2010

MODERN ARAP EDEBİYATINDA DİN-EDEBİYAT ETKİLEŞİMİ: AHMET BEHCET'İN MESRÛR VE MAKRÛR ROMANI ÖRNEĞİ

Arap edebiyatı hem klasik hem de modern dönemlerinde din olgusu ile güçlü bir etkileşim içerisinde olmuştur. Bu etkileşim klasikten moderne geçerken nasıl bir süreç yaşamıştır? Bu sorudan hareketle bu makalede, tarihi birikimle irtibatlandırmak suretiyle, modern Arap edebiyatının din olgusu ile etkileşimi hakkında genel bir portre çizilmeye çalışılmıştır. Bu portrenin bir örneği olarak da Ahmet Behcet ve Mesrûr ve Makrûr adlı romanı incelenmiştir. Konuyu işlerken genelden özele giden bir seyir takip edilerek öncelikle genel anlamda din edebiyat etkileşimi üzerine bir araştırma yapılmış, daha sonra modern Arap edebiyatındaki din edebiyat etkileşimi irdelenmiştir. Akabinde ulaşılan sonuçlar ışığında Ahmet Behcet ve Mesrûr ve Makrûr romanı hem şekil hem de içerik açısından çok boyutlu olarak ele alınmıştır. Din edebiyat etkileşimi ile ilgili pek çok kaynağa ulaşılmış olmakla beraber Ahmet Behcet ve İslâmi edebiyat alanında vermiş olduğu eserlerle ilgili akademik bir araştırmaya ulaşılamamıştır

Religion-Literary Interaction In Modern Arabic Literature In The Case Of Ahmet Behcet's Mesrur And Makrur Novel

Arabic literature has a strong interaction with the phenomenon of religion in both classical and modern periods. What kind of process does this interaction take from classical to modern? From this question, it has been attempted to draw a general portrait of the interaction with the religious phenomenon of modern Arabic literature by linking it with historical accumulation. As an example of this portraine, Ahmet Behcet and his novel Mesrûr and Makrûr were studied. The entire deduction method has been used. Firstly a research was carried out on the interaction of religion and literature in general terms, Then the interaction of religion and literature in modern Arabic literature was examined. Subsequently, Ahmet Behcet and Mesrûr and Makrûr were handled as multi-dimensional in both form and content. Many sources of religious literature interaction have been reached. However, an academic research on Ahmet Behcet and his works on the Islamic literature was not reached

PDF

___

Ahmet Behcet, Mesrûr ve Makrûr, Kâhire: Dâru’r- Reyyân 1987.
Ahmet Şefîk Behcet, Nebze an hayati Ahmet Behcet, http://vb.n4hr.com/184766.html( Erişim Tarihi: 12.15.2016).
Âşık, Nevzat, “Bedîüzzaman el-Hemedânî”, DİA , cilt: 5, sayfa: 328- 329, İstanbul 1992.
Aydın, Mehmet S., Din Felsefesi, Ankara: Selçuk Yayınları 1997.
BERT, J. Roberth S.J., “Şiir ve Din”, (Çev.: Arş. Görv. Dr. Adem Çalışkan), Dinbilimleri, Akademik Araştırma Dergisi, Cilt:3, Sayı:7, 2003.
Bilgin, Azmi. "Tasavvuf ve Tekke Edebiyatı." İlmî Araştırmalar: Dil, Edebiyat, Tarih İncelemeleri, Cilt:1, s. 61-82, 2014.
Cevizci, Ahmet, Paradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Engin Yayınları 2002.
Civelek, Yakup. "Modern Arap Edebiyatında İslâmî Edebiyatın Yeri ve Öncüleri." Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, s. 85-99, 2000.
Çalışkan, Adem, İslami Çocuk Edebiyatı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:12, Samsun 2001.
Doğan, Mehmet, Temel Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul: Bahar Yayınları 1994.
Demirayak, Kenan, Arap Edebiyatı Tarihi I, Cahiliye Dönemi, Erzurum: Fenomen Yayınları 2009.
., Hazreti Ebû Bekir, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Dîvânı, İstanbul: Gül Neşriyat 2012.
al-Ghazali, Muhammad, “İslâmî Sanat ve Edebiyat Üzerine Düşünceler”, çeviren: Adem Çalışkan, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 11, s. 335-347, 1999.
Göçer, Ali. "Dil-Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine." Türk Dili, Sayı:729, s. 50-57, 2012.
Gündüzöz, Soner. "Arapçada Kültür-Dil İlişkisi: Arapçanın Yapılanması ve Algılanmasında Etkili Öğeler." Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt:5, Sayı:3, s.215-229, 2005.
İbn Şuheyd, Tevâbi‘ ve Zevâbi‘, Çeviren: Nevzat H Yanık, Mustafa Aydın, İstanbul: Der Yayınları 2008.
İbrahim Mustafa vd., el-Mucemu’l-vasît, İstanbul: Çağrı Yayınları 1986.
Kantarcıoğlu, Sevim, Edebiyat Akımları Platon’dan Derrida’ya, İstanbul: Paradigma Yayıncılık 2009. Köşeli,Yusuf, Arap Ülkelerinde Çocuk Edebiyatı Kaynakları Doğuşu ve Gelişimi, Saarbrücken: Türkiye Alim Kitapları 2014.
Meriç, Cemil, Bu Ülke, İstanbul: İletişim Yayınları 2017 Moran, Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları 2014.
Muhammed Behcet, Kasas ve şahsiyyât fî hayâti Ahmet Behcet, http://www.ahram.org.eg/News/131751( Erişim Tarihi 06. 03. 2017)
Sâhir Ali, Ahmet Behcet el-Feylesûf es-sâhir, 18.10. 2014, http://www.vetogate.com/1281184 (Erişim Tarihi 10.01. 2016).
Satar, Nesrin Aydın. "İslâm ve Edebiyat: Kavramsal Tartışmalar Bağlamında Yeni Bir Çerçeve Denemesi." IV. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, Bildiriler Kitabı- (Edebiyat-Tarih) III”, s.31-43, Kütahya ,14-17 Mayıs 2015.
Serinsu, Ahmet Nedim ve diğerleri, Dînî Terimler Sözlüğü, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları 2009.
Okumuşlar, Muhiddin. "Din Eğitiminde Etkin Bir Yöntem Olarak Hikâye." Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:21, s.237-252, 2006.
Ulucan, Mehmet, “Muvakkitzade Mehmed Pertev’in Divanı’nda Din – Ahlak – Edebiyat İlişkisi”, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları; 2006, s.79-81.
Yanık, Nevzat H., Ali b. Ebî Talib Divanı, İstanbul: Hikmetevi Yayınları 2014.
Yıldırım, Kadri. "Didaktik Şiirin Abbasiler Döneminde Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Üzerine Bir İnceleme." Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 1, s. 171-207, 2009.