Küresel gelişmeler ışığında coğrafya öğretim Programına eleştirel bir bakış

Bu çalışmanın amacı, coğrafya öğretim programında ülkeleri ve ülkeler arasındaki ilişkileri etkileyen küresel ve bölgesel gelişmeler ile Türkiyeye komşu ülkelere ilişkin içerikleri analiz etmektir. Araştırmanın evrenini, 2005 yılında uygulanmaya başlanan ve 2010 yılında güncellenen coğrafya öğretim programı oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde ve bul- gulara ulaşılmasında betimsel analiz yöntemi esas alınmıştır. Çalışma sonunda coğrafya öğretim programında yer alan küresel ve bölgesel gelişmeler ile Türkiyeye komşu ülkelere ilişkin sonuç ve önerilere yer verilmiştir. Elde edilen bulgulara göre uygulanmakta olan coğrafya öğretim prog- ramında küresel ve bölgesel gelişmeler ile Türkiyeye komşu ülkelere ilişkin kazanım, beceri, değer ve kavramlar bu dersi alan öğrencilerde yeterli bilgi ve tutum oluşturmayı sağlayacak düzeyde değildir. Araştırma sonuçlarına göre; coğrafya öğretim programının birçok ülkenin öğretim programlarının referans noktasını oluşturan 1992 Uluslararası Coğrafya Eğitimi Bildirgesi (IGU-CGE, 1992) doğrultusunda yenilenmesinin bir ihtiyaç olduğu belirtilebilir. Özellikle küreselleşme ve iletişim araçlarında yaşanan gelişmeler ile beraber insanların birbirine giderek daha çok bağlandığı, sınırların farklılaşarak siyasi, ekonomik, kültürel vb ihtiyaçların benzeştiği ve zaman zaman çatışdığı/çeliştiği bir dün- yada küresel ve bölgesel gelişmeler ile komşu ülkelere ilişkin etkili bir coğrafya eğitimi doğru tutumların oluşmasına etki edeceği için büyük önem arz etmek- tedir. Bunu sağlamak amacıyla daha çok ABD bakış açısı ve formatına uygun coğrafya öğretim programının; bölgesel ilişkileri iyi analiz eden ve bu konulara ABD coğrafya müfredatı yapısının dışına çıkarak farklı ve etkili bir bakış açısı getirecek şekilde ele alınması önerilmektedir.

A critical approach to geography curriculum in the perspective of global developments

The purpose of this study is to analyse the global and regional developments affecting the international relations and countries along- side the relations of Turkey with its neighbour countries in geography curriculum of high schools. The curriculum of geography having beeen implemented since 2005 and revisioned in 2010 forms the scope of this study. The data has been evaluated and results have been produced by using descriptive analysis. At the end of the study, the results and recommendations concerning regional ve global relations and neigh- bour countries of Turkey in geography curriculum have taken place. As a result of this study, it is clear that the acquisitions, skills, values and concepts concerning neighbours of Turkey with regional and global developments are not adequate to generate knowledge and attitudes for the students quantititatively and qualitatively. The geog- raphy curriculum is needed to be renewed in accordance with Report of Geography Education which is a reference for geography education in many countries. Especially in a world in which globalization and developments in means of communication result in close connection of people from different countries, extending beyond the borders, politi- cal, economy and cultural needs of people, the global and regional rela- tions with knowledge about neighbour countries gain much more importance. In this context, the geography curriculum reflecting USA s perspective in accordance with US s educational format should be undertaken beyond the structure of US curriculum and it should be expected to offer new different and effective perspectives to global and regional relations.

PDF

___

Akpınar, Burhan (2006). Avrupa Birliğine uyum sürecinde Türk ilköğretim öğrencilerinin Avrupa Birliği imajı, Eğitimde Politika Analizleri ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, Cilt 1, S.1, ss.8-26.
Alım, Mete (2009). Coğrafya eğitimi öğrencilerinin Türk dünyası algıları (Atatürk Üniversitesi Örne- ği), Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt 6, S.2, ss.574-586.
Al-Saadi, Fatma (2008). The effect of our brothers and sisters in humanity programme on Omani secondary school girlscultural tolerance, University of Leicester Unpublished Dissertation Thesis Submitted for the Degree of Doctor of Philosophy, Leicester, England.
Artvinli, Eyüp ( 2007 ). 2005 Yılı 9. Sınıf Coğrafya Öğretim Programı: Öğretmenler Açısından Uygulanabilirlik Düzeyi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ( Yayımlanmamış Doktora Tezi ), Erzurum.
Artvinli, Eyüp ve Kaya, Niyazi ( 2010 ). 1992 Uluslararası Coğrafya Eğitimi Bildirgesi ve Türkiyedeki Yansımaları, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 22, Temmuz 2010. ss.93-127.
Bell, Morag (1994). Images, myths and alternative geographies of the Third World. In D. Gregory, R. Martin & G. Smith (Eds), Human geography society, space and social science (174-199), Macmillan, London.
Berry, Gordon (2003). Developing children and multicultural attitudes: The systemic psychosocial influences of televisionportrayals in a multimedia society, Cultural Diversity and Ethnic Minority, Issue 9, N.4, pp.360-366.
Byram, M. (1990). Language learners perceptions of a foreign culture: The teachers role. Paper Presented at the World Congress of Applied Linguistics Sponsored, Thessaloniki, Greece.
Convery, A., Evans, M., Green, S., Macaro, E. & Mellor, J. (1997). An investigative study into pupils perceptions of Europe, Journal of Multilingual and Multicultural Development,Issue18, N.1, pp.1-16.
http://www.gallup.com/poll/5458/poll-islamic-world-perceptions-western-culture, Poll of the Islamic world: Perceptions of western culture, Gallup Poll, 20 Mayıs 2013.
Gerber, Rod (2001). The State of Geographical Education in Countries Around the World, International Research in Geographical and Environmental Education, Issue 10, N.4, pp.349-362.
Girgin, Mustafa ( 2010 ). Coğrafya Programının ( 2005 ) Kavramsal Yapısı, Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 15, S. 23, ss.145-156.
Gökçe, Nazlı ( 2009 ). Türkiyede Öğretmen Yetiştirmede Coğrafya Eğitiminin sorunları ve Öneriler, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 9, S. 2, Bahar 2009, ss.721-768.
Haubrich, H (2000). Guest Editorial: Sustainable Learning in Geography for the 21st Century, International Research in Geographical and Environmental Education, Issue 9,N. 4,pn.279-284.
Harrison, M.E. (1995). Images of the Third World: Teaching a geography of the Third World, Journal of Geography in Higher Education, Issue 19, N.3, pn.285-297.
Haas, E. Mary & Clary, Eldon (1985). The perception of other nations by students in Northwestern Arkansas, ERIC Document Reproduction Service No. ED 257 710.
Hunsberger, Bruce & Jackson, M. Lynne (2005). Religion, Meaning, And Prejudice, Journal of Social Issues, Issue 61, N.4, pp.807-826.
http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72( coğrafya öğretim programı), MEB, 23 Mart 2013.
Jahoda, Gustav (1964). Childrens Concepts Of Nationality: A Critical Study Of Piagets Stages, Child Development, N.35, pp.1081- 1092.
IGU. CGE (1992). International Charter on Geographical Education, International Geographical Union, Commission on Geographical Education, Washington, USA.
Kaya, Niyazi ( 2012 ). Türkiyede Coğrafya Eğitimi: Öğretim Programı, Öğretmen Eğitimi ve Ders Kitapları Boyutu, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü ( Yayımlanmamış Doktora Tezi ), Ankara.
McCulloch, Gary ( 2004 ) Documentary Research in Education, History and Social Sciences, RoutledgeFalmer, London.
McLaren, P., & R. Hammer. (1996). Media knowledges, warrior citizenry and postmodern literacies, In H. Giroux, C.Lankshear, P. McLaren, and M. Peters (Eds.), Counternarratives: Cultural studies and critical pedagogies inpostmodern spaces, Routledge, New York.
MEB ( 2005 ). Coğrafya Öğretim Programı, Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
MEB ( 2012 ). 14.08.2012 tarih ve 124 Sayılı Ortaöğretim Kurumları Haftalık Ders Çizelgelerinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar, Ankara.
NATIONAL ACADEMY PRESS ( 1997 ). Rediscovering Geography; National Academy Pres, Washington, USA.
Neuman, W.Lawrance (2001). Fear Of The Alien Other: Cultural Anxiety And Opinions About Japan, Sociological Inquiry,Issue 71, N.3, pp.335-356.
Özçelik, Durmuş Ali ( 1998 ). Eğitim Programları ve Öğretim (Genel Öğretim Yöntemleri), ÖSYM Yayınları, Ankara.
Özgüç, Nazmiye ve Tümertekin, Erol ( 2000 ). Coğrafya Geçmiş, Kavramlar, Coğrafyacılar, Çantay Kitapevi, İstanbul.
Perry, K. David & McNelly, T. John (1988). The news media and audience images of foreign countri- es: Optimism and pessimism, Paper presented at the Annual Meeting of the International Communication Association. New Orleans, LA.
Piaget, Jean & Anne Marie Weil. (1951). The development in children of the idea of the Homeland and of relations with other countries, International Social Science Bulletin, N. 3, pp. 561-578.
Prokop, Manfred (1975). The Stability Of Student Attitudes Toward German Language And Culture Over An Academic Year, Paper Presented at Meeting of the Canadian Association of Second Language Teachers, Edmond, Alberta.
Robinson, Wendy ( 2010 ). Documentary Research, Ed. Dimitra Hartas, Educational Research and Inguiry, Continuum International Publishing Group, London
Rock , Stella (2004). Introduction: Religion, Prejudice And Conflict İn The Modern World, Patterns of Prejudice, Issue 38, N.2, pp.101-108.
Said, W. Edward (1978). Orientalism, Routledge, London.
Saigol, Rubina (2005). Enemies Within And Enemies Without: The Besieged Self İn Pakistani Textbooks, Futures, Issue 37, N.9,pp. 1005-1035.
Saltürk, M. ve Semiz, H. ( 2007 ). Orta Doğu Siyasetinin Yönlendirilmesinde Enerji Kaynaklarının Etkileri, On Birinci Askerî Tarih Sempozyumu Bildirileri, Genelkurmay ATASE, Ankara.
Scott, J. Thomas (1999). Student Perceptions Of The Developing World: Minimizing Stereotypes Of The Other, The Social Studies, Issue 90, N.6, pn.262-265.
Shor, Francis (1993). The Adult Learner, The News Media, And The Third World: Suppressing And Facilitating Critical Thinking, The Journal Of General Education, Issue 42, N.4, pp.225-237.
Seul, R. Jeffrey (1999). Ours İs The Way Of God: Religion, İdentity, And İntergroup Conflict, Journal of Peace Research, Issue 36, N.5, pn.553-569.
Spencer Christopher & Blades Mark (2006). Children and their environments, Cambridge University Press, England.
Statt, David (1974). The İnfluence Of National Power On The Childs View Of The World, Journal of Peace Research, Issue 11, N.3, pp. 245-247.
Tekir, Sabri ( 2011 ). Bölgesel ve Küresel Dinamikler: Türkiye ve Yakın Çevresinin İktisadi ve Siyasi Meseleleri Sempozyumu Raporu, Ed. Abbas Karağaçlı, İzmir.
Tunçel, Harun (2002). Türk Öğrencilerin Zihin Haritalarında İslam Ülkeleri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 12, S.2, ss.83-103.
Wright, Margaret (1999). Influences On Learner Attitudes Towards Foreign Language And Culture, Educational Research, Issue 41, N.2, pp.197- 208.
Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan ( 2011 ). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
YILMAZ, Kaya ve YİĞİT, Özlem ( 2010 ). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Avrupa, Ortadoğu ve Türkiyeye Komşu Ülkelere İlişkin Algıları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), S.38, ss.318-334
Zevin, Jack & Corbin, Steven (1998). Measuring Secondary Social Studies Students Perceptions of Nations, Social Studies, Issue 89, N.1, pp.35-38.