İSTİ'ÂZE

Tecvîd konularından biri de isti'âzedir. Kur'an'ın en-Nahl sûresi (98), Kur'an okumaya başlamadan önce isti'âze getirmeyi emretmektedir. Çoğu âlim, âyette âmir hükmünde bulunan ve insana sıkıntı veren her şeyden Allah'a sığınmak ve O'nun yardımını istemek anlamına gelen isti'âze'yi müstehab olarak anlamışlardır. Hz. Peygamber her Kur'an okumaya başlamadan önce eûzü billâhi mine'şşeytânirracîm çeker ve böyle yapmayı ashabına da tavsiye ederdi. Kırâat imamlarının da seçmiş olduğu isti'âze sîğası "eûzü billâhi mine'ş-şeytânirracîm" lafzıdır. İsti'âze, besmele ile beraber sûre başında ya da ortasında okunmaya başlandığında bazı okuyuş şekilleri ortaya çıkmaktadır.

İSTİ'ÂZE

İsti'aze is one of the tajweed subjects. The 98th verse of Surah An- Nahl orders istiaze before beginning to read the Quran. M any scholars consider istiaze as mustehab which is compulsory and means to seek refuge in Allah from every thing which are troubling for people, and ask Allah for help. The Prophet M uhammad said "eûzübillâhimine'ş-şeytânirracîm" before beginning to read the Quran and recommended his companions to do so. The form of istiaze is "eûz übillâhimine'şşeytânirracîm", which the scholars accept. When istiaze is read with basmala in the beginning and in the middle of the suras, some recitation forms appear.

___

  • Aksoy, Fikri, Âdâb-ı Tilâveti'l-Kur'ân/ Kur'ân'ı Okuma Âdâbı, Yaylacık Matbaası, İstanbul, 1970.
  • Âsım Efendi, KâmusTercemesi, İstanbul, 1304-1305.
  • Ateş, Süleyman, Yüce Kur'ân'ın Çağdaş Tefsîri, Yeni Ufuklar Neşriyât, İstanbul, 1988. Buhârî, Muhammed b. İsmail, Sahîhu'l-Buhârî, haz. Ebu Suheyb el-Kermî, Beytü'l-Efkâr, 1998.
  • Candan, Abdurrahman, Fukahâ'nın Kur'ân Tasavvuru, Düşünce Yay., İstanbul, 2012.
  • Dânî, Ebû Amr Osmân b. Saîd, et-Teysîrfi'l-Kırââti's-Seb' (nşr.: Otto. Pretzl), İstanbul 1930.
  • De'âs, İzzet Ubeyd, Fennü't-Tecvîd, Cidde, 1983.
  • Demirci, Muhsin, "İsti'âze", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul, 2001, c. 23, s. 318-319.
  • Ensârî, Ebû Ca'fer Ahmed b. Ali, el-İkna' fi'l-Kırââti's-Seb', (tahk.: AhmedFerîd el-Mezîdî), Beyrut, 1419/1999.
  • Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş'âs es-Sicistânî, Sünenü Ebî Dâvûd, tahk. Şuayb el-Arnaut-Muhammed Kamil Karabelli, Dâru'r-Risaleti'l-Âlemiyye, 2009.
  • Ebû Şâme Abdurrahman b. İsmail b. İbrahim, İbrâzü'l-Meânî min Hırzi'lEmânî (tahk.: İbrâhim Adve Âvez), Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1402/1891
  • Esed, Muhammed, Kur'ân Mesajı (meal-tefsir) (çev.: Cahit Koytak, Ahmet Ertürk), İşâret yay, İstanbul, 2001.
  • Gâzî, Abdulfettâh, el-Büdûru'z-Zâhirefi'l-Kırââti'l-Aşera, Mektebetü'd-Dâr, Medîne, 1404.
  • Herâzî, Mehdî Muhammed, Buğyetü'l-Mürîd min Ahkâmi't-Tecvîd, Beyrut, 2006.
  • Husarî, Mahmûd Halil, Ahkâmü Kırâati'l-Kur'ân, Mekke, 1415.
  • I'sâm, Muhammed, el-Vâdıh fî İlmi't-Tecvîd, Dârü'n-Nefâis, Ürdün, ts. İbn Manzur, Cemâlüddin Muhammed b. Mükerrrem, Lisanü'l-Arab, Bey İbnü'l-Cezerî, Ebu'l-Hayr Muhammed b. Muhammed, en-Neşr fî Kırâati'lAşr, (Tahk.: Ali Muhammed Debbâ), Beyrut, ts.
  • Kamhâvî, Mustafa Sadık, el-Burhân fî Tecvîdi'l-Kur'ân, el-Mektebetü'sSekâfiyye, Beyrut, ts.
  • Karaçam, İsmâil, Kur'ân-ı Kerîm'in Faziletleri ve Okunma Kâideleri (Mufassal tecvîd), İfav, İstanbul, 2008.
  • -----------, Kur'ân-i Kerîm'in Nüzûlü ve Kırâati, İstanbul, 2012.
  • Kâsıh, Ebu'l-Kasım Ali b. Muhammed Ahmed b. Hasen el-Bağdâdî, Sirâcü'l-Kârî el-Mübtedî Tezkîra'l-Mukri'il-Müntehî, Darü'l-Fikr, Mısır 1981.
  • Kaysî, Muhammed Mekkî b. Ebî Tâlib, Kitâbü'l-Keşf an Vücûhi'l-Kırââti'sSeb' ve I'leliha ve Hicecihâ, (tahk.: Muhyiddin Ramazan), Beyrut, 1418/1998.
  • -----------, et-Tabsıratü fi'l-Kırâât, Kuveyt, 1405/1985.
  • Kurtûbî, EbûAbdillâh Muhammed b. Ahmed, el-Câmi' li-Ahkâmi'l-Kur'ân, Dârü'l- Kütübi'l-Mısrıyye, 1387/1967.
  • Muhaysın, Muhammed Sâlim, İrşâdâtü'l-Celiyye fi'l-Kırâati's-Seb' min Tarîkı'ş-Şâtıbiyye, Mısır, 1975.
  • Müslim b. Haccâc, el-Müsnedü's-Sahîh, tahk. M. Fuad Abdülbaki, Dâru İhyâi't-Türasi'l-Arabi, ts.
  • Neşşâr, EbûHafs Ömer b. Zeynüddîn, el-Büdûrü'z-Zahire fi'l-Kırââti'lAşrı'l-Mütevâtire, (tahk.: Ali Muhammed Muavvez vd.), Beyrut, 1421/ 2000.
  • Pâlevî, Hâmid b. Hâce Abdülfettâh, Zübdetü'l-İrfân fî Vücûhi'l- Kur'ân, Hilâl Yayınları, İstanbul, ts.
  • Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer, Mefâtîhu'l-Ğayb/Tefsîr-i Kebîr, Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Tahran, ts.
  • Sarı, Mevlüt, el-Mevârid, Bahar yayınevi, İstanbul, ts.
  • Serahsî, Ebu Bekir Muhammed b. Ahmed b. EbîSehl, el-Mebsut, Dâru'lMe'arife, Beyrut, 1397.
  • Şimşek, M. Sait, , İsti'âze', Şâmil İA., Şâmil Yayınevi, İstanbul, 1991, c.III, s. 211-212.
  • Tirmîzî, Muhammed b. İsâ, el-Câmiu'l-kebîr (Sünen), tahk. Beşşar Avvâd Ma'ruf, Dâru'l-Garbi'l-İslâmî, Beyrut, 1998.
  • Vâsıtî, Allâme Şeyh Abdullâh b. Abdi'l-Mü'min İbn el-Vech, el-Kenz fi'lKırââti'l-Aşr, Daru'l-Kütibi'l-İlmiyye, Beyrut, 1419/ 1998.
  • Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dîni Kur'ân Dili (sad.: İsmail Karaçam vd.), Azim Dağıtım, İstanbul, ts. Yüksel, Ali Osman, İbn Cezerî ve Tayyibetü'n-Neşr, İFAV, İstanbul, 1996.