ERİM KONAKÇI

A GROUP OF CHALCOLITHIC POTTERY DISCOVERED AT ASOPOS TEPESİ

Batı Anadolu'da Erken ve Geç Kalkolitik Dönem tanımlaması ile ele alınan süreçte görülen materyal kültür daha tanımlıyken MÖ. 5. binyıl içerisinde görülen materyal kültürün içeriği özellikle kazı sayısının azlığından dolayı belirgin değildir. Denizli İlinde yer alan Laodikeia/Asopos Tepesi kazılarında ana kayanın hemen üzerinde ince bir kültürel dolgu içerisinde ele geçen tabaka içerisindeki çanak çömlek grubu bu az bilinen dönem hakkında yeni veriler ortaya koymaktadır. Bu tabakada bulunan çanak çömleklerin formları ve yüzey özellikleri MÖ 5. bin yılın 1. yarısına tarihlenen bir yerleşimin varlığını ortaya koymuştur. Yerleşimde yerel nitelikler baskın olmakla birlikte özellikle Ege Adaları ile olan etkileşimin de izleri açık bir biçimde takip edilebilmektedir.

Asopos Tepesi'nde Bulunan Bir Grup Kalkolitik Dönem Çanak Çömleği

Although the material culture of the Early and Late Chalcolithic periods are well defined and illustrated in Western Anatolia, the nature of the 5th millennium B.C. material culture is not clear, probably because of the limited number of excavations. The pottery assemblage unearthed in a thin cultural layer above the main rock in the Laodikeia/Asopos Tepesi belonging to the province of Denizli, provides valuable information on this barely known period. The forms and surface features of this pottery group reveal the existence of a settlement dated to the first half of the 5th millennium B.C. Though local qualities are dominant in the settlement, the traces of the interaction with the Aegean Islands are clearly visible

___

Abay 2011 Abay, E., "Preliminary Report on the Survey of Çivril, Baklan, Çal Plains in the Upper Meander Basin, Southwest Anatolia", Ancient Near Eastern Studies 48, 1-87.
Abay - Dedeoğlu 2005 Abay, E., - Dedeoğlu F., "2003 Yılı Denizli/Çivril Ovası Yüzey Araştırması", AST 22/2, 41-51.
Abay - Dedeoğlu 2007 Abay, E. - F. Dedeoğlu, "2005 Yılı Çivril Ovası Yüzey Araştırması", AST 24/1, 277-293.
Akdeniz 2002 Akdeniz, E, "Neolitik ve Kalkolitik Çağlarda Büyük Menderes Havzasındaki Kültürel Yapılanma ve Orta Kalkolitik Çağ Problemi", Olba 5, 59-75.
Caymaz 2010 Caymaz, T., Yeni Buluntuların Işığında Orta Batı Anadolu Kalkolitik Dönem Kültürü (Unpublished Phd Thesis), İzmir.
Caymaz 2013 Caymaz, T., "Yeni Veriler Işığında Orta BatıAnadolu Kalkolitik Çağı Kültürü", Arkeoloji Dergisi XVIII, 39-122.
Çayır-Büyükulusoy 2010 Çayır-Büyükulusoy, Ü., Batı Anadolu Bölgesi'ndeki Kalkolitik Çağ Bezemeli Seramik Geleneği (Unpublished Phd Thesis), Ankara.
Çayır-Böyükulusoy 2014 Çayır-Büyükulusoy, Ü., "Batı Anadolu Kalkolitik Çağ Seramiğinde Perdah Bezeme Tekniği", Armizzi-Engin Özgen'e Armağan (ed. E. Atilla - B. Helwing - B. Uysal), 81-100. Çilingiroğlu - Derin - et al. 2004
Çilingiroğlu, A. - Z. Derin - E. Abay - H. Sağlamtimur - İ. Kayan, Ulucak Höyük, Excavations Conducted Between 1995-2002, Ancient Near Eastern Studies Supplement 15, Peeters.
Dedeoğlu 2010 Dedeoğlu, F., Neolitik Çağdan Erken Tunç Çağ Sonuna Kadar Yukarı Menderes Havzası, Kültürel, Ekonomik, Sosyal Süreç (Unpublished Phd Thesis), İzmir.
Dedeoğlu 2014 Dedeoğlu, F., "Yukarı Menderes Havzası Neolitik ve Erken Kalkolitik Çağ Yerleşimlerinin Materyal Kültür ve İskân Düzeni Bağlamında Değerlendirilmesi", Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 18, 33-56.
Dedeoğlu - Abay 2014 Dedeoğlu, F. - E. Abay, "Beycesultan Höyük Excavation Project: New Archaeological Evidence from Late Bronze Age Layers, Arkeoloji Dergisi XVII, 1-39. Dedeoğlu - Konakçı - et al. 2014
Dedeoğlu, F. - E. Konakçı - M. Çarkı, "Yukarı Menderes Havzası Dağlık Kesim Yüzey Araştırması Projesi 2012 Yılı Çalışmaları", KST 31/2, 367-376.
Demirkent 2002 Demirkent, I, "XII. Yüzyılda Bizans'ın Ege Bölgesinden Güneye İnen Yolları Hakkında", Anadolu'da Tarihi Yollar ve Şehirler Semineri, Globus Dünya Basımevi, İstanbul, 1-13.
Derin 2012 Derin, Z, "Yeşilova Höyük", The Neolithic In Turkey, Vol 4 (ed. M. Özdoğan - N. Başgelen - P. Kuniholm) İstanbul, 177-195.
Düring 2011 Düring, B.S., The Prehistory of Asia Minor, from Complex HunterGatherers to Early Urban Societies, Cambridge University Press.
Efe 1990 Efe, T., "An lnland Anatolian Site with Pre-Vinça Elements: Orman Fidanlığı, Eskişehir", Germania 86, 67-113.
Efe 1999 Efe, T., "Orman Fidanlığı Kurtarma Kazısı: 1992-1994 Yılları Arasında Yapılan Çalışmalara Ait Ön Rapor", Anadolu Araştırmaları XV, 73-104.
Efe 2000 Efe, T., "Recent Investigation in Inland Northwestern Anatolia and Its Contribution to Early Balkan-Anatolian Connections", Karanovo Band III, Beitrage Zum Neolithikum in Sudosteeuropa (ed. S. Hiller - V. Nikolov), Wien, 171-183.
Efe 2001 Efe, T., Salvage Excavations at Orman Fidanlığı. A Chalcolithic Site in Inland Northwestern Anatolia, Task Vakfı, İstanbul.
Erdoğu 2014 Erdoğu,B., "Gökçeada UğurluArchaeological Project:APreliminary Report from the 2011-2013 Field Seasons", Anatolica XL, 157-178.
Eslick 1978 Eslick, C., The Neolithic and Chalcolithic Pottery of the Elmalı Plain, South-Western Turkey, Bryn Mawr.
Eslick 1980 Eslick, C., "Middle Chalcolithic Pottery from Southwest Anatolia", AJA 84, 5-14.
Eslick 1992 Eslick, C., Elmalı-Karataş I, The Neolithic and Chalcolithic Periods: Bağbaşı and Other Sites, Bryn Mawr.
Felsch 1988 Felsch R., Das Kastro Tigani: Die Spätneolitische und Chalcolitische Siedlung, Deutches Archäologisches Institut. Samos Band II, Mainz.
Gabriel 2014 U. Gabriel, Die Keramik der Troadischen Fundorte Kumtepe A, Beşik-Sivritepe und Çıplak Köyü im Kontext ihrer überregionalen Vergleichsfunde, in: Troia 1988-2008. Grabungen und Forschungen 1. Forschungsgeschichte, Methoden und Landschaft (ed. Pernicka, E. - C. B. Rose - P. Jablonka), Studia Troica Monographien 5, Darmstadt, 990-1057.
Gara?anin 1997 Gara?anin, M., "Zum Begriff des Balkanisch-Anatolischen Komplexes des Spaten Neolithikums", Karanovo Band III, Beitrage Zum Neolithikum in Sudosteeuropa (ed. S. Hiller - V. Nikolov), Wien 2000, 343-347.
Gülçur 2012 Gülçur, S, "The Chalcolithic Period in Central Anatolia AksarayNiğde Region", ORIGINI XXIV, Nuova Serie V, 213-227.
Günel 2007 Günel, S., "Çine-Tepecik Höyüğü 2005 Yılı Kazıları", KST 28/1, 231-247.
Günel 2008 Günel, S., "Çine-Tepecik Höyük 2006 Yılı Kazıları", KST 29/1, 73-90.
Hood 1981 Hood, S., Excavations at Chios 1938-1955. Prehistoric Emporio and Ayio Gala. Annual of the British School at Athens Supplement 15, British School at Athens Thames and Hudson.
Johnson 1950 Johnson, S. E., "Laodiceia and Its Neighbors", The Biblical Arcaeologist 13, no 1, 1-18.
Joukowsky 1986 Joukowsky, M. S., Prehistoric Aphrodisias, An Account of the Excavations and Artifact Studies. Vol I-II, Excavations and Studies, New Jersey, USA.
Konakçı 2014 Konakçı, E., "Laodikeia'nın İlk Yerleşimi: Asopos Tepesi", 10. Yılında Laodikeia (ed. C. Şimşek), İstanbul, 87-123.
Konakçı 2016 Konakçı, E., "Tripolis'te iki Prehistorik Yerleşim Akkaya ve Hamambükü Höyük", Tripolis Çalışmaları I (ed. B. Duman), in Press.
Korfmann 1996 Korfmann, M., "Troia, Ausgrabungen 1995", Studia Troica 6, 1-63. Lloyd - Mellaart 1962
Lloyd, S. - J. Mellaart, Beycesultan Vol I, The Chalcolithic and Early Bronze Age Levels, Ankara.
Mellaart 1954 Mellaart, J., Preliminary Report on a Survey of Pre-classical Remains in Southern Turkey", Anatolian Studies IV, 175-240.
Nikolov 1997 Nikolov, V. "The Circumpontic Cultural Zone During the 6th Millennium BC", Documenta Praehistorica XXV, 81-89.
Oğuzhanoğlu 2014 Oğuzhanoğlu U., "Laodikeia'dan Batı Anadolu Erken Tunç Çağı'na Yeni Katkılar", 10. Yılında Laodikeia (ed. C. Şimşek), 71-87.
Özdoğan 1993 Özdoğan, M., "Vinça and Anatolia: A New Look at a Very Old Problem (or redefining Vinça Culture from the perspective of Near Eastern tradition)", Anatolica 19, 173-193. Özdoğan - Miyake - et al. 1991
Özdoğan, M. - Y. Miyake - N. D. Özbaşaran, "An Interim Report on Excavations at Yarımburgaz and Toptepe in Eastern Thrace", Anatolica XVII, 59-121. Sağlamtimur - Ozan 2012
Sağlamtimur, H. - A. Ozan, "Ege Gübre Neolitik Yerleşimi", Ege Üniversitesi Arkeoloji Kazıları (ed: A. Çilingiroğlu - Z. Mercangöz - G. Polat), İzmir.
Scardozzi 2007 Scardozzi, G., "Ricerche Topografiche e Telerilevamento", Hierapolis di Frigia, Le Attivita Delle Campagne Di Scavo e Restauro 2000-2003, ed: F D'Andria-M. Piera Caggia, 67-86.
Schoop 2005 Schoop, U. D., Das Anatolische Chalkolithikum: eine chronologische Untersuchung zur vorbronzezeitlichen Kultursequenz im nordlichen Zentralanatolien und den angrenzenden Gebiten Urgeschichtliche Studien 1. Remshalden.
Schoop 2011 Schoop, U. D., "The Chalcolithic on the Plateau", The Oxford Handbook of Ancient Anatolia (10,000-323 BCE), Sharon R. Steadman - Gregory McMahon (Ed.), Oxford & New York: Oxford University Press, 150-173.
Sperling 1976 Sperling, J., "Kumtepe in the Troad: Trial Excavations, 1934", Hesperia 45/4, 305-364.
Steadman 1995 Steadman, S. R., "Prehistoric interregional interaction in Anatolia and the Balkans: An overview", Bulletin of the American Society of Oriental Studies 299/300, 13-32.
Şimşek - Konakçı 2013 Şimşek C. - E. Konakçı, "Güneybatı Anadolu'da Yeni Bir Prehistorik Yerleşim: Asopos Tepesi (A New Prehistoric Settlement in Southwestern Anatolia: The Asopos Tepesi), Arkeoloji Dergisi XVIII, 1-37.
Şimşek - Konakçı - Pernicka 2014 Şimşek, C. - E. Konakçı - E. Pernicka, "Analyses of Origin for the Obsidian found at Asopos Hill, Laodicea (Laodikeia Asopos Tepesinde Bulunan Obsidyenlerin Köken Analizleri), 10. Yılında Laodikeia (2003-2013), Laodikeia Çalışmaları 3, Ed. C. Şimşek, Ege Yayınları, 123-145.
Takaoğlu 2004 Takaoğlu, T., "Interactions in the Fifth Millenium B.C. Eastern Aegean: New Evidence, Anatolia Antiqua 12, 1-6.
Takaoğlu 2005 Takaoğlu T., A Chalcolithic Marble Workshop At Kulaksızlar In Western Anatolia: An Analysis Of Production And Craft Specialization, British Archaeological Reports- International Series No. 1358, Oxford: Arcaeopress.
Takaoğlu 2006 Takaoğlu, T., "The Neolithic in the Eastern Aegean: Excavations at Gülpınar in the Troad", Hesperia 75, 289-315.
Takaoğlu 2007 Takaoğlu, T, "Pattern Burnished Pottery from Gülpınar in the Troad", Patonvs, Coşkun Özgünel'e 65. Yaş Armağanı, Festchrift für Çoşkun Özgünel, zum 65. Geburstag, Ed. E. Öztepe - M. Kadıoğlu - B. Avunç, Homer Kitabevi, İstanbul, 345-350. Takaoğlu - Özdemir 2013
Takaoğlu, T. - A. Özdemir, Smitheion, Apollon Smintheus'un İzinde, ed: Ç. Özgünel, "Smintheion Öncesi: Prehistorik Yerleşim", Ege Yayınları, İstanbul, 15-29. van As - Jacobs et al. 2001
Van, As A. - L. Jacobs - M H. Wijnen, The Ilıpınar Excavations II, "Technological Study of the Chalcolithic Pottery of Ilıpınar Phase VB, The Ilıpınar Excavations II, Ed: J.J. Roodenberg-L. C. Thissen. Nedherland Instituut vor Het Nabue Oosten, 155-168.