İbn Teymiyye ve İmanda Sevgi

İman ve sevgi geniş bir alanda incelenmeye müsait bir konudur. Ancak meseleyi sınırlandırmak için İslâm düşüncesi içinde farklı duruşuyla dikkati çeken İbn Teymiyye’nin bakış açısına müracaat edilecektir. Yine konunun netlik kazanması için Kur'ân-ı Kerîm’in iman ve sevgi konusundaki tutumunun nasıl olduğu, İbn Teymiyye öncesinde meselenin nasıl ele alındığı da incelenecek hususlar arasında yer almaktadır. Somut bir iman teorisi ortaya koyan İbn Teymiyye, iman amel arasındaki bağı sevginin yer aldığı kalbin amelleriyle temin etmektedir. Onun konuyu ele alışı yanında özellikle tasdiki imanın aslı kabul edip ameli, imanın dışında bırakan Ebû Hanife’nin iman teorisiyle ilgili açıklamalarına da yer verilecektir. Sonuçta iki iman teorisi mukayese edildikten sonra fonksiyonel yönleri dikkate alınarak neticeye varılacaktır.

Ibn Taymiyya and Love Within Faith

The issue, faith and love, is a matter, which can be analyzed within a large scale. However, in the article the perspective of Ibn Taymiyya who is remarkable for his distinctive stance within Islamic thought will be consulted in order to restrict the issue. In addition, both the attitude of Qur’an about faith and love and how the issue was handled before Ibn Taymiyya will also be analyzed in order to clarify the issue. Ibn Taymiyya who puts forward a concrete faith theory provides the connection between faith and deed from the deeds of heart (a’mâlu’l-kalb) in which love exists. Besides, explanations of Abu Hanifa, who recognizes acknowledgement as the basis of faith and leaves the deeds out of faith, about the faith theory will also be given in the article. In the conclusion, firstly, the comparison of both of the faith theories will be made and then the result will be revealed by pointing out their functional as-pects.

___

  • Alî el-Kârî, Ebü’l- Hasen Nûruddîn, Şerhu’l-Fıkhi’l-Ekber, Beyrut 1984.
  • Alper, Hülya, “Sevgi-Bilgi İlişkisi Bağlamında İnsan ile Allah Arasındaki Sevginin Mahiyeti”, MÜİFD, sy. 30(2006), s. 5-19.
  • el-Bağdadî, Abdülkahir, el-Fark beyne’l-fırâk, Kahire ts.: Mektebetü İbn Sinâ.
  • Ebû Hanife, Nu’mân b. Sabit, İmam-ı Azam’ın Beş Eseri (nşr. ve trc. Mustafa Öz), İstanbul 1992.
  • Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, I-X, İstanbul ts. Eser Neşriyat.
  • el-Eş’arî, Ebü’l-Hasen Ali b. İsmail, Makâlâtü’l-İslâmiyyîn (thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid), Kahire 1950.
  • el-Eş’arî, Ebü’l-Hasen Ali b. İsmail, Makâlâtü’l-İslâmiyyîn (nşr. Helmut Ritter), I-II, Wiesbaden 1980.
  • Frank, Richard M. “Knowledge and Taqlid”, Jounal of American Oriental Society, Vol. 109, I, 1989, s. 37-62; “İlim ve Taklid Klasik Eş’arîlikte (Mütekaddimîn) Dinî İnancın Temelleri”, Kelâm Araştırmaları [trc. Hatice K. Arpaguş], 3:2(2005), s. 83-126.
  • el-Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed, İhyâu ulumiddîn, ts. Dâru’ş-şuab.
  • İbn Fûrek, Ebû Bekir Muhammed b. Hasan, Mücerredü Makâlât (nşr. Daniel Gimaret), Beyrut 1987.
  • İbn Teymiyye, Takiyyüddîn Ahmed b. Abdülhalim, Mecmuu’l-fetavâ (hz. Amir Cezzâr Envar Bâz), Mansura 2005: Darü’l-vefa, II, VII.
  • İbn Teymiyye, Takiyyüddîn Ahmed b. Abdülhalim, Kitabü’l-iman, Beyrut ts. Dârü İbn Hâldun.
  • İzutsu, Toshikiko, İslâm Düşüncesinde İman Kavramı (trc. Selahaddin Ayaz), İstanbul 1984.
  • el-Mâtüridî, Ebû Mânsur Muhammed, Kitabü’t-Tevhîd [trc. Bekir Topaloğlu], Ankara 2002.
  • el-Mâtüridî, Ebû Mânsur Muhammed, Te’vîlâtül-Kur'an (thk. Mehmet Boynukalın), III, İstanbul 2005.
  • Pessagno, J. Meric, “Akıl ve Dinî Tasdik” (trc. Bülent Baloğlu-Adil Çiftçi), DEU İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 8, İzmir 1994, s. 441-453.
  • Ragıb el-İsfehanî, Hüseyin b. Muhammed, Müfredât fî garîbi’l-Kur'an, Kahire 1961.
  • Şehristanî, Muhammed b. Abdülkerim, el-Milel ve’n-Nihâl (thk. Ali Hasan Fâûr- Abdülemir Ali Mühennâ), I-II, Beyrut 1990.
  • Shahrastani, Livre des Religions et des Sects (trc. Danile Gimaret-Guy Monnot), I-II, Leuven 1986.
  • et-Teftazanî, Sa’deddîn Mesûd b. Ömer, Şerhu’l-akaid, İstanbul 1879.
  • et-Teftazanî, Sa’deddîn Mesûd b. Ömer, Şerhu’l-Makâsıd (thk. Abdurrahman Umeyre), Beyrut 1998.
  • Watt, Montgomery, İslâm Düşüncesinin Teşekkül Devri (trc. E. Ruhi Fığlalı) Ankara 1981.
  • Yıldırım, Suat, Kur'an’da Ulûhiyet İstanbul 1987.