Alaettin KEÇELİ, Asuman KAPLAN EVLİCE, Aliye PEHLİVAN, Turgay ŞANAL, Kazım KARACA, Seda KÜLEN, Asiye SEİS SUBAŞI, Ayten SALANTUR

Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Zeleny Sedimantasyon Analizi ve Diğer Kalite Paramatreleri ile İlişkisinin İncelenmesi

Bu çalışmada, ekmeklik buğday genotiplerinde fiziksel, kimyasal ve reolojik kalite özellikleri incelenmiştir. Islahın erken kademesinde materyal miktarı yetersiz olduğu için kalitenin belirlenmesinde Zeleny sedimantasyon analizi önem kazanmaktadır. Çalışmada, Zeleny sedimantasyon değeri ile diğer kalite parametreleri arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. 2015-2016 Yetiştirme sezonunda sulu koşullarda 4 lokasyonda kurulan denemelerden elde edilen materyal kullanılmıştır.1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, tanede protein miktarı, un verimi, yaş gluten, kuru gluten ve gluten indeksi, alveograf parametreleri (G, P, L, P/G, P/L ve W), Zeleny sedimentasyon ve beklemeli Zeleny sedimantasyon değerleri, farinograf parametreleri (su absorbsiyonu ve yumuşama değeri) ile glutograf değerleri (stretch s, stretch BU ve relaxation BU) değerleri belirlenmiştir. Zeleny sedimantasyon değerleri ile aralarındaki korelasyonlar incelenmiştir. Araştırma sonucunda; Zeleny sedimantasyon değeri ile alveograf (G, L, P ve W), beklemeli Zeleny sedimantasyon değeri, farinograf su absorbsiyonu, tanede protein, yaş gluten ve kuru gluten değerleri (p<0,01), glutograf stretch (s) ve un verimi (p<0,05) arasında pozitif; farinograf yumuşama değeri arasında negatif (p<0,01) korelasyon değerleri elde edilmiştir. Zeleny sedimantasyon değeri ile yüksek korelasyon değerlerine sahip kalite parametreleri arasındaki regresyon incelendiğinde, en yüksek belirtme katsayısına (R2) sahip regresyon eşitlikleri alveograf enerji değeri (W), tanede protein ve kuru gluten parametrelerinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

ekmeklik buğday, kalite, regresyon, korrelasyon, zeleny sedimentasyon

PDF

___

Anonymous, 2000. American Association of Cereal Chemists, Approved Methods of the AACC, 10th ed., The Association:. Methods No: 46-30, 54-50, 54-21, 38-21A, 26-21A. St. Paul, MN., USA
Anonymous, 2005. Instruction Manual Glutograph-E, Brabender Measurement and Control Systems. Brabender GmbH&Co.KG. Kulturstr. 51-55. 47055 Duisburg. Germany
Anonymous, 2008. Standard Methods of International Association for Cereal Science and Technology (ICC), Vienna, Austria
Atlı A., Koksel H. ve Dağ A., 1988. Unda Sune ve Kımıl Zararının Belirlenmesi İcin Geliştirilen Yontemler ve Bu Yontemlerin Uygulanabilirliği Uzerine Araştırmalar. Tarla Bitkileri Merkez Enstitusu Yayınları, No: 3, Ankara
Aydoğan, S., Şahin, M., Akçacık A. G., Hamzaoğlu, S and Taner, S. 2015. Relationships between Farinograph Parameters and Bread Volume, Physicochemical Traits in Bread Wheat Flours. Journal of Bahri Dagdas Crop Research 3 (1):14-18.
Branlard, g. and Dardevet, M. 1985. Diversity of Grain Proteins and Bread Wheat Quality. Correlation Between Gliadin Bands and Flour Quality Characteristics. J. Cereal Sci., 3, P:329.
Biston, R., Castille, J. P., Crohain, A., dardenne, P., Falise, A., Frankinet, M., Herman, J. L., Monfort, B., Noulard, R. and Rixhon, L. 1986. Qualite et Teneur en Proteines des Bles. Note Technique C. R. A. Glemboux, No: 6/40.
Castille, J. P. And Vandam, J. B. 1985. L’influence du Facteur Variete sur La Qualite. In ‘Qualite et Teneur en Proteines des Bles. Note Technique C. R. A. Et F. S. A.. Gembloux, 6/40, 5.
Dwyer, E., Walshe, T. and Gormley, T. R. 1982. Some Aspect of The Quality of Spring Wheat Grown in Ireland, 1975-1979. Ir. J. Fd. Sci. Tech., 6, 79.
Garcia, A., Garcia, B. and Blanco, M. 1989. Variability and Relationship Between Protein and Zeleny Sedimentation Value in Wheat Varieties. Agrochimica. 33(6), p: 423-433. Spain.
Hruskova, M. and Famera, O. 2003. Prediction of Wheat and Flour Zeleny Sedimentation Value Using NIR Technique. Czech J. Food Sci. 21 (3), p: 91-96.
Koksel H., Sivri D., Ozboy O., Başman A. ve Karacan H. D. 2000. Tahıl Laboratuarı El Kitabı. Hacettepe Uni. Muhendislik Fak. Yay. No: 47, Ankara
Ozkaya B. ve Ozkaya H., 2005a. Tahıl Urunleri Analiz Yontemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No:14, Ankara
Ozkaya H. ve Ozkaya B. 2005b. Oğutme Teknolojisi. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No:30, Ankara
Surma, M., Adamski, T., Banaszak, Z., Kaczmarek1, Z., Kuczynska, Majcher, M., Ługowska, B., Obuchowski, W., Salmanowicz, B. and Krystkowiak1, K. 2012. Effect of Genotype, Environment and Their Interaction on Quality Parameters of Wheat Breeding Lines of Diverse Grain Hardness. Plant Prod. Sci. 15(3): 192―203.
TÜİK 2016. https://www.tuik.gov.tr/ Son Erişim 30.08.2017 13:46
TMO 2013. Türkiye’de Ekmek İsrafı Araştırması. Aralık 2013.
TMO 2016. 2016 Yılı Hububat Raporu
Unal, S. 2002. Buğdayda kalitenin onemi ve belirlenmesinde kullanılan yontemler. Hububat Urunleri Teknolojisi Kongre ve Sergisi, 3-4 Ekim 2002, Gaziantep, 25-37
Varga, B., Svecnjak, Z., Jurkovic, Z., Kovacevic, J. and Jukic, Z. 2003. Wheat Grain and Flour Quality as Affected by Cropping Intensity. Food Technol. Biotechnol. 41(4), p:321-329.
Vasiljevic S. and Banasik O. J. 1980. Quality Testing Methods for Durum Wheat and Its Products. Department of Cereal Chemistry and Technology, North Dakota State University, 134 p., Fargo, North Dakota