“Altıyol Ağzı”ndan “Boğa Meydanı”na: Altıyol Meydanı’nın Fiziksel Çevresi ve Boğa Heykelinin Ürettiği Kamusallık Olanakları Üzerinden Okunması

Kamusal alan kavramı, planlama ve tasarım disiplinlerince fiziksel bir mekân çerçevesinde, sosyal bilimler alanında ise çoğunlukla toplulukların görünürlük kazanarak temsiliyet buldukları bir alan olarak ele alınmaktadır. Özellikle Türkiye’de kamusal mekân olarak tanımlanan alanlar, tasarlanmış veya tasarlanmamış, sosyalleşme, (tesadüfi veya planlı) buluşma, boş zaman geçirme gibi eylemlerin gerçekleşmesini mümkün kılan mekânlar olarak tanımlanmaktadır. Oysa bu mekânlar, kamusallık olanakları çerçevesinde incelendikleri takdirde, çok daha fazlasını içerisinde barındırmaktadırlar. Bu çalışma, İstanbul Kadıköy’deki Altıyol Meydanı’nın bu türden bir nitelik taşıdığını iddia etmekte, meydanı seneler içerisinde geçirdiği fiziksel değişimler ve özellikle Boğa Heykelinin bu alana taşınmasıyla ortaya çıkan kamusallık olanakları üzerinden ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kamusallık, Kamusal Mekân, Meydan, Heykel

Reading the Altiyol Square through the Opportunities of Publcity Produced by the Bull Statue

The concept of public space is considered within the framework of a physical space by the disciplines of planning and design, while in the field of social sciences, it is often considered as an area where communities can be represented by gaining visibility. Particularly in Turkey, spaces defined as public are defined as spaces that make actions such as socialization, (accidental or planned) meeting, or leisure possible, whether designed or not. However, if these spaces are examined within the framework of the possibilities of publicity, they contain much more than that. This study claims that the Altıyol Square in Istanbul Kadıköy has such a quality, and deals with the publicity possibilities that emerged especially with the relocation of the Bull Statue to this area.

Keywords:

Publicity, Public Space, Square, Sculpture,

PDF

___

Alasdair, J. (2013). A Tripartite Conceptualisation of Urban Public Space as a Site for Play: Evidence from South Bank, London, Urban Geography, 34:8, a. 1144-1170.
Atik, Ş. (2003). Kadıköy Altıyol’da Arkeolojik Çalışmalar. Mimarist, 3 (9), s.90-93.
Atton, C. (2014). Alternatif medyaya bakış: Kuram ve metodoloji. Kendi medyanı yarat alternatif medya: Kavramlar, tartışmalar, örnekler. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Aydoğan, F. & Kırık, A.M. (2012). Alternatik Medya Olarak Yeni Medya. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (18), s.58-69.
Dağdelen, İ. (2006). Alman Mavileri: 1913-1914 Birinci Dünya Savaşı Öncesi İstanbul Haritaları. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü.
Duygun, E. & Koçyiğit, G. (2021). Tarihi Kent Merkezlerinde Tüketim Mekânlarının Dönüşümü: Yel değirmeni Mahallesi Örneği. Tasarım + Kuram, 17(33), s.18-41.
Dündar, B. (2022). Toplumsal Bir Olgu Olarak Oyun ve Kent İlişkisi: Ritimanaliz ve Yer. Tasarım + Kuram, 18 (36), s.113-128.
Ekdal, M. (2004). Bizans Metropolünde ilk Türk Köyü Kadıköy, İstanbul: Kadıköy Belediyesi Sağlık ve Sosyal Dayanışma Vakfı Yayınları.
Evrensel Gazetesi. (2014). https://www.evrensel.net/haber/91589/kadikoy-bogasi-150-yasinda
Fraser , N. (2004). Kamusal Alanı Yeniden Düşünmek: Gerçekte Varolan Demokrasinin Eleştirisine Bir Katkı. Kamusal Alan, İstanbul: Hill Yayınları, s.103-132.
Firidin Özgür, E. (2018). Kamusal Mekânların Toplumsal Boyutları Üzerine Bir Değerlendirme. Tasarım + Kuram, 26, s.113-125.
Giz. A. (1994). Bir Zamanlar Kadıköy, İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Habermas, J. (1997). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. İstanbul: İletişim Yayınları.
Huizinga, J. (1970). Homo Ludens: A Study of the Play Element in Culture. London, UK: Paladin.
Iveson, K. (2007). Publics and The City. New Jersey: Blackwell Publishing.
Kedik, A.S. (2012). Kamusal Alan ve Türkiye'de Heykelin Kamuya Açık Alanlarda Var Olma Koşulları. Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi, 3(3), s. 77-91.
Köksal, A. (2012). Bu Mekân Artık Bu Yer Değil. İsimsiz (12.İstanbul Bienali), İstanbul: İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, s. 68-78.
Lynch, K. (1996). The openness of open space. T. Banerjee and M. Southworth (eds.), City Sense and City Design: Writings and Projects of Kevin Lynch içerisinde Cambridge, MA: The MIT Press, s. 396–412.
Muşazlıoğlu, E. (2021). Kadıköy tramvayları. Gazete Kadıköy. https://www.gazetekadikoy.com.tr/yazarlar/emre-musazlioglu/kadiky-tramvaylari
Özbek, M. (2004). Giriş: Kamusal Alanın Sınırları. Kamusal Alan, İstanbul: Hill Yayınları, s.19-89.
Pervititch, J. (2000). Jacques Pervititch Sigorta Haritalarında İstanbul, İstanbul: Tarih Vakfı.
Sağlam, A.İ., Öztürk, A., Kaçar, A.D. (2019). Türkiye’de Kamusal Mekânın Gelişimi. ATA Planlama ve Tasarım Dergisi, 3(1), s.47-58.
Yasa Yaman, Z. (2011). «Siyasi / Estetik Gösterge» Olarak Kamusal Alanda Anıt ve Heykel. METU JFA, 1, s. 69-98.
Yıldırım, B. (2015). Türkiye’de Devlet ve Kamusal Alan Üzerine. Mimarlık, 52 (382), s.45-48.
Whyte, W. (1980) The Social Life of Small Urban Spaces. New York: Project for Public Spaces
İnternet Kaynakları
URL-1: http://www.kadikoy.gov.tr/about-kadikoy Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-2: https://www.flickr.com/photos/kadikoybelediye/8074139840/ Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-3:https://tibbiyelihikmet.com/2016/12/02/kadikoyun-sembolu-boga-heykelinin- hikayesi/ Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-4: https://twitter.com/keremsefa/status/243338954424868865 Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-5: https://www.gazetekadikoy.com.tr/yasam/bogadan-otizme-mavi-isik Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-6: https://www.youtube.com/watch?v=97IX8_uC_As Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-7: https://www.youtube.com/watch?v=XYG3r7BaouY Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-8: https://www.youtube.com/shorts/F3miMAIOkDk Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-9: https://www.youtube.com/shorts/tqOCpXjoLbo Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.
URL-10: https://www.youtube.com/watch?v=QSUtEjr7DT4 Erişim tarihi: 19.03.2023, 14:05.