Vergi hukukunda finansman giderlerinin sınırlandırılması sorunu

Ülkelerin gelişmişlik düzeyine ve kayıtlı ekonominin işlerlik seviyesine göre vergi yükümlülüğüne karşı ortaya çıkan tepkiler de farklı görünümler kazanmaktadır. Daha az vergi yüküne katlanmak üzere varlık kazanan vergi planlama eylemleri az gelişmiş ya da gelişmekte olan ekonomilerde kanuna karşı hile yerine doğrudan kanunların ihlali şeklinde tezahür ederken yapısal temellerin sağlam ve denetim sistemlerinin de etkili olduğu gelişmiş ve kayıtlı ekonomilerde ise bu eylemler hukuk sisteminin kurumları ve piyasa mekanizmasının unsurları kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Bu çerçevede günümüzde görünüş itibarıyla hukuk sistemine uygun olan ve hukuki kurumlara dayanan araçlar mükelleflerin vergi kaçırma ya da vergiden kaçınma amacı için kullanılmakta ve bir anlamda öngörülen araçtan sağlanması gereken olağan amaç yerine hukukun ve piyasa ekonomisinin meşru araçları mükelleflerin vergi planlamasına yönelik gayrimeşru amaçları için kullanılmaktadır. Vergi planlaması amacıyla yaygın şekilde kullanılan unsurlardan biri de finansman ilişkisi ve işlemleridir. Vergi sistemlerinde finansman giderlerinin indirimine imkân tanındığından bu yolun kazancın azaltılması, gizlenmesi ya da aktarılması gibi gayrimeşru amaçlara ulaşılması ve vergi yükümlülüğünü etkilemeye elverişli görülerek meşru sınırlarının ötesinde vergi planlama aracına dönüştürülmesi gündeme gelmektedir. Gelişmiş ve kayıtlı ekonomilerde hukuk sisteminin ve piyasa mekanizmasının meşru araçları içinde yer alan finansman ilişkilerinin vergi planlaması kapsamındaki gayrimeşru amaçlarla kullanılmasının önlenmesine yönelik önemli güvenlik mekanizmaları oluşturulmaktadır. Bu çerçevede çalışmamızda vergi hukukunda finansman giderlerinin sınırlandırılması sorunu ve bu amaçla öngörülen güvenlik mekanizmaları konusu ülkemizdeki uygulamaları da kapsayacak şekilde ele alınacaktır.

The issue of Tax deduction limitation of financial expenditures in tax law

In many countries responses to taxation and tax liabilities occur in different levels and forms in line with the functioning level of formal economy and economic development within those countries. Tax planning activities targeting to put up with less tax burden arise in forms of infringement of the laws rather than indirect violation of the laws in underdeveloped or developing countries. Controversially, these actions appear in different forms of abuse of law by means of legal acts and market instruments to circuit the well functioning audit system in advanced economies that have solid structural ground. In this context, even the instruments which are used for the purpose of tax evasion or tax avoidance appears to be legitimate and consistent with the legal system in fact they are implements of unlawful results that come to hand by sense of law and market economy. One of the most common factors which are used for this purpose is financial relations and transactions between tax payers. Tax system allowances for the financial expenditures being tax deductable are generally perceived as a loophole and mostly used beyond their legal margins for realizing some illegitimate targets like earning stripping or earning shifting to effect tax liability. A bunch of important safety mechanisms are evolved in advanced economies to prevent the exploitation of illegitimate use of financial relations and transactions which are part of legal system and market economy, within the scope of tax planning instruments. In this context, this study will be addressing the issue of limiting the deduction of financial expenditures in tax law and researching the mechanisms to prevent these tendencies including Turkish Tax System.

PDF

___

ABD’de 26 No.lu Başlık Altında Federal Vergi Kanunu (Title 26 of the United States Code/26 USC) http://www.law.cornell.edu/uscode/text/26 (Erişim: 10/03/2012).

Articles of the OECD Model Tax Convention on Income and Capital (2010), http://www.oecd.org/dataoecd/25/24/47213736.pdf (Erişim: 11/04/2012).

Brigham, E.F. (1996), (Çev: Ö. Akmut ve H. Sarıaslan), Finansal Yönetimin Temelleri, C:1 ve C:2, Ankara Ünv. Rektörlüğü Yayınları, No:206, Ankara.

Dourado, A.P. ve de la Feria, R. “Thin Capitalization Rules in the Context of the CCCTB”, Oxford University Centre For Business Taxation, WP 08/04, 1-40, http://www.sbs.ox.ac.uk/centres/tax/Documents/working_papers/WP0804.pdf (Erişim: 11/04/2012).

Eidenmüller, H. “Abuse of Law in the Context of European Insolvency Law”, 1-23, http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1353932 (Erişim: 11/04/2012).

Grubert, H. (2008), “Debt and the Profitability of Foreign-Controlled Domestic Corporations in the United States”, OTA Technical Working Paper 1, Office of Tax Analysis US Department of the Treasury.

INTM542015-The main thin capitalisation legislation: Summary of sections specific to thin capitalisation http://www.hmrc.gov.uk/manuals/intmanual/ INTM542015.htm (Erişim: 02/04/2012).

INTM542050-The main thin capitalisation legislation: Separate entity basis for determining borrowing capacity http://www.hmrc.gov.uk/manuals/intmanual/ INTM542050.htm (Erişim: 02/04/2012).

Kanada Gelir Vergisi Kanunu 18(4) ila 18(6) bölümler; http://lawslois. justice.gc.ca/eng/acts/I-3.3/page-18.html#h-13 (Erişim: 11/04/2012).

Kollruss, T. (2010); “Tax Optimal Cross-Border Debt Financing under the new German Thin-Capitalization-Rule (German Interest Barrier)”, Investment Management and Financial Innovations, 7(2), 87-99,

http://www.businessperspectives.org/journals_free/imfi/imfi_en_2010_02_Kollr uss.pdf (Erişim: 10/03/2012).

Lyons, S.M. (1996), International Tax Glossary, 3rd Edition, IBFD Publications, Amsterdam.

Maliye Bakanlığı (1949), Kurumlar Vergisi Kanunu ve İzahları, Gelirler Genel Müdürlüğü Yayınları, No: 2, Birlik Basımevi, Ankara.

Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü (1988), Türk Vergi Kanunları Gerekçeleri, Cilt 2, Ankara.

OECD (2010), Model Tax Convention on Income and on Capital, Condensed Version, OECD.

OECD, Thin Capitalisation, Adopted by the OECD Council on 26 November 1986, http://www.oecd.org/dataoecd/42/20/42649592.pdf (Erişim: 02/04/2012).

Tischbirek, W., “Germany: Interest Barrier, Loss of Losses and Other Delicacies”, Euromoney Handbooks, Chapter 14, 81-86, http://www.pplaw.de/_ downloads/publications/2008/WT-2008-germany-interest-barrier.pdf (Erişim: 11/04/2012).

Topçuoğlu, H. (1950), Kanuna Karşı Hile (Kanundan Kaçınma Yolları), Ankara Hukuk Fakültesi, Doktora Tezi, Selüloz Basımevi, İzmit.

USA Department of the Treasury, Report to the Congress on Earnings Stripping, Transfer Pricing and US Income Tax Treaties, November 2007.

Webber, S. (2010), “Thin Capitalization and Interest Deduction Rules: A Worldwide Survey”, Tax Notes International, 682-708.

http://curia.europa.eu/

http://www.ekonomi.gov.tr/

http://www.eytax.jp/pdf/newsletter/2011/Japan-tax-alert-December-2011-E.pdf

http://www.gib.gov.tr/

http://www.hazine.gov.tr/

http://www.hmrc.gov.uk/

https://www.jct.gov/publications.html

http://www.law.cornell.edu/uscode/text/26/385

http://www.taxand.com/

http://www.tbmm.gov.tr/

http://www.un.org/