Balkanlar'da Osmanlı dönemi maddi kültür mirası evreni

Balkanlar’daki Osmanlı dönemi maddi kültür mirasının evrenine yönelik bu çalışmanın amacı, bölgenin Osmanlı dönemi kültür mirası algısının günümüz maddi kültür mirası verilerine yansıyan yönünü ele almak ve aslında evrenin bu algıyı yeniden oluşturmada nasıl etkin bir rol oynayabileceğini ortaya koymaktır. Balkanlar söz konusu olduğunda sosyal bilimlerin hemen her disiplininin bölgeye özgü araştırma alanı, evreni ve örneklemleri mevcuttur. Sanat Tarihi disiplini de bölgenin kültürel mirası kapsamının tarihsel perspektifini ve sanatsal birikimini içine alan derinlikli bir araştırma alanını oluşturmaktadır. Bölgede özellikle son yüzyılda yaşanan ve izleri halen taze olan trajik gelişmeler göz önüne alındığında kültürel mirasın korunması konusu özellikle önem kazanmaktadır. Balkan Yarımadası’nda, 1371-1912 yılları arasında süren Osmanlı döneminden günümüze büyük bir kültür mirası kalmıştır ve bu miras, Balkanlar’daki tüm ulusların ortak mirasıdır.
Anahtar Kelimeler:

kültürel miras

The universe of the material cultural heritage of the Ottoman period in the Balkans

The aim of this study is to discuss the perception of the cultural heritage of the Ottoman period in the Balkans and to put forward the universe of this heritage which could be effective to form this perception again. When the subject of a research chosen as Balkans in question, lots of the disciplines of social sciences have had their own research universe and patterns. The history of art is also a comprehensive research field on cultural heritage because of its historical perspective. When the last war in the region and its traces taken into care we can easily state the importance of the preservation of the material cultural heritage. A very comprehensive cultural heritage has been left from the Ottoman period from the years between 1371 and 1912 and this context is a common cultural heritage for all nations in the Balkans.
Keywords:

cultural heritage,

___

  • CASTELLAN, G. (1995) Balkanların Tarihi, İstanbul, Doğan Yay.
  • ÇADIRCI, M. (1991)Tanzimat Döneminde Anadolu kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Ankara.
  • ERCAN Y. (2001) Osmanlı Yönetiminde Gayrimüslimler, Ankara, Turhan Kitabevi Yayınları.
  • FEHER, G.. (1985) Bulgar Türkleri Tarihi, T.T.K. Basımevi, Ankara.
  • FISKOVIC, C. (1949) “Dubrovacki zlatari ad XIII. XVII. Stolecja”. Starohrvatska provjeta, Zagreb, 143-249.
  • HADJINICOLAOU, N. Sanat Tarihi ve Sınıf Mücadelesi, İstanbul, 1987.
  • HAJEK, A. (1965) “Sırbistan”, İslam Ansiklopedisi, İstanbul, s. 155-161.
  • HALAÇOĞLU, Y. (1991) XIV. Ve XVIII. Yüzyıllarda Osmanlılarda Devlet Teşkilatı ve Sosyal Yapı, TTK. Yayınları, Ankara.
  • İNALCIK, H. (1954) Hicri 835 Tarihli Suret-i defter-i Sancak-i Arnavid, Ankara: TTK B.
  • İNALCIK, H. (1993) “Osmanlılarda Cizye”, İslam Ansiklopedisi, VIII, İSAM Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi,: 45-48.
  • İNALCIK, H. (1996). Osmanlı İmparatorluğu toplum ve ekonomi, İstanbul, Eren Y.
  • JORGA, N. (1948) Osmanlı Tarihi, Çev. Bekir Sıtkı Baykal, Ankara.
  • KARAMEHDOVIC, M. (1980) Umetnicka obrada metala u Bosni i Hercegovini, Sarajevo. Biblioteka Kulturno Nasljede.
  • KREŠEVLIAKOVIĆ, H.. (1949) Esnafı ı Obrtı u Starom Sarajevu.
  • NICOLESCU, C. (1968) Argıntâria, Bucureşti,.
  • ÖZDEMİR N. (2007) “Türklerin Tarihi Ve Karşılaştırmalı Kültür Bilimi Araştırmaları” Millî Folklor, S. 73, s. 147-153.
  • PETKOVIĆ, S. (1983) “Artistic activity and the struggle for survival of the Serbian church during the sixteenth and seventeenth centuries”, Balkan Studies V. 24, 617-630.
  • RADOJKOVIC, B. (1962) Staro srpsko zlatarstvo, Beograd. Zavod za izdavanje udzbenike Narodne Republike Srbije.
  • RADOJKOVIC, B. (1966) Srpsko zlatarstvo XVI i XVII Veka, Novi Sad. Zavod za izdavanje udzbenike Narodne Republike Srbije
  • RADOJKOVIC, B-D. MILOVANOVIC. (1981) Masterpieces of Serbian Goldsmiths’ Work. 13th-18th century Exhibition, London.
  • SHAW, E. (1983)History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Cambridge.
  • SOTIROV, I. (1985) Ciprovska Zlatarska Skola, Sofia.
  • STOIANOVICH, T. (1999) “Osmanlı Hakimiyetinde Via Egnatia” Sol Kol : Osmanlı Egemenliğinde Via Egnatia (1380-1699), (Ed: Elizabeth Zachariadou) İstanbul, Tarih vakfı Yurt Yayınları,s. 225-240.
  • ŞAKOTA, M. (1981) The treasury of Banja Monastery, Belgrade. Republicki zavod za zastitu spomenika kulture.
  • TODOROVA, Maria (2000) “Balkanlar’daki Osmanlı Mirası”, İmparatorluk Mirası (Ed. Carl Brown), İstanbul, s.70-112
  • YENİŞEHİRLİOĞLU, F. (2000) “Erken Osmanlı Döneminde Balkanlarda Kent Oluşumu veya Değişimi”, Balkanlarda Kültürel Etkileşim ve Türk Mimarisi Uluslar arası Sempozyum Bildirileri, Ankara, s. 887-892.