21948

Danışanların Beklentilerine Göre Etkili Psikolojik Danışmanların 15 Özelliği

Bu çalışmanın amacı, psikolojik danışma yardımı alan ve sorununun çözüldüğünü belirten danışanların gözünden etkili psikolojik danışman özelliklerinin incelenmesidir. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden olan fenomonolojik araştırma deseni ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 10 kadın ve 3 erkek olmak üzere toplam 13 danışan yer almıştır. Çalışmada veriler, içerisinde demografik bilgilerin de yer aldığı nitel görüşme formu ile toplanmıştır. Çalışmada katılımcılara “Psikolojik danışma sürecinde, psikolojik danışmanınızın rolünü değerlendiriniz?” şeklinde bir açık uçlu soru sorulmuştur. Bu sorulara verilen yanıtlar üzerinden fenomenolojik analiz gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, terapötik süreci yönetmekle, psikolojik danışmanın kendisini yönetmesiyle ve psikolojik danışma sürecinde gelişimsel bir şekilde ilerlemeyle ilgili 15 özellik bulunmuştur. Terapötik süreci yönetme kapsamlı tanımlamasının; danışanla bağlanmayı gerçekleştirmek, süreci bilimsel bir şekilde yütürütmek, terapötik koşulları oluşturmak ve becerileri kullanmak; destekleyici olmak; danışanın bakış açısını değiştirmek şeklinde beş önemli teması vardır. Psikolojik danışmanın kendisini yönetme kapsamlı tanımlamasında; psikolojik danışmanın olumlu kişilik özelliklerini sürece sokması; psikolojik danışmanın motivasyonunu yüksek düzeyde tutması, psikolojik danışmanın duygusal açıdan rahat olması; psikolojik danışmanın etkileyici bir ses tonuna sahip olması ve psikolojik danışmanın rahatlatıcı olması olmak üzere beş tema vardır. Psikolojik danışma sürecinin gelişimsel basamaklarını takip etmek kapsamlı tanımlamasının; yakından ilgilenmek; etkin dinlemek; sorunun nedenlerini bulmak ve sonuca ulaştırmak/problem çözmek olmak üzere beş teması bulunmuştur. Psikolojik danışman eğitiminde, psikolojik danışma ve süpervizyon sürecinde bu özellikler kullanılabilir.

The 15 Qualities of Effective Counselors to Expectations of Clients

The purpose of this study is to examine effective psychological counselors’ characteristics in the context of clients who receive psychological counseling help and indicate that the problem is solved. The study was carried out with a phenomenological research design which is one of the qualitative research methods. There was a total of 13 clients (10 female and 3 male), and their ages were ranged from 19 to 45. In the study, the data were collected through a qualitative interview form in which demographic information was also included. Participants in the study: An open-ended question was asked “Do you assess the role of your psychological counselor in the psychological counseling process?”. Phenomenological analysis was carried out on the answers given to these questions. According to the analysis results, there were 15 features related to managing the therapeutic process, managing the psychological counselor himself and developmental progress in the process of psychological counseling. There are five important themes in managing the therapeutic process: connecting to a client; conducting the process scientifically; creating the therapeutic conditions, using skills; being supportive; changing client’s vision. There are five themes in managing psychological counselor himself that psychological counselor inserts positive personality characteristics to process; keep motivation at a high level; is emotionally comfortable; have an impressive tone of voice; is relaxing. Developmental progress in the process of psychological counseling has five themes: taking a close look; listening effectively; finding the cause of the problem; carrying a client through results; solving problem. These characteristics can be used in education of the psychological counseling, psychological counselor and supervision.

PDF

___

Akbaş, S. (2001). İlköğretim ve ortaöğretim okullarındaki rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde oluşturulan işbirliğin incelenmesi (Adana örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ali, B. S., Rahbar, M. H., Naeem, S. ve Gul, A. (2003). The effectiveness of counseling on anxiety and depression by minimally trained counselors: A randomized controlled trial. American Journal of Psychotherapy, 57(3), 324-336.
Arredondo-Dowd, P. M. ve Gonsalves, J. (1980). Preparing culturally effective counselors. Journal of Counseling & Development, 58(10), 657-661.
Bowker, L. H. ve Maurer, L. (1987). The effectiveness of counseling services utilized by battered women. Women & Therapy, 5(4), 65-82.
Brott, P. (2006). Counselor education accountability: Training the effective professional school counselor. Professional School Counseling, 10(2), 179-188.
Carkhuff, R. (2011). 21. yüzyılda yardım etme sanatı. (R. Karaca ve F. E. İkiz, Çev.). Ankara: Nobel Yayınevi Basım Dağıtım. (Orijinal çalışma basım tarihi 2014.)
Carkhuff, R. R. (2000). The art of helping in the 21st century. U.S.A.: Human Resource Development Press, Inc.
Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. (2007). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. (A. Aypay, Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2015.)
Cresswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design. London: Sage.
Corey, G. (2013). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy (9th edition). California: Brooks/Cole.
Cormier, W. H. ve Cormier, L. S. (1991). Interviewing strategies for helpers (3. baskı). Pacific Grove, California: Brooks/Cole Publishing Company.
Cormier, S. ve Hackney, H. (2008). Counseling strategies and interventions (7. baskı). Boston: Pearson Education Inc.
Dwyer, S. C., Piquette, N., Buckle, J. L. ve McCaslin, E. (2013). Women gamblers write a voice: Exploring journaling as an effective counseling and research tool. Journal of Groups in Addiction & Recovery, 8(1), 36-50.
Egan, G. (2011). Psikolojik danışmaya giriş. (Ö. Yüksel, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 1975.)
Emmerson, G. (2006). Advanced skills and interventions in therapeutic counseling. Carmarthen: Crown House.
Eryılmaz, A. (2016). Psikolojik sorunlara müdahale ve kendi kendine yardım. Ankara: Pegem.
Eryılmaz, A. (2018). Effectiveness of the multi-dimensional individual counseling intervention model to common psychological problems for non-clinical sample. Online Journal of Counseling & Education, 7(1), 1-18.
Eryılmaz, A. ve Mutlu, T. (2016). Kuramdan uygulamaya bireyle psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık.
Eryılmaz, A. ve Mutlu, T. (2017). Developing the four-stage supervision model for counselor trainees. Educational Sciences: Theory and Practice, 17(2), 597-629.
Eryılmaz, A. ve Mutlu, T. (2018). Gelişimsel kapsamlı süpervizyon modeline ilişkin psikolojik danışman adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(65), 123-141.
Gladding, S. T. (2000). Counseling; a comprehensive profession. New Jersey: Prentice Hall.
Jackson, M. ve Thompson, C. L. (1971). Effective counselor: Characteristics and attitudes. Journal of Counseling Psychology, 18(3), 249-254.
Jones, W. P. ve Markos, P. A. (1997). Client rating of counselor effectiveness: A call for caution. Journal of Applied Rehabilitation Counseling, 28, 23-28.
Hall, A. S. ve Torres, I. (2002). Partnerships in preventing adolescent stress: Increasing self esteem, coping, and support through effective counseling. Journal of Mental Health Counseling, 24(2), 97-109.
Hutchins, D. E. (1979). Systematic counseling: The T-F-A model for counselor intervention. Journal of Counseling & Development, 57(10), 529-531.
İkiz, E. F. ve Totan, T. (2014). Etkili psikolojik danışman niteliklerinin değerlendirilmesine yönelik ölçek geliştirme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 269-279.
Kepçeoğlu, M. (1994). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Özerler Matbaası.
Kuzgun, Y. (2000). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Yüksek Öğretim Kurumu.
Lambert, M. J. ve Cattani-Thompson, K. (1996). Current findings regarding the effectiveness of counseling: Implications for practice. Journal of Counseling & Development, 74(6), 601-608.
Lee, W. M. ve Mixson, R. J. (1995). Asian and Caucasian client perceptions of the effectiveness of counseling. Journal of Multicultural Counseling and Development, 23(1), 48-56.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A guide to design and interpretation. San Francisco: Jos-sey-Bass.
McCrae, R. R. ve Costa, P. T. (2003). Personality in adulthood: A five-factor theory perspective. Guilford Press: New York.
Owen, K. F., Owen, W. D. ve Ballestero, V. (2009). Counselors and administrators: The collaborative alliance in three countries. Eurasian Journal of Educational Research, 36, 23-38.
Özabacı, N., Sakarya, N. ve Doğan, M. (2008). Okul müdürlerinin okuldaki psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 8-22.
Özgüven, İ. E. (2001). Çağdaş eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Pdrem Yayınları.
Peseschkian, N. (1997). Positive psychotherapy: Theory and practice. Fischer TB: Frankfurt.
Roeschle, J. G. ve Nix, S. (2009). A solution-focused leadership model: Examining perceptions of effective counselor leadership. Journal of School Counseling, 7(5), 1-21.
Rogers, C. R. (1957). The necessary and sufficient conditions of therapeutic personality change. Journal of Consulting Psychology, 21(2), 95-103.
Soygüt, G. ve Işıklı, S. (2008). Terapötik ittifakın değerlendirilmesi: Terapötik İttifak Ölçeği’nin güvenilirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 19(4), 398-408.
Tuzgöl-Dost, M. ve Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 389-407.
Wampold, B. E., (2011). Qualities and actions of effective therapists. American Psychological Association, Series I-Systems of Psychotherapy, https://www.apa.org/education/ce/effective-therapists.pdf.
Yaka, B. (2013). Mikro Beceri Eğitimi Programı’nın psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerilerine etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 14(2), 1-24.
Yeşilyaprak, B. (2001). Eğitimde rehberlik hizmetleri. Ankara: Nobel Yayın.