Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Hastahanede Hizmet Uygulaması Deneyimlerinin İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının Topluma Hizmet Uygulamaları (THU) dersi kapsamında hastane deneyimlerine ilişkin düşüncelerini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışma nitel araştırma yöntemlerinden fenomonolojik desende tasarlanmıştır. Çalışmanın örneklemi amaçlı örneklem tekniklerinden ölçüt örneklem tekniği ile belirlenmiştir. Bu bağlamda THU dersinde topluma sunacak- ları hizmeti hastane ortamında gerçekleştirecek on sosyal bilgiler 3. sı- nıf öğretmen adayı katılmıştır. Öğretmen adaylarının hastane ortamında yaşlı, kimsesiz, çocuk, engelli ve mülteci hastalara hastanede gidecek- leri bölümü gösterme, hastanedeki bölümlere ilişkin hastaların sorduk- ları soruları yanıtlama, onlara refakat etme ve hastane personeline yar- dım etme şeklinde birçok etkinlik gerçekleştirilmiştir. Çalışmaların so- nunda yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla öğretmen adaylarından hastanedeki deneyimlerine ilişkin düşünceleri alınmıştır. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak öğretmen adaylarının görüşlerinden tema ve bu temalara bağlı olarak alt temalara ulaşılmıştır. Ulaşılan temalar: hasta ve hastaneye yönelik farkındalık geliştirmek; yardım etme sürecinde manevi doyum yaşamak; hastanede sorumluluk almada isteklilik ve hasta ve hastaneye ilişkin ön yargılarının değişmesi şeklindedir. Öğretmen adaylarının hastane ortamındaki etkinliklere iliş- kin deneyimlerinin genel anlamda olumlu olduğu bulgulanmıştır. Bu sonuç ayrıca öğretmen adaylarının toplumsal sorunlar konusunda hem farkındalık kazandıklarını hem de bu sorunların çözümünün bir parçası olmada istekli ve gönüllü bir şekilde çalıştıklarına ilişkin deneyimler yaşadıklarını göstermektedir.

An Analysis on Social Studies Teacher Candidates’ Hospital Service Practice Experiences

The aim of this study is to determine the opinions of prospective social studies teach- ers about hospital experiences within the scope of Community Service Practices (CSP) Course. For this purpose, the study was designed in a phenomenological design, which is one of the qualitative research methods. The sample of the study was deter- mined by using criterion sampling technique. In this context, 10 3rd grade social stud- ies prospective teachers participated in the CSP course. In the hospital environment, prospective teacher carried out many activities such as helping elderly, orphaned, chil- dren, disabled and refugee patients to find the right department for them and answer- ing the questions asked by the patients in the hospital, accompanying the patients, and helping the hospital staff. The opinions of the prospective teachers about their expe- riences in the hospital were obtained through a semi-structured interview forms at the end of the activities. The data were subjected to content analysis and the theme and sub-themes were obtained from the opinions of prospective teachers. These themes were; “To raise awareness for the patient and the hospital”, “To experience spiritual satisfaction in the process of helping”, “Willingness to take responsibility in the hos- pital” and “Change of prejudices about the patient and the hospital”. It was found that the experiences of prospective teachers about the activities in the hospital environment were generally positive. This result also shows that prospective teachers gained awareness about social problems and worked willingly and voluntarily to be a part ofthe solution of these problems.

PDF

___

Akkocaoğlu, N., Albayrak, A. and Kaptan, F. (2010, May). Topluma hizmet uygula- maları dersini alan öğretmen adaylarının toplumsal duyarlılık düzeyleri üze- rine nitel bir çalışma (HÜ İlköğretim Bölümü örneği). Paper presented at the meeting of Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sem- pozyumu, II. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Azerbaycan Devlet Pedagoji Üniversitesi, Beytepe, Ankara.
Aykırı, K. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersi projelerine ilişkin deneyimlerinin belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Bil- gilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1, 42-55.
Başaran, İ. E. (2006). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Ekinoks Yayınevi.
Beldağ, A., Yaylacı, A. F., Gök, E. and İpek, C. (2015). Topluma hizmet uygulamaları dersinin üniversite-toplum iş birliği açısından değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 161-178.
Bender, G. (2006). Manual on service-learning for students. Pretoria: University of Pretoria, Faculty of Education Service-Learning. https://repository.up.ac.za/bitstream/handle/2263/4971/Bender_Pathways(2007).pdf;jsessio- nid=467472DC5AFFC4C722647238D87A651F?sequence=1
Bhaerman, R., Cordell, K. and Gomez, B. (1998). The role of service-learning in edu- cational reform. Raleigh, NC: National Society for Experiential Education and Needham, MA: Simon and Shuster, Inc.
Billig, S. and Kraft, N. (1998). Linking federal programs and service-learning: A planning, implementation and evaluation guide. Lancaster, PA: Technomics Publishers.
Bulut, B. and Kara, C. (2012). Sosyal bilgiler dersinde topluma hizmet uygulamaları ve sosyal kulüplerle değerler eğitimi. M.Y. Eryaman, A. Kılınç, N. Cerrahoğlu, E. Yolcu, G. Ergen (Ed.), IV. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kong- resi (pp. 1621-1628). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
Crews, R. (1995). University of Colorado at Boulder service-learning handbook: What is service-learning? Boulder, CO: University of Colorado at Boulder.
Çetin, T. and Sönmez, Ö. F. (2009). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersinin amaç ve içeriğine yönelik görüşlerinin değerlen- dirilmesi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 851-875.
Dinçer, Ç., Ergül, A., Şen, M. and Çabuk, B. (2011). Bir topluma hizmet uygulaması örneği: Haydi kavram oyuncaklarıyla oynayalım. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 19-38.
Elma, C., Kesten, A., Kıroğlu, K., Uzun, E. M., Dicle, A. N. and Palavan, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 231-252.
Ersoy, A. F. (2017). Fenomenoloji. In A. Saban and A. Ersoy, (Eds.), Eğitimde nitel araştırma desenleri (pp. 81-139). Ankara: Anı Yayıncılık.
Gökçe, N. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamala- rına ilişkin değerlendirmeleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 176- 194.
Horzum, M. B. and Bektaş, M. (2012). Otantik öğrenmenin topluma hizmet uygula- maları dersini alan öğretmen adaylarının derse yönelik tutum ve memnuniye- tine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 341-360.
Kara, C., Altıntaş, A. and Kaya, İ. F. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamalarıyla “yardımseverlik değeri” kazanmaları hakkın- daki görüşleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 22, 23-37.
Kesten, A., Elma, C., Kıroğlu, K., Dicle, A. N., Uzun, E. M. and Palavan, Ö. (2011). Kurum yöneticilerinin bakış açısıyla topluma hizmet uygulamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 45-63.
Kesten, A., Koçer, M. and Egüz, Ş. (2014). Topluma hizmet uygulamaları dersinin toplumsal bilinç oluşturmadaki etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi dergisi, 27(2), 393-410.
Kısakürek, M. A. (1987). Sosyal bilgiler öğretiminin niteliği, kapsamı ve amaçları. In B. Özer, (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi (pp. 20-21) Eskişehir: Anadolu Üni- versitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal bilgiler öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686SOSYAL%20B%C4%B0LG %C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf.
Özdemir, S. M. and Tokcan, H. (2010). Topluma hizmet uygulamaları dersinin öğret- men adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 41-61.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3th ed.). (M. Bü- tün and S. B. Demir, Trans. Ed.). Ankara: Pegem Akademi. (Original work published 1999.)
Reiners, G. M. (2012). Understanding the differences between husserl’s (descriptive)
and heidegger’s (interpretive) phenomenological research. Journal of Nursing & Care, 1(119), 1-3.
Riedel, E. (2002). The impact of high school community service programs on stu- dents’ feelings of civic obligation. American Politics Research, 30(5), 499- 527.
Sönmez, Ö. F. (2010). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygula- maları dersine yönelik görüşlerinin kazanım boyutunda değerlendirilmesi. The Black Sea Journal of Social Sciences, 2(2), 53-73.
Wade, R. C. (1995). Developing active citizens: community service learning in social studies teacher education. Service Learning, General. Retrieved from http://di- gitalcommons.unomaha.edu/slceslgen/36.
Waldstein, F. A. and Reiher, T. C. (2001). Service learning and students’ personal and civic development. Journal of Experiential Education, 24(1), 7-13.
Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. An- kara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, K. (2011). Eğitim fakültelerinin sosyal sorumluluğu ve topluma hizmet uy- gulamaları dersi: Nitel bir araştırma. Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 86-108.
Zarrillo, J. J. (2004). Teaching elementary social studies principles and applications. New Jersey: Prentice Hall.