DEVHATÜ’L-MEŞÂYIH’TA ŞAİRVE ŞİİR ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Müstakîmzâde'nin Devhatü'l-Meşâyıh'ı şeyhülislâmların hal tercümelerini anlatan bir eserdir. Bu eserde şeyhülislâmların, doğumundan, ölümlerine, eğitimlerinden yazdıkları eserlere kadar tafsilatlı bilgiler verilmektedir. Devhatü'l-Meşâyıh'ta şiir söyleyen, divân sahibi olan şeyhülislâmlar da belli bir yer teşkil etmektedir. Müstakîmzâde, yüz sekiz şeyhülislamdan yirmisinin şiir söylediğini, bunlardan da ikisinin mürettep olmak üzere toplam altı şeyhülislamın divanı olduğunu dile getirmektedir. Şiir söyleyen şeyhülislâmların, şairliği ve şiirleri hakkında Müstakîmzâde'nin değerlendirmeleri önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu çalışmada, Müstakîmzâde'nin, şiir söyleyen ve divan sahibi şeyhülislâmların kimler olduğu ve onların şiiri ve şairliği üzerine yaptığı değerlendirmeleri tespit edilmiştir

Evaluations On Poetry And Poet In The Devhatü’l- Meşâyıh

Dawhat al-Mashâyih of the Magister Mustakîmzâde is an artefact that describing life history of the shaykh al-Islam. In this book, lenghty informations are given about date of birth and death of the shaykhs and their education and consequences. Shaykhs who are poet and own Divan, comprise a basis in the Dawhat al-Mashâyih. Mustakîmzâde speak out from hundred and eight shaykhs that twenty of them are saying poetry, two of them also expressed that a total of six shaykhs own the Divan. The evaluation of Müstakimzade about sheikhs poesy and poems taken an important place. In this study, it was detected the Mustakîmzâde's evaluations about shayhks poems and poesy who are poet and own the Divan

___

  • Aktaş , Ş. (1986). Edebiyatta Üslup Problemleri Üzerine. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Bilgin, E. (2015). Devhatü'l-Meşâyıh ve Zeyilleri (Basılmamış Doktora Tezi). Erzurum.
  • Devellioğlu, F. (1988). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat: Eski ve Yeni Harflerle. Ankara: Aydın Kitapevi.
  • Durmuş, İ. (2003). Meani. TDV İslâm Ansiklopedisi, 28, 206. Ankara.
  • et-Telvîh. (2011). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 40. Güleç, İ. (2008). Osmanlı Müellifleri'nde Şair ve Şiir Değerlendirmeleri. İlmi Araştırmalar Dil ve Edebiyat İncelemeleri(25), 69 - 83.
  • İpşirli, M. (1994). Devhatü'l-Meşâyıh. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, s. 229 - 230.
  • Kılıç, F. (1998). XVII. Yüzyıl Tezkirelerinde Şair ve Eser Üzerine Değerlenedirmeler. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Kılıç, F. (2003). Tezkirilerde Şiirin Âhengini Belirten Kelimeler Üzerine. Milli Folklor(60), 110 - 115.
  • Kılıç, H. (1992). Belagat. TDV İslâm Ansiklopedisi, 05, 380 - 383. İstanbul.
  • Köksal, A. (2012). İslâm Hukuk Felsefesinde Fiillerin Ahlâkîliği Meselesi –Mukaddimât-ı Erbaa’ya Giriş. İslâm Araştırmaları Dergisi, 1- 43.
  • Mengi, M. (2009). Divan Şiiri Estetiği Açısından İ’câz. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (39), 135 - 146.
  • Müstakimzâde Süleyman Sâdeddin . (1978). Devhatü’l- Meşâyih Osmanlı Şeyh ül_İslâmlarının Biyografileri. (Y. H. Kazıcı, Dü.) İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Müstakimzâde, S. (1978). Devhatü’l- Meşâyih Osmanlı Şeyh ülİslâmlarının Biyografileri. (Haz. Y. H. Kazıcı) İstanbul: Çağrı Yayınları.
  • Mütercim Âsim Efendi. (2013). el-Okyânûsu'l-Basît fî Tercemeti'lKâmûsi'l-Muhît (Cilt 6). (Haz. M. Koç, & E. Tanrıverdi) İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı.
  • Parlatır, İ. (2006). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. Ankara.
  • Tolasa, H. (2002). 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi. (Haz. Y. Aydemir) Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Vankulu Mehmed Efendi. (2014). Vankulu Lügati. (Haz. M. Koç, & E. Tanrıverdi) İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı.
  • Yıldırım, A. (2014). Müstakımzade Süleyman Saadeddin'in Devhatü'l-Meşâyıh Osmanlı Şeyhü'l-İslamlarının Biyografileri Adlı Eserinin Transkipsiyon ve Değerlendirilmesi. Hatay: Mustafa Kemal Üniveristesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilimdalı ( Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Yılmaz, A. (2006). Müstekimzâde Süleymân Sâdeddin. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, s. 113 - 115.