5-6 Yaş Çocuklarının Sosyal Beceri ve Problem Davranışları ile Oyun Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmada, 5-6 yaş grubunda bulunan çocukların sosyal beceri düzeyleri, problem davranışları ve oyun davranışları öğretmen görüşlerine dayalı olarak incelenerek sosyal beceri ve problem davranışların, oyun davranışlarını ne düzeyde yordadığını belirlemek amaçlanmıştır. 5-6 yaş çocuklarının sosyal becerileri, problem davranışları ve oyun davranışlarının incelendiği mevcut çalışma ilişkisel araştırma biçiminde tasarlanmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Karabük ilinde bulunan 16 okul öncesi eğitim kurumunda öğrenim gören 5-6 yaş grubu toplam 250 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmanın katılımcıları uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla “Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği/Pre-school ve Kindergarden Behavior Scale (PKBS-2)” ve “Okul Öncesi Oyun Davranış Ölçeği (ODÖ)” kullanılmıştır. Mevcut araştırmada verileri analiz etmek için t Testi, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçları 5-6 yaş çocuklarının oyun ve problem davranışlarının cinsiyet ve yaş değişkenine göre anlamlı bir biçimde farklılaştığını; sosyal beceri düzeylerinin ise cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterirken yaş değişkenine göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığını göstermektedir. Bununla birlikte araştırma sonuçları, 5-6 yaş çocuklarının oyun davranışları, sosyal becerileri ve problem davranışları arasında anlamlı ilişkilerin olduğunu göstermektedir.

Examining the Relationship between 5-6 Years Old Children’s Social Skills, Problem Behaviours and Play Behaviours

This study investigated social skills, problem behaviours, and play behaviours of children according to the views of their teachers and aimed to find out the predictive powers of social skills and problem behaviours on play behaviours of children. This study investigating the social skills, problem behaviours and play behaviours conducted correlational research model. The participants of the study included a total of 250 children of 5-6 years old children who are studying in 16 pre-schools schools located in Karabük Province in 2015-2016 education year. The participants were selected through convenience sampling method. This study used PKBS-2, Preschool and Kindergarten Behaviour Scala and Preschool Play Behaviour Scale to gather data. Data were analysed through t Test, Pearson Product Moment Correlation Coefficient and Multiple Linear Regression Analysis. Results revealed that the level of play behaviours and problem behaviours of children differed significantly according to their gender and age while their social skill level differed significantly according to their gender but did not differ significantly according to age variable. Results also revealed that there were significant relationships between 5-6 years old children’s social skills, problem behaviour and play behaviours.

PDF

___

Anderson McNamee, J. (2010). The importance of play in early childhood development. Family and Human Development Specialist, MSU. http://msuextension.org/publications/HomeHealthandFamily/MT2010 03HR.pdf.
Atlı, Ç. (2006). Okul öncesi eğitimi alan 6 yaş çocuklarının sosyal ilişkileri anlamlandırmasının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bayhan, P. ve Artan, G. (2004). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
Berk, L. E. (2013). Bebekler ve çocuklar (N. Işıkoğlu Erdoğan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel. (Orijinal çalışma basım tarihi 2011.)
Berndt, T. (2007). Children’s friendships. Shifts over a half-century in perspectives on their development and their effects. G. Ladd, (Ed.), Appraising the human developmental sciences. Essays in honor of Merrill-Palmer Quarterly (Landscape of childhood series) içinde (138- 155). Detroit, MI: Wayne State University Press.
Berry, D. ve O’Connor, E. (2010). Behavioral risk, teacher-child relationships, and social skill development across middle childhood: A child-byenvironment analysis of change. Journal of Applied Developmental Psychology, 31(1), 1-14.
Bierhoff, H. W. (2002). Prosocial behavior. Hove, UK: Psychology Press. Bierman, K. L. (2005). Peer rejection: Developmental process and intervention strategies. New York: Guilford Press.
Brodeski, J. ve Hembrough, M. (2007). Improving social skill in young children. An action research project. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Saint Xavier University.
Bulotsky-Shearer, R. J., Dominguez, X., Bell, E. R., Rouse, H. ve Fantuzzo, J. W. (2010). Relations between behavior problems in classroom social and learning situations and peer social competence in Head Start and kindergarten. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 18(4), 195-210.
Büyüköztürk, Ş. (2013). Veri analizi el kitabı (18. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Coplan, R. J. ve Arbeau, K. A. (2008). The stresses of a “Brave New World”: Shyness and school adjustment in kindergarten. Journal of Research in Childhood Education, 22, 377-389.
Coplan, R. J. ve Rubin, K. H. (2010). Social withdrawal and shyness in childhood: History, theories, definitions, & assessments. https://www.researchgate.net/publication/286178832.
Çetin, F., Bilbay, A. A. ve Kaymak, D. A. (2003). Çocuklarda sosyal beceri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
Çiftçi, M. A. ve Özgün, Ö. (2011). Okul öncesi dönemdeki çocukların oyuncak tercihlerinin ve akran etkileşimlerinin erişkin ebeveyn cinsiyet rolleri algısı bağlamında incelenmesi. Journal of New World Sciences Academy, 6(3), 2246-2261.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, B. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (2. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Darwish, D., Esquivel, G. B., Houtz, J. C. ve Alfonso, V. C. (2001). Play and social skills in maltreated and non-maltreated preschoolers during peer interactions. Child Abuse and Neglect, 25, 13-31.
Denham, S. A. ve Weissberg, R. P. (2004). Social-emotional learning in early childhood: What we know and where to go from here? E. Chesebrough, P. King, T. P. Gullota ve M. Bloom, (Ed.), A blueprint for the promotion of prosocial behavior in early childhood içinde (15-50). New York: Kluwer/Academic Publishers.
Diamond, D. M., Campbell, A. M., Park, C. R., Halonen, J. ve Zoladz, P. R. (2007). The temporal dynamics model of emotional memory processing: A synthesis on the neurobiological basis of stress-induced amnesia, flashbulb and traumatic memories, and the Yerkes-Dodson law. Neural Plasticity, 3, 1-33.
DiPrete, T. A. ve Jennings, J. L. (2009). Social behavioral skills and the gender gap in early educational achievement. Sociology of Education, 83(2), 135-159.
Dökmen, Ü. (2012). Sanatta ve günlük yaşamda iletişim çatışmaları ve empati (47. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Driscoll, A. ve Nagel, N. G. (2008). Early childhood education, Birth-8: The world of children, families, educators (4. baskı). Boston: Pearson/Allyn & Bacon. Erden, M. ve Akman, Y. (1997). Eğitim psikolojisi. Gelişim-öğrenme-öğretme (5. baskı). Ankara: Arkadaş Yayıncılık.
Erwin, P. (2000). Çocuklukta ve ergenlikte arkadaşlık (O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Alfa Basım Dağıtım. (Orijinal çalışma basım tarihi 1998.)
Fabes, R. A., Martin, C. L. ve Hanish, L. D. (2003). Young childern’s play qualities in same, other and mixed-sex peer groups society for research. Child Development, 74(3), 921-932.
Farmer-Dougan, V. ve Katszuba, T. (1999). Reliability and validity of playbased observations: Relationship between the play behaviour observation system and standardised measures of cognitive and social skills. Educational Psychology, 19(4), 429-440.
Ford, M. E. (1979). The construct validity of egocentrism. Psychological Bulletin, 86(6), 1169-1188.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York, NY: McGraw-Hill.
Gmitrova, V., Podhajecka, M. ve Gmitrov, J. (2009). Children’s play preferences: Implications for the preschool education. Early Child Devoplopment and Care, 179(3), 339-353.
Gordon, L. (2007). Newcastle through the ages. Durham: Durham College Press.
Gözün-Kahraman, Ö. ve Kurt, G. (2013). Öğretmen adaylarının olumlu sosyal ve saldırgan davranış eğilimlerinin incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 236-243.
Gülay, H. (2010). Okul öncesi dönemde akran ilişkileri. Ankara: Pegem Akademi.
Gültekin-Akduman, G., Günindi, Y. ve Türkoğlu, D. (2015). Okul öncesi dönem çocukların sosyal beceri düzeyleri ile problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 8(37), 673-683.
Hay, D. (2007). The gradual emergence of sex differences in aggression: Alternative hypotheses. Psychological Medicine, 37(11), 1527-1537.
Henricson, L. (2006). Warriors and worriers: Development, protective and exacerbating factors in children with behavior problems. A study across the first six years of school. Digital Comprehensive Summaries of Uppsala Dissertations from the Faculty of Social Sciences, 14. Uppsala: Acta Universitatis Upsaliensis.
Hirsh, R. A. (2004). Early childhood curriculum: Incorporating multiple intelligences, developmentally appropriate practices, and play. Boston: Allyn & Bacon.
Hughes, W. J. (1989). The effects of life imprisonment on prisoners’ families. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, University of Ulster.
Isenberg, J. P. ve Jalongo M. R. (2001). Creative expression and play in early childhood (3. baskı). Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.
Jewett, J. (1992). Aggression and cooperation: Helping young children develop constructive strategies. ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education, Urbana, IL.
Kapıkıran, A. N., İvrendi, B. A. ve Adak, A. (2006). Okul öncesi çocuklarında sosyal beceri: Durum saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 19-28.
Koçak, N. ve Tepeli, K. (2004). 4-5 yaş çocuklarında sosyal ilişkiler ve işbirliği davranışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Marmara Üniversitesi. I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi Bildiri Kitabi II. Cilt içinde (9-13). İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Ladd, G. W. ve Profilet, S. M. (1996). The child behavior scale: A teacherreport measure of young children's aggressive, withdrawn, and prosocial behaviors. Developmental Psychology, 32(6), 1008-1024.
Maccoby, E. (2000). Gender and relationships: A developmental account, childhood social development. Massachusetts and Oxford: Blackwell Publishers.
Miller, S. R. ve Coll, E. (2007). From social withdrawal to social confidence: Evidence for possible pathways. Current Psychology, 26, 86-101.
Newton, E. ve Jenvey, V. (2011). Play and theory of mind: Associations with social competence in young children. Early Child Development and Care, 181(6), 761-773.
Ogelman, H. (2012). Okul öncesi oyun davranışı ölçeği’ni (ODÖ) Türkçe’ye uyarlama çalışması. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 2(3), 201-218.
Ogelman, H. ve Çiftçi-Topaloğlu, Z. (2014). 4-5 yaş çocuklarının sosyal yetkinlik, saldırganlık, kaygı düzeyleri ile anne babalarının ebeveyn özyeterliği algısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 241-271.
O'Hagan, M. ve Smith, M. (2004). Early years child care and education: Key issues (2. baskı). Edinburg: Bailliere Tindall.
Öz, G. (1997). Çocukta uyum ve davranış bozuklukları. Ankara: Kök Yayıncılık.
Özbey, S. (2009). Anaokulu ve anasınıfı davranış ölçeğinin (PKBS-2) geçerlik ve güvenirlik çalışması ve destekleyici eğitim programının etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Özbey, S. ve Alisinanoğlu, F. (2009). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık çocukların problem davranışlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 493- 517.
Özdoğan, B. (2009). Çocuk ve oyun. Ankara: Anı Yayınları.
Palut, B. (2003). Sosyal gelişim ve arkadaşlık ilişkileri. M. Sevinç, (Ed.), Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar içinde (311- 318). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Pekdoğan, S. (2016). 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1946-1965.
Prinstein, M. J., Rancourt, D., Guerry, J. D. ve Browne, C. B. (2009). Peer reputations and psychological adjustment. Bukowski, W. M., Laursen, B. ve Rubin, K. H. (Ed.), Handbook of peer interactions, relationships, and groups içinde (548-567). New York: Guilford Press.
Santrock, J. W. (2014). Yaşam boyu gelişim, gelişim psikolojisi. (G. Yüksel, Çev. Ed.). Ankara: Nobel. (Orijinal çalışma basım tarihi 2011.)
Schäfer, M., Korn, S., Smith, P. K., Hunter, S. C., Mora-Merchan, J. A., Singer, M. M. ve Van der Meulen, K. (2004). Lonely in the crowd: Recollections of bullying. British Journal of Developmental Psychology, 22, 379-394.
Schrepferman, L. M., Eby, J., Snyder, J. ve Stropes, J. (2006). Early affiliation and social engagement with peers: Prospective risk and protective factors for childhood depressive behaviors. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 14(1), 50-61.
Schwartz, D., Dodge, K. A., Pettit, G. S. ve Bates, J. E. (2000). Friendship as a moderating factor in the pathway between early harsh home environment and later victimization in the peer group. Developmental Psychology, 36, 646-662.
Seven, S. (2007). Ailesel faktörlerin altı yaş çocuklarının sosyal davranış problemlerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 477- 499.
Shapiro, L. E. (2000). Yüksek EQ’lu çocuk yetiştirmek. Anne ve babalar için duygusal zekâ rehberi (Ü. Kartal, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1999.)
Sheridan, M. D. (2005). Play in early childhood from birth to six years. London, UK: Routledge.
Smilansky, S. ve Shefatya, L. (1990). Facilitating play: A medium for promoting cognitive, socio-emotional, and academic development in young children. Gaithersburg, MD: Psychological & Educational Publications.
Stewart, J. ve McKay, R. (1995). Group counselling elementary school children who use aggressive behaviors. Guidance and Counselling, 11(1), 12-16.
Trawick-Smith, J. W. (2013). Early childhood development: A multicultural perspective (6. baskı). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education Inc.
Tunçeli, H. İ. ve Akman, B. (2012, Ekim). Anaokullarına devam eden 6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim Bilimleri Araştırmaları Sempozyumu içinde. Sinop, Türkiye.
Yang, Y., Li, H., Zhang, Y., Tein, J. Y. ve Liu, X. (2008). Age and gender differences in behavioral problems in Chinese children: Parents and teachers reports. Asian Journal of Psychiatry, 1, 42-46.
Yavuzer, H. (2010). Çocuğun ilk 6 yılı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yörükoğlu, A. (2010). Çocuk ruh sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları