Çocuk Aile Okul Üçgeninde Reşat Nuri Güntekin'in Bir Kadın Düşmanı Adlı Romanı

1889-1956 yılları arasında yaşayan Reşat Nuri Güntekin, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemini görmüş bir romancımızdır. Romanlarında yaşadığı çal­kantılı dönemlerin izleri, iki farklı kültür ve uygarlık arasındaki gelgitler, her iki dönemin düşünce dünyasını yansıtan bakış açıları gözlenebilir. Başka bir deyiş­le, hem Osmanlı'nın izlerini, hem Cumhuriyet döneminin ideolojisini bu ro­manlarda gözlemek mümkündür. Reşat Nuri Güntekin'in bir başka özelliği de hemen hemen bütün ro­manlarının eğitim ve çocuk ile ilgili bir içeriğe sahip olmasıdır. Miskinler Tekkesi, Çalıkuşu, Bir Kadın Düşmanı, Kızılcık Dalları, Damga, Kan Davası...romanlarında çocuklar ve bunların eğitimi ile ilgili düşünceleri yer alır. Unutmayalım ki Reşat Nuri bir eğitimcidir ve 1929 yılında "Ortamektep ve Liselerin Türkçe Müfredat Programı"nı hazırlayan komisyonun üyesidir. Romanlarındaki lirizmin, top­lumsal sorunlara, bir toplumun geleceği olan çocuğa karşı ilginin asıl nedeni de onun bu eğitimci yönüdür. Çoğu romanlarında okuyucu, çocuktaki ruhsal te­mizliği hisseder. Hatta diyebiliriz ki onun "eserleri asıl lirizmi, büyük mânâda üslûp sıcaklığını çocukla karşılaşınca bulur" (Tanpınar, 2000, 460). Biz bu yazıda, Reşat Nuri Güntekin'in Bir Kadın Düşmanı adlı romanını çözümlemeye; bu romandaki çocuk ve eğitim boyutunu, çocuğun kişilik oluşu­muna etki eden etmenleri açıklamaya çalışacağız. Çözümlemelerimizde göster-gebilimin önerdiği çözümleme araçlarından yararlanacağız.

Reşat Nuri Güntekin's Novel Named Bir Kadın Düşmanı Through the Triangle of Child, Family and School

Reşat Nuri Güntekin survived both in Otoman and Republic period. His novels represent some characteristics from both periods. Another characteristic in his novel is the emphasis on children and education-pedogy. His novels Mis­kinler Tekkesi, Çalıkuşu, Kızılcık Dalları, Bir Kadın Düşmanı... are instances of this lind. Lyrism, social problems, and interest in the child as the future of the society are mainly results of the didactic dimension. In this article R. Nuri Güntekin's novel Bir Kadın Düşmanı is analysed in terms of factors on personality child developlment and pedagoy by using semiological techniques.

___

  • AUGER, Marie Therese-BOUCHARLAT, Christiane, (2001). Eleves "Difficiles" Profs en Difficulte, Erasme (Pedagogie/Formation), Lyon.
  • EMİL, Birol (1984). Reşat Nuri Güntekin'in Romanlarında Şahıslar Dünyası I, İstanbul Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No:3190, İstanbul.
  • EVERAERT-DESMEDT, Nicole (1988). Semiotique des Recits, Ed.Univ. De Boeck, Bruxelles.
  • GUTEK, Gerald, L., (2001). Eğitime Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar, (Çev.N.Kale), Ütopya Yay. Ankara.
  • GÜNTEKİN, Reşat Nuri, (1958). Bir Kadın Düşmanı, Dördüncü Basılış, İnkılâp Kitabevi İstan­bul.
  • KEFELİ, Emel (2002). Anlatım Tekniği Olarak Mektup, Kitabevi Yay. İstanbul.
  • MULLER, Marie France, (1997). L'Enfant Timide, Ed.Jouvence, Saint-Etienne.
  • OKTAY, Ahmet (1993). Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı (1923-1950), Kültür Bak.Yay. Ankara.
  • SPRING, Joel (1997). Özgür Eğitim, (2.Basım, çev. A.Ekmekçi), Ayrıntı Yay. İstanbul.
  • STRAUSS, Claude-Levi. (1984). Yaban Düşünce (Çev.T.Yücel), Hürriyet Vakfı Yay. İstanbul.
  • ŞİRİN, Mustafa Ruhi (1999). Gösteri Çağı Çocukları, İz Yay. İstanbul.
  • TANPINAR, Ahmet Hamdi, (2000). Edebiyat Üzerine Makaleler, (6.Baskı), (Haz.Z.Kerman), Dergâh Yay. İstanbul.
Milli Eğitim-Cover
  • ISSN: 1302-5600
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Milli Eğitim Bakanlığı