Ortaöğretim Kurumlarında Örgütsel Sessizliğe İlişkin Öğretmen Görüşleri
Bu araştırmanın amacı, devlet liselerinde görev yapan öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerini belirlemek ve sessizlik düzeylerinin demografik değişkenler açısından (cinsiyet, yaş, mesleki kıdem, görev yaptığı okuldaki hizmet süresi, eğitim durumu ve branş) farklılık gösterip göstermediğini incelemektir. Araştırma, tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemi, 562 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinin “orta” düzeyde olduğu saptanmıştır. Öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinin okul ortamı, sessizliğin kaynağı ve izolasyon alt boyutlarında “orta” düzeyde olduğu; duygu ve yönetici alt boyutlarında ise “yüksek” düzeyde olduğu görülmüştür. Araştırmada, örgütsel sessizlik toplamda ve tüm alt boyutlarda öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinde, görev yaptığı okuldaki hizmet süresi, eğitim durumu, branş değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Bununla birlikte, öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinde cinsiyet ve yaş değişkenine göre okul ortamı alt boyutunda, mesleki kıdem değişkenine göre ise örgütsel sessizlik toplamda ve izolasyon alt boyutunda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Halim Dal1 , Gülsün Atanur Baskan2
The Views of Teachers Working in Secondary Educational Institutions about Organizational Silence
The purpose of this study is to determine the organizational silence level of teachers workingat public highschools and see whether level of organizational silence differ depending ondemographic factors (gender, age, professional length of service, length of service at thepresent school, level of education and professional branch variable). This research is adescriptive study modelled as screening. The sample consists of 562 teachers. The resultsshowed that the level of organizational silence of teachers is “moderate”. It is seen that theorganizational silence level is “moderate” due to subdimensions such as school enviroment,origin of silence and isolation, “high” due to subdimensions like emotions and administration.The research showed that length of service at the present school, level of education andprofessional branch variable are not statistically significant in the sense of level oforganizational silence of teachers in total and in all subdimensions. Besides, schoolenvironment subdimension due to gender and age factors, and total organizational silence andisolation subdimension due to professional length of service are found to be statisticallysignificant.
___
- Algın, İ. (2014). Üniversitelerde örgütsel sessizlik (Yayımlanmış yüksek lisans
tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Algın, İ. ve Atanur-Baskan, G. (2015). Üniversitelerde örgütsel sessizliğin olası
sonuçları. Yükseköğretim Dergisi, 5(2), 81-90.
- Alpar, R. (2014). Spor sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı
istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay.
- Alparslan, A. M. (2010). Örgütsel sessizlik iklimi ve işgören sessizlik davranışları
arasındaki etkileşim: Mehmet Akif Ersoy üniversitesi öğretim elemanları
üzerinde bir araştırma (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel
Üniversitesi, Isparta.
- Apak, F. (2016). Okul yöneticilerinin gücü kullanma biçimleri ile öğretmenlerin
örgütsel sessizlik düzeyleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans
tezi). Okan Üniversitesi, İstanbul.
- Aydın, Y. (2016). Örgütsel sessizliğin okul yönetiminde kayırmacılık ve
öğretmenlerin öz yeterlik algısı ile ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim
Yönetimi, 22(2), 165-192.
- Bagheri, G., Zarer, R., & Aeen, M. N. (2012). Organizational silence (basic
concepts and its development factors). Ideal Type of Management, 1(1), 47-58.
- Balcı, A. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A.
- Bowen, F., & Blackmon, K. (2003). Spirals of silence: the dynamic effects of
diversity on organizational voice. Journal of Management Studies, 40(6),
1393 - 1417.
- Brinsfield, C. T., Edwards, M. E., & Greenberg, J. (2009). Voice and silence in
organizations: Historical review and current conceptualizations. Emerald
Group Publishing Limited, 3-33.
- Brown, A. D., & Coupland, C. (2005). Sounds of silence: graduate trainees,
hegemony and resistance. Organizations Studies, 26(7), 1049-1069.
- Bryant, M., & Cox, J. W. (2004). Conversion stories as shifting narratives of
organizational change. Journal of Organizational Change Management,
17(6), 578-592.
- Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik,
araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., &Demirel, F.
(2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Çakal, G. (2016). Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin okul
yönetimine katılma ile örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişki (Tekirdağ ili
örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal
Üniversitesi, Bolu.
- Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik: Sessizliğin teorik temelleri ve
dinamikleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 145-162.
- Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde sessiz kalınan konular, sessizliğin nedenleri ve
algılanan sonuçları üzerine bir araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 17(1), 117-134.
- Dilek, Y. (2014). Kişilik ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir
araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
- Dönmez, E. (2016). Örgütsel sosyalleşme ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişki
(Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
- Dyne, L. V., Ang, S., & Botero, I. C. (2003). Conceptualizing employee silence
and employee voice as multidimensional constructs. Journal of
Management Studies, 40(6), 1359-1392.
- Fletcher, D., & Watson, T. (2007). Voice, silence and the business of
construction: Loud and quiet voices in the construction of personal
organizational and social realities. Organization, 14(2), 155-174.
- Gökçe, N. (2013). Lise öğretmenlerinin örgütsel sessizlik düzeyleri (Maltepe ilçesi
örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
- İşleyici, K. (2015). Örgütsel adalet ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin
incelenmesi: Zonguldak ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- İşleyici, K. ve Nartgün, Ş.S. (2013). Anadolu liselerinde görev yapan
öğretmenlerin örgütsel adalet ile örgütsel sessizlik düzeyleri. EYFOR-IV
Eğitim Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı, 228–245 Balıkesir Üniversitesi
Necatibey Eğitim Fakültesi, Balıkesir.
- Jensen, J. V. (1973). Communicative functions of silence. ETC, 30, 249-257.
- Johannesen, R. L. (1974). The functions of silence: A plea for communication
research. Western Speech Journal, 2, 29.
- Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1996). LISREL 8 user’s reference guide. Uppsala,
Sweden: Scientific Software International.
- Kahveci, G. (2010). İlköğretim okullarında örgütsel sessizlik ile örgütsel bağlılık
arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
- Kahveci, G. ve Demirtaş, Z. (2013). Öğretmenler için örgütsel sessizlik ölçeği
geliştirme çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 167-182.
- Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
- Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New
York: The Guilford.
- Kolay, A. (2012). Endüstri meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin örgütsel
sessizlik ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek
lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
- Köylüoğlu, A. S., Bedük, A., Duman, L., & Büyükbayraktar, H. H. (2015).
Analyzing the relation between teachers’ organizational silence perception
and whistle blowing perception. Procedia - Social and Behavioral Sciences,
207, 536-545.
- Kutlay, Y. (2012). Araştırma görevlilerinin örgütsel adanmışlık ve
özyeterliliklerinin örgütsel sessizlikleri üzerine etkisi (Yayınlanmamış yüksek
lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
- Milliken, F. J., & Morrison, E. W. (2003). Shades of silence: Emerging themes
and future directions for research on silence in organizations. Journal of
Management Studies, 40(6), 1563-1568.
- Morrison, E. W., & Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to
change and development ın a pluralistic world. The Academy of
Management Review, 25(4), 706-725.
- Morrison, E. W., & Rothman, N. B. (2009). Silence and the dynamics of power.
Jerald Greenberg & Marissa S. Edwards (Ed.). Voice and Silence in
Organizations, (pp. 111-135). England: Emerald Group.
- Nakane, I. (2006). Silence and politeness in intercultural communication in
university seminars. Journal of Pragmatics, 38(11), 1811-1835.
- Nartgün, Ş. S. ve Demirer, S. (2012). Öğretmenlerin örgütsel sessizlik ile iş
yaşamında yalnızlık düzeylerine ilişkin görüşleri. Bayburt Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 139-156.
- Nartgün, Ş. S. ve İşleyici, K. (2013). Anadolu liselerinde görev yapan
öğretmenlerin örgütsel adalet ile örgütsel sessizlik düzeyleri. EYFOR-IV
Eğitim Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı.
- Nartgün, Ş. S. ve Kartal, V. (2013). Öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel
sessizlik hakkındaki görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
2(2), 47-67.
- Özdemir, Ş. (2015). Sınıf öğretmenlerinin örgütsel sessizlik ve örgütsel bağlılık
düzeyleri arasındaki ilişki (İstanbul- Ümraniye ilçesi örneği)
(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
- Özkan, A. (2016). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin yıldırma
(mobbing) yaşama düzeylerinin affetmek ve örgütsel sessizlik açısından
incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi,
Ankara.
- Öztürk, H. (2014). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel sessizlik ile
örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış
yüksek lisans tezi). Mevlana Üniversitesi, Konya.
- Perlow, L., & Williams, S. (2003). Is silence killing your company? Harvard
Business Review, 52-58.
- Pinder C. C., & Harlos, K. P. (2001). Employee silence: Quiescence and
acquiescence as responses to perceived injustice. Personnel and Human
Resources Management, 20, 331-369.
- Premeaux, S. F., & Bedeian, A. G. (2003). Breaking the silence: The
moderating effects of self-monitoring in predicting speaking up in the
workplace. Journal of Management Studies, 40(6), 1537-1562.
- Premeaux, S. F. (2001). Breaking the silence: toward an understanding of speaking up in
the workplace (Unpublished doctoral dissertation). Louisiana State University.
- Ruçlar, K. (2013). Örgüt kültürü ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki- Sakarya
Üniversitesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya
Üniversitesi, Sakarya.
- Schmitt, N. (1996). Uses and abuses of coefficient alpha. Psychological
Assessment, 8, 350-353.
- Scott, R. L. (1993). Dialectical tensions of speaking and silence. Quarterly
Journal of Speech, 79(1), 1-18.
- Sevgin, A. (2015). Liselerde çalışan öğretmenlerde örgütsel bağlılık ile örgütsel
sessizlik arasındaki ilişkinin saptanması (Eyüp ilçe örneği) (Yayımlanmamış
yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi-Yıldız Teknik Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüleri.
- Slade M. R. (2008). The adaptive nature of organizational silence: A cybernetic
exploration of the hidden factory (Published doctoral dissertation). School of
Education and Human Development of the George Washington University.
- Tangirala, S., & Ramanujam, R. (2008). Employee silence on critical work
issues: The cross level effects of procedural justice climate. Personnel
Psychology, 61(1), 37-68.
- TDK (Türk Dil Kurumu). Büyük Türkçe sözlük: Güncel Türkçe sözlük. [Çevrimiçi:
http://tdkterim.gov.tr/bts/, Erişim tarihi: 05 Ocak 2017.]
- Ünlü, Y. (2015). İlköğretim ve ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları
ve örgütsel sessizlik düzeyleri arasındaki ilişki (Yayımlanmış yüksek lisans
tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Ünlü, Y., Hamedoğlu, M. A. ve Yaman, E. (2015). Öğretmenlerin örgütsel
adalet algıları ve örgütsel sessizlik düzeyleri arasındaki ilişki. Sakarya
University Journal of Education, 5(2), 140-157.
- Yanık, C. (2012). Örgütsel sessizlik ile güven arasındaki ilişki ve eğitim
örgütlerinde bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe
Üniversitesi, İstanbul.
- Yürür, F. (2016). İlk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin yabancılaşma ve
örgütsel sessizlik arasındaki ilişki: Aydın ili örneği (Yayımlanmamış yüksek
lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.