AMASYA HALKEVİ YAYIN ORGANI: YEŞİLIRMAK DERGİSİ ÜZERİNEBİR İNCELEME (1938-1939)

Tanzimat Dönemi ile başlayan yenileşme hareketi basın hayatına da yansımıştır. Tanzimat’tan sonra toplumhayatında önemli bir yeri olan dergiler ve gazeteler hem edebî hem de sosyal hayatta toplum ile devlet arasındabir köprü oluşturmuştur. Tanzimat Dönemi ile başlayan dergicilik ve gazetecilik cumhuriyetin ilânından sonra dadevam etmiştir. Dergilerin her biri eğitim, kültür, edebiyat ve toplum hayatına katkı sağlamıştır. 1932’de kurulanhalkevlerinin Ankara’da başlattığı halkevi uygulaması, yerel basınla bütünleşerek hem halkı bilgilendirici hem desanat ve edebiyat yönünden birleştirici bir misyon yüklenmiştir. Türkiye’nin dört bir yanına yansıyan bu durumhalkevleriyle vücut bulmuştur. Amasya halkevi de o dönemde kurulan şubelerden biridir. Amasya halkevi, hizmetebaşladığı günden itibaren birçok çalışma ve etkinlikte yer almıştır. Şehirde kutlanan millî bayramlara ve diğeretkinliklere katılmıştır. Amasya halkevinde bayram merasimleri dışında Türk büyüklerini anma etkinlikleridüzenlenmiştir. Amasya’da çıkarılan dergilerden biri olan Yeşilırmak dergisi, Amasya’nın o dönemdeki seyriniortaya koyması açısından önemli olmuş ve yayın hayatı boyunca cumhuriyet düşüncesini toplumun bütünfertlerine ulaştırma görevini üstlenmiştir. Dergide, Amasya ile ilgili yazıların yanında Türk inkılâbı, dil veedebiyat yazıları da yer almıştır. Bu çalışmanın amacı, derginin o dönem içerisindeki yeri ve diğer dergilerdenfarkını ortaya koymaktır.

A REVIEW ON THE YESILIRMAK MAGAZINE (1938-1939) A PUBLICATION OF THE AMASYA COMMUNITY CENTER

The community center practice, which was started in Ankara by the community centers established in 1932, wasintegrated with the local press and assumed a unifying mission in terms of informing the public as well as art andliterature. This situation, which is reflected all over Turkey, has come to life with community centers. AmasyaCommunity Center is one of the branches established at that time. Amasya Community Center has been involved inmany activities and events since the day it was put into service. He participated in national holidays and otherevents celebrated in the city. Apart from the holiday ceremonies, commemoration events were held in AmasyaCommunity Center. Yeşilırmak magazine, one of the magazines published in Amasya, was important in terms ofrevealing the course of Amasya at that time and undertook the task of conveying the idea of the republic to allmembers of the society throughout its publication life. In the magazine, besides the articles about Amasya,Turkish revolution, language and literature articles were also included. The aim of this study is to reveal the placeof the journal in that period and its difference from other journals.

PDF

___

BALCI, S. (2004). Cumhuriyet Döneminde Amasya. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
ÇEÇEN, A. (2000). Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
MENÇ, H. (2003). Amasya Basın Tarihi. Amasya: Amasya Belediyesi Yayıncılık.
KARATAŞ, M. (2020). "Amasya Halkevi Dergisi: Yeşilırmak Bibliyografyası". Dil ve Edebiyat Araştırmaları. Ankara: İksad Yayınevi: 87-110.
ŞENOL, E. (2020). “Türkiye’de Amasya İline Kayıtlı Nüfusun Coğrafi Dağılışı”. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7: 161-210.
TAŞDEMİR, S. (2007). “Amasya Halkevi ve Yeşilırmak Dergisi”. ICANAS. 38: 3047-3066.
YEŞİLKAYA, N. G. (1999). Halkevleri: İdeoloji ve Mimarlık. İstanbul: İletişim Yayınları. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı
AKALIN, T. (1939). “Buğday Tanesi (Çeviri)”. Yeşilırmak. I/8. Nisan.
AKALIN, T. (1938). “Kaderin Çifte Cilvesi (Çeviri)”. Yeşilırmak. I/II. I. Teşrin.
AKALIN, T. (1939). “Yardımcı Melek (Çeviri)”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
ALTIOK, İ. R. (1938). “Geçen Üç Dakika-Yakılan Altı Meşale (Şiir)”. Yeşilırmak. I/4. I. Kânun.
BERKSOY, N. (1938). “Aylık Konuşma: 29 Ekim 1938 Cumhuriyetin 15’inci Yıldönümü”. Yeşilırmak. I/3. II. Teşrin.
BERKSOY, N. (1938). “Aylık Konuşma: Dil Devrimi”. Yeşilırmak. I/2.
BERKSOY, N. (1938). “Aylık Konuşma: Ebedi Atamızın Ardından…”. Yeşilırmak. I/4. I. Kânun.
BERKSOY, N. (1938). “Aylık Konuşma: Yeşilırmak”. Yeşilırmak. I/1. Eylül.
BERKSOY, N. (1939). “Bekleme Saati (Şiir)”. Yeşilırmak. I/ 5. II. Kânun.
BERKSOY, N. (1939). “Kemalizm Harikası”. Yeşilırmak. I/5. II. Kânun.
BERKSOY, N. (1938). “Yatakhane (Şiir). Yeşilırmak. I/2. I. Teşrin.
BERKSOY, N. (1938). “Yine Aşk (Şiir)”. Yeşilırmak. I/3. II. Teşrin.
BİLGEN E. (1939). “Çalışkan ve Değerli İlbayımız, Sayın Arkadaşlar”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
ÇAĞAN, N. (1938). “Amasya ve Tarih”. Yeşilırmak. I/1. Eylül.
ÇAĞAN, N. (1939). “Amasya, Değerli Bir Evladını Kaybetti”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
DAĞLIOĞLU, İ. (1938). “Ulusal Bayramlar”. Yeşilırmak. I/2. I. Teşrin.
DEMİRAY, A. (1939). “Milli Şef’e (Şiir)”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
ERDEM, Ş. (1939). “Yerli Malı Haftası”. Yeşilırmak. I/5. II. Kânun.
ERTEM, İ. (1938). “Çocukları Sokaktan Kurtarma Zarureti”. Yeşilırmak. I/3. II. Teşrin.
ERTEM, İ. (1938). “Oyunlarda Çocuklarımızı Başıboş Bırakmayalım”. Yeşilırmak. I/2. I. Teşrin.
ERTEM, İ. (1938). “Spor Hareketleri: Yarı Bile Olamayan Maç”. Yeşilırmak. I/1. Eylül.
ERTEM, İ. (1939). “Zihniyette İnkılâp”. Yeşilırmak. I/8. Nisan.
MISIRLI, R. (1938). “Amasya Şairleri”. Yeşilırmak. I/2. I. Teşrin.
NEZİHİ, H. (1939). “Amasya’da Yetişen Maruf Şahsiyetler Üzerinde Bir Konuşma”. Yeşilırmak. I/5. II. Kânun. 102/141 ?????
NEZİHİ, H. (1938). “Geliyoruz (Şiir)”. Yeşilırmak. I/1. Eylül.
NEZİHİ, H. (1938). “Hayal (Şiir)”. Yeşilırmak. I/2. I. Teşrin.
NEZİHİ, H. (1939). “Hüseyin Hüsamettin Yaşar”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
NEZİHİ, H. (1938). “Onbeşinci Yıl (Şiir)”. Yeşilırmak. I/3. II. Teşrin.
ONUR, N. N. (1939). “Amasya Müverrihi”. Yeşilırmak. I/8. Nisan.
ONUR, N. N. (1939). “Kitaplar Arasında”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
ORLU, İ. N. (1938). “30 Ağustos”. Yeşilırmak. I/1. Eylül.
ORLU, İ. N. (1938). “Amasya Hakkında Coğrafya ve Tarih Bilgisi-2”. Yeşilırmak. I/2. I. Teşrin.
ORLU, İ. N. (1938). “Amasya Hakkında Coğrafya ve Tarih Bilgisi-3”. Yeşilırmak. I/3. II. Teşrin.
ORLU, İ. N. (1939). “Amasya Hakkında Coğrafya ve Tarih Bilgisi-4”. Yeşilırmak. I/5. II. Kânun.
ORLU, İ. N. (1938). “Sevgili Hemşehrilerim”. Yeşilırmak. I/4. I. Kânun.
ÖNER, A. (1939). “Beden Terbiyesinin Ehemmiyeti”. Yeşilırmak. I/8. Nisan.
ÖNER, A. (1939). “Beden Terbiyesinin Önemi”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
PAYASLIOĞLU, E. (1939). “Müverrihimizin Vefatı ve Kıymetli Eseri”. Yeşilırmak. I/6-7. Şubat-Mart.
SÜMBÜL, Z. (1938). “Sevinç Günü 29 Ekim (Şiir)”. Yeşilırmak. I/3. II. Teşrin.
TANURAL, A. R. (1939). “23 Nisan”. Yeşilırmak. I/8. Nisan.
ÜLKÜN, H. (1938). “Elma ve Armutların Dökülmesi”. Yeşilırmak. I/1. Eylül.
T.C. Amasya Belediyesi (2016). Erişim Tarihi: 05.04.2021. https://amasya.bel.tr/amasyan%C4%B1n-tarihi