Cumhuriyet Evinin Alışveriş Hali: Küresel Kapitalizm, Mekân ve şktidar DiyalektiŞini Ankara Alışveriş Merkezleri Deneyiminde Okumak

Bu çalığma, küreselleğme, kapitalizm ve kent arasındaki diyalektiği, yerel bir deneyim alanı, Ankara alığveriğ merkezleri üzerinden okumayı amaçlamığtır. Kapitalizmin etki alanının gündelik yağam pratiklerine, özellikle tüketim kültürüne doğru geniğlemesiyle birlikte, iki önemli iğleve eğ zamanlı olarak sahip olan alığveriğ merkezleri bir yandan kapitalizmi ve güç iliğkilerini yeniden üretirken, diğer yandan küresel ve yerel arasında kamusal alanın dönüğümünün anlamlı bir uğrağı olarak konumlanmaktadır. Çalığma kendi içerisinde birbirini önemli ölçüde tamamlayan iki ana kısıma ayrılmaktadır. Mekânın yansız ve verili olmaktan daha çok ideolojik bir inğa olarak kurulduğuna dair kuramsal tartığmanın ardından, böylesi bir inğa biçimini Ankara alığveriğ merkezleri üzerinden okumaktadır. Türkiye kapitalizminin 1980 sonrası küresel kapitalizme eklemlenme sürecinin yansımasını oluğturan alığveriğ merkezleri tam da bu yönüyle özel bir değer tağımaktadır. Küresel kapitalizmin yapı bozumcu süreci içerisindeki önemli yansımalarından birisinin de tüketim kültürü ve değiğen tüketim pratikleri içerisinde kurulduğunu belirleyen çalığma, katılımsız gözlem ve derinlemesine görüğme tekniklerini kullanmaktadır. Ülkelerin makro yapısal değiğiminin mikro örneklere nasıl yansıdığını bir alan arağtırması üzerinden çözümleme çabasındaki çalığma, küreselleğme sürecinin mikro anlatılar ve yağamlar üzerinde gerçekleğtiğini belirlemiğtir. Türkiye'nin yağadığı genel sermaye birikim modelindeki değiğimin oldukça özel bir kesitini oluğturan tüketim kültürünün değiğiminin bağat unsurları olarak alığveriğ merkezleri oldukça önemlidir. Bu doğrultuda çalığmanın odağında yer alan alığveriğ merkezlerinin, küresel kapitalizmin kendisini yeniden gerçekleğtirmesinde tüketim kültürünün değiğimi adına özel bir kesit açtığı söylenmelidir. Küreselleğme sürecinin aslında mikro örnekleri içerisinde çözümlenmesi gerektiğini öne süren ve tüketim kültürü ve bu kültürün gerçekleğtiği bir alan olarak alığveriğ merkezlerini küresel kapitalizmin ihtiyaçları doğrultusunda bir gözetim ve kapanma alanı olarak değerlendiren çalığma, Ankara özelinde alığveriğ merkezlerinin yapısal niteliklerini de değerlendirmektedir.

The Shopping Scenes of the Republic's House: An Attempt to Read the Dialetical Relationship between Global Capitalism, Space and Power through the Example of the Shopping Malls in Ankara

The aim of this study is to analyse the dialectical relationship between globalization, capitalism and urban space through a local example, namely the shopping malls in Ankara. In parallel with the expansion of the sphere of influence of capitalism towards everyday practices and especially towards consumer culture, the shopping malls, which assume two significant features at the same time, not only reproduce capitalism and the existing power relations, but also posit themselves as a significant instance of the transformation of the public sphere between the global and the local. The study consists of two complementary parts. Following a theoretical discussion stipulating that the space, far from being neutral and given, is an ideological construct, the study aims to analyse the presence of such a construct through the example of shopping malls in Ankara. Reflecting the integration of Turkey with global capitalism from 1980 on, shopping malls emerge as an important field of analysis. Stating that one of the significant indicators of the deconstructing process of global capitalism could be observed through the consumer culture and the changing consumption practices, the study has been carried out through non-participatory observation and in-depth interviews. Interviews with 20 participants, in this framework, offer a significant example. Aiming to analyse the reflection of macro-level changes onto micro-level examples, this study argues that the process of globalization is apparent in micro narratives and lived experiences. Shopping malls emerge as an important field of analysis in their quality as one of the most important elements of the change of consumer culture, especially when conceived of as a specific instance of the overall change in the capital accumulation model in Turkey. In this sense, one should mention that the shopping malls, which constitute the main focus of analysis in this study, plays a special role with regard to the reproduction of global capitalism especially in terms of the change of consumer culture. It is therefore inevitable to focus on the shopping malls in Ankara, which represent a totally different consumer culture compared to shopping malls in Istanbul, which now emerged as a hub of finance capital. For the purposes of this study, which argue that the process of globalization must be analysed with reference to micro level examples, the shopping malls in their capacity as a venue of a consumer culture are portrayed as spheres of surveillance and confinement designed in accordance with the needs of global capitalism. Therefore, the study also makes reference to the structural features of shopping malls in Ankara.

PDF

___

Abaza, Mona (2001). "Shopping Malls, Consumer Culture and Reshaping of Public Space in Egypt".Theory, Culture and Society. 18(5):97-122.
Akıncı, Mugan Güliz (2013). "Ideological Process of Shopping Malls Within the Framework of Glocalization". Yakın DoŞu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6 (2): 124-137.
Arslan, Vural Tülin (2009). "Türkiye'deki Alışveriş Merkezleri şncelemelerine Eleştirel Bir Bakış: Yorumlar, Eleştiriler, Tartışmalar". UludaŞ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi. 14(1):147-159.
Aygen, Zeynep (2014). "Kentlerin Tarihi Dokusu Korunmalı mıdır?". Cogito. 8 (Yaz '96): 43-63.
Bardhan, R. Nilanjana (2016). "Building Bridges Along the Edges of Culture". Globalizing Intercultural Communication. Ed: Kathryn Sorrells ve Sachi Sekimoto. Los Angeles, London, Washington DC, New Delhi, Singopore ve Boston: Sage. 55-63.
Baudrillard, Jean (1997). Tüketim Toplumu. Çev., Hazal Deliçaylı. şstanbul: Ayrıntı.
Blagoev, Dimitar (2015)."Middle Classes Undergoing Transformation in a Digitizing World". International Journal of Communication. (9): 2784-2800.
BuŞra, Ayşe ve Savaşkan, Osman (2014). Türkiye'de Yeni Kapitalizm: Siyaset, Din ve şş Dünyası.şstanbul: şletişim.
Debord, Guy (1996).Gösteri Toplumu ve Yorumlar. Çev., Ayşen Ekmekçi ve Okşan Taşkent. şstanbul: Ayrıntı.
Dirlik, Arif (2012). Küreselleşmenin Sonu mu?. Çev., şsmail Kovancı ve Veysel Batmaz. şstanbul: Ayrıntı.
DoŞru, Havva Ezgi (2015). "Kapitalist Modernitenin Kentsel Aklı: Toplu Konut şdaresi (TOKş)". Marka, Takva, TuŞra: AKP Döneminde Kültür ve Politika. Kemal şnal, Nuray Sancar ve Ulaş Başar Gezgin (der.) içinde. şstanbul: Evrensel Kültür KitaplıŞı. 149-153.
Douglas, Mary ve Isherwood, Baron (1999). Tüketimin Antropolojisi. Çev., Erden Atilla Aytekin. Ankara: Dost.
Ercan, Fuat (2015). "Yeni Türkiye Pragmatik Neslini Yaratırken". Marka, Takva, TuŞra: AKP Döneminde Kültür ve Politika. Kemal şnal, Nuray Sancar ve Ulaş Başar Gezgin (der) içinde. şstanbul: Evrensel Kültür KitaplıŞı. 423-458.
Fuchs, Christian (2014). Dijital Emek ve Karl Marx. Çev., Tahir Emre Kalaycı ve Senem OŞuz. şstanbul: Nota Bene.
Gezgin, Ulaş Başar (2015). "AKP'nin Politik Psikolojisi: Stratejiler ve Araçlar". Marka, Takva, TuŞra: AKP Döneminde Kültür ve Politika. Kemal şnal, Nuray Sancar ve Ulaş Başar Gezgin (der.) içinde. şstanbul: Evrensel Kültür KitaplıŞı. 165-174.
Gottdiener, Mark (2000a). "The Consumption of Spaces and the Spaces of Consumption". New Forms of Consumption Mark Gottdiener. Lanham, Boulder, (ed.) içinde. New York, Oxford: Rowman & Littlefield. 265-287.
Gottdiener, Mark (2000b). "The Consumption of Spaces and the Spaces of Consumption". New Forms of Consumption Mark Gottdiener. Lanham, Boulder (ed.) içinde. New York, Oxford: Rowman & Littlefield. 3-33.
Güler, Hasan (2014). Patron Baba ve şşçileri: şşçi Sınıfı, Köylülük ve Paternalizm. şstanbul: şletişim.
"Ankamall Hızlanıyor". http://www.ankamall.com.tr. Erişim tarihi: 27.10.2015.
"Topçu Kışlası ve Gerici Ayaklanma". http://www.hurbakısım.com. Erişim tarihi: 25.02.2015.
"Topçu Kışlasının Anlamı Nedir" http://www.milliyet.com.tr/topcukıslasınınanlamınedir.blog. Erişim tarihi: 10.12.2015.
"Antares Reklamı". http://www.rekmay.com.tr. Erişim tarihi: 27.10.2015.
"2013 Gezi Parkı Protestoları". http://www.tr.wikipedia.org (2015). Erişim tarihi: 25.02.2015.
"31 Mart şsyanı". http://www.tr.wikipedia.org (2015). Erişim tarihi: 25.02.2015.
"Taksim Topçu Kışlası". http://www.tr.wikipedia.org (2015). Erişim tarihi: 25.02.2015.
"Zaman Kullanım Araştırması: 2014-2015". http://www.tuik.gov.tr (2015). Erişim tarihi: 16.12.2015, 14:49.
Keyman, Fuat ve Tok, Evren (2013). "Küreselleşme, Modernleşme ve Türkiye'de Kentsel Dönüşüm". Türkiye'nin Yeniden şnşası: Modernleşme, Demokratikleşme ve Kimlik. (der.) Fuat Keyman içinde. şstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. 229-249.
Liebert, Didier ve Vercellone, Carlo (2015). "Kapitalizmin Uzun Vadeli DinamiŞi şçerisinde Bilginin Rolü: Bilişsel Kapitalizm Varsayımı". Bilişsel Kapitalizm: Post Fordist Dönemde Bilgi ve Finansiçinde. Çev., Durdu Kundakçı. şstanbul: Otonom. 17-38.
Marshall, Gordon (1999). Sosyoloji SözlüŞü.Çev., Osman Akınhay, Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat.
Mathur, Nita (2010). "Shopping Malls, Credit Cards and Global Brands: Consumer Culture and Lifestyle of India's New Middle Class". South Asia Research. 30(3):211-231.
Osbaldiston, Nicholas (2011). "Book Review: Enchanting a Disenchanted World: Continuity and Change in the Cathedrals of Consumption". Journals of Sociology. 47(2):216-217.
Özdemir, Yücesan Gamze (2014). şnatçı Köstebek: ÇaŞrı Merkezlerinde Gençlik, Sınıf ve Direniş. şstanbul: Yordam.
Ritzer, George ve Ovadia, Seth (2000). "The Process of McDonaldization is not Uniform, nor are Its Settings, Consumers or the Consumption of It's Goods and Services". New Forms of Consumption Mark Gottdiener. Lanham, Boulder, (ed.) içinde. New York, Oxford: Rowman & Littlefield. 33-49.
Roudomedof, Victor (2015). "Theorizing Glocalization: Three Interperations".European Journal of Social Theory. September: 9. 1-18.
Salcedo, Rodrigo (2003). "When the Global Meets the Local at the Mall". American Behavioral Scientist. 46(8): 1084-1103.
Türkün, Asuman (2015). "Kentsel Dönüşümün Toplumsal Maliyeti: Yeni Konut Alanlarında Bıçak Sırtı Yaşananlar". Marka, Takva, TuŞra: AKP Döneminde Kültür ve Politika.. Kemal şnal, Nuray Sancar ve Ulaş Başar Gezgin (der.) içinde. şstanbul: Evrensel Kültür KitaplıŞı. 139-148.
Urry, John (1995). Consuming Places. London and NewYork: Routledge.
Voyce, Malcolm (2006). "Shopping Malls in Australia: The End of Public Space and the Rise of Consumerist Citizenship". Journal of Sociology. 42(3):269- 286.
Wayne, Mike (2009). Marsizm ve Medya Araştırmaları: Anahtar Kavramlar, ÇaŞdaş EŞilimler. Çev: Barış Cezar. şstanbul: Yordam Kitap.