Rehberlik Araştırma Merkezlerinde Yapılan Çalışmaların Gözden Geçirilmesi

Bu araştırmanın amacı 2003-2018 yılları arasında Rehberlik ve Araştırma Merkezle- rinde (RAM) yürütülen araştırmaların tematik olarak incelenmesidir. Bu bağlamda çalışmaya dahil edilen araştırmalar; (a) özel eğitim süreçleriyle ilişkili olması (b) reh- berlik ve araştırma merkezlerinden katılımcıların dâhil olması, (c) web yoluyla uzak- tan erişime açık olması kriterleri göz önünde bulundurularak seçilmiştir. Bu kriterleri karşılayan 16 araştırmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmaların 9’u yüksek lisans tezi, 7’si ise makaleden oluşmaktadır. Araştırmalar, nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi aracılığıyla ana tema ve alt temalar altında toplanmıştır. Oluşturulan temalardan ha- reketle, fiziksel sorunlar, ölçme ve değerlendirme araçlarının kullanımı, paydaşlarla iş birliği, aile katılımı, RAM’ların genel işleyişi ve tanı, değerlendirme, yönlendirme, yerleştirme süreçleriyle ilgili sorunlar, RAM’larda materyal eksikliği, değerlendirme odalarının kullanışlı olmaması, binaların yetersizlik türlerine göre dizayn edilmeyişi, ısı, ışık, yalıtımın uygun olmayışı gibi birçok fiziksel sorun görülmektedir. Sonuç ola- rak RAM’larda işleyişi olumsuz etkileyen pek çok sorun bulunduğu ve işleyişin so-runsuz gerçekleştirilebilmesi için önemli iyileştirmelere gereksinim olduğu düşünül- mektedir.

Reviewing Studies at Guidance and Research Center

The objective of this research is to thematically examine the studies conducted at Guidance and Research Centers (RAM) between 2003- 2018. In this regard, the studies are included in this research by fol- lowing the criteria whether a) it is related to special education process, b) it encompasses participants from the guidance and research centers, and c) it has an option for remote access via web. A total of 16 studies were found meeting the criteria stated above. 9 out of 16 studies are master’s thesis and 7 of them are articles. The studies were clustered into main theme and sub-themes with the help of content analysis which is a qualitative data analysis. In line with the clustered themes, it beco- mes obvious that there are a number of physical problems including problems regarding the use of assessment and evaluation instruments, collaboration with stakeholders, family involvement, general functio- ning of RAMs and identification, evaluation, guidance, settlement pro- cess as well as physical problems such as a lack of material in RAMs, impractical evaluation rooms of RAMs, buildings not designed in ac- cordance with failure types, and inappropriateness of temperature, light and isolation. As a consequence, it becomes clear that there are a num- ber of problems affecting general functioning of RAMs negatively, and improvements are needed to provide smooth functioning in RAMs.

PDF

___

Aslan, S. ve Bal, E. (2014). Rehberlik ve araştırma merkezlerinin örgütsel ana- lizi. Eğitim ve Bilim, 39(174), 313-324. Doi: 10.15390/EB.2014.1652
Avcıoğlu, H. (2012). Rehberlik ve araştırma merkez (RAM) müdürlerinin tanılama, yerleştirme-izleme, bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) geliştirme ve kaynaştırma uygulamasında karşılaşılan sorunlara ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2009-2031. Doi: 10.17556/erziefd.402532
Aydın, E. (2009). Rehberlik ve araştırma merkezi yönetici ve öğretmenlerinin kaynaş- tırma eğitimine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi (İstanbul ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens- titüsü.
Börkan, B., Öztemür, G., Yılmaz, O., Çetintaş, Ş., Gülcan, B. ve Özcan, M. (2017). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde psikolojik test uygulama süreçleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(48), 161-185.
Ceyhan, E., Akdoğan, R. ve Bozkurt, F. (2013). Destek özel eğitim hizmetlerinin ve- rimliliğinin araştırılması projesi (DESÖP). Ankara: Provizyon Prodüksiyon.
Creswell, J. W. (2013). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative. New Jersey: Upper Saddle River.
Çakmak, Z. (2017). Rehberlik ve araştırma merkezi personelinin öğrenme güçlüğü olan bireylerin değerlendirilme süreçlerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Çuhadar, S. (2014). Özel eğitim süreci. S. Vuran, (Ed.), Özel eğitim içinde ( 3-30). Ankara: Maya Akademi.
Ekim, H. Ö. (2015). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde yürütülen hizmetlerin in- celenmesi: (İzmir ili örneği.). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gürbüz, S. F. (2012). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan rehber öğretmen- lerin özel eğitimde rehberlik ve psikolojik danışmaya yönelik öz yeterlik algı- ları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Gürbüz, S. F. ve Bozgeyikli, H. (2014). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan rehber öğretmenlerin özel eğitimde rehberlik ve psikolojik danışmaya yönelik öz yeterlik algıları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(6), 79-99.
Gürsel, O. (2013). Özel eğitimde değerlendirme. İ. H. Diken, (Ed.), Özel eğitime ge- reksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (31-58). Ankara: Pegem.
Güven, Y. ve Balat, G. (2006). Kaynaştırma uygulamalarına ilişkin rehber öğretmen- ler ve rehberlik araştırma merkezi çalışanlarının görüşleri. Marmara Üniversi- tesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 24(24), 95-108.
Herdman, E. A. (2006). Derleme makale yazımında, konferans ve bildiri sunumu ha- zırlamada pratik bilgiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3(1), 2-4.
Kamen-Akkoyun, A. (2007). Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlüğü personelinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karaköse, B. ve Bozgeyikli, H. (2012). Örgütsel bağlılık ve çalışma yaşamı kalitesi arasındaki ilişki: rehberlik araştırma merkezlerinde çalışan personel üzerine bir çalışma. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1(2), 164-180.
Kavale, K. A. (2001). Decision-making in special education: The function of meta analysis. Exceptionality, 9(4), 245-268. Doi: 10.1207/S15327035EX0904_6
Maraklı, Ö. (2016). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan özel eğitim öğret- menlerinin eğitsel değerlendirme ve yerleştirmeye bağlı olarak kullanılan mo- dül programlarının uygulanması hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Yayım- lanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Özak, H., Vural, M. ve Avcıoğlu, H. (2008). Rehberlik araştırma merkezi müdürleri- nin gönderme tanılama yerleştirme izleme ve değerlendirmeye ilişkin görüş ve önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 189- 206
Özgözgü, S. (2011). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde örgüt kültürü. Batı Ana- dolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 27-48.
Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği. (10 Kasım 2017). T. C. Resmî Gazete, 1-112.
Tike-Bafra, L. ve Kargın, T. (2009). Sınıf öğretmenleri, rehber öğretmenler ve reh- berlik araştırma merkezi çalışanlarının bireyselleştirilmiş eğitim programı ha- zırlama sürecine ilişkin tutumları ve bu süreçte karşılaştıkları güçlüklerin be- lirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(4), 1933-1972.
Tiryakioğlu, Ö. (2009). Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlerinin özel eğitim bö- lümünün sorunlarını algılamaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Türkkal, A. (2018). Matematik becerilerinde yetersizlik görülen ilkokul öğrencileri- nin rehberlik ve araştırma merkezindeki eğitsel tanılama süreçlerinin incelen- mesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yanık, Ş. ve Gürgür, H. (2017). Procedures in Turkey for guiding students with spe- cial needs into inclusive settings. Educational Sciences: Theory & Prac- tice, 17(5), 1649-1673. Doi: 10.12738/estp.2017.5.0066
Yılmaz, Y. (2016). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde tanı, değerlendirme ve iz- leme süreçlerinin incelenmesi: İşitme kayıplı çocuklar örneği. Yayımlanma- mış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Yurtsever, Ş. (2013). Eğitsel tanılama ve değerlendirme sürecinde görev alan rehber- lik ve araştırma merkezi personelinin karılaştığı sorunların belirlenmesi. Ya- yımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ens- titüsü