendikalaşma ve ücretler: 1991-2005 Panel Nedensellik Analizi. 8. Türkiye Ekonome-tri ve İstatistik Kongresi, İnönü Üniversitesi, 1-14.
Yeşiltaş, A. (2015). Sağlık sektöründe kamu sendikalaşması. Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 131-150.
Yılmaz, Ç. (2015). İşçilerin sendikal örgütlenmeye dair tutumları: petro-kimya sektörü örneği. Çalışma Ve Toplum Dergisi, 4, 97-132.