Celal YÜCEL, İlker İNAL, Feyza GÜNDEL, Derya YÜCEL, Arif AKTAŞ, Hasan Ali KARAAĞAÇ, Rüştü HATİPOĞLU, İsmail DWEIKAT

Biyoetanol Üretiminde Kullanılmış Tatlı Sorgum Saplarının Silaj Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Araştırma, farklı tatlı sorgum genotiplerinin biyoetanol elde etmek için sıkılan saplarının (posa) yem olarak kullanılma potansiyelinin saptanması amacıyla yürütülmüştür. Değişik kaynaklardan temin edilen ve çoğunluğu tescilli ve ticari çeşit olan 21 tatlı sorgum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) genotipi materyal olarak kullanılmıştır. Tarla denemeleri, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (DATAEM) Araştırma Alanında 2016 yılında 2. ürün koşullarında, tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Ekimde sıra arası 70 cm ve sıra üzeri 15 cm olacak şekilde planlanmıştır. Araştırmada hasat, salkımdaki tanelerin süt-hamur olum dönemi arasındaki tarihte yapılmıştır. Bitkinin yaprak ve salkımları sıyrıldıktan sonra saplar özel tasarlanmış bir makinede sıkılmış ve özsuyu alınan saplar silaj yapılarak yem kalite özellikleri saptanmıştır. Araştırma sonuçları; genotiplere bağlı olarak posa veriminin 3293-13390 kg da-1, silaj kuru madde veriminin 781-4262 kg da-1, SKM oranının % 54.67-65.60, pH değerinin 3.03-3.19, ham protein (HP) oranının % 2.59-5.05, net enerji değerinin 1.273-1.473 Mcal kg, NDF oranının % 41.62-62.47, ADF oranının % 29.91-43.94, ADL oranının % 3.83-7.74, kül oranının % 3.90-7.47, kuru madde tüketimi (KMT) oranının % 1.92-2.89 ve nispi yem değerinin (NYD)’nin 81.5-146.9 arasında değiştiğini göstermiştir. Araştırmada, Çukurova bölgesinde 2.ürün koşullarında biyoetanol verimleri için özsuyu alınan saplardan 7669 kg da-1 (21 genotipin ortalaması) posa (küspe) verimi alındığı ve söz konusu materyalin silaj yapılması sonucu özellikle yüksek kalitede kaba yem potansiyeli oluşturduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

tatlı sorgum, posa verimi, silaj, kalite

PDF

___

Almodares A, Hadi MR, Ahmadpour H 2008. “Sorghum stem yield and soluble cabohdrates under phonological stages and salinity levels”. Afr. J. Biotech. 7: 4051-4055.
Almodares A, Taheri R, Adeli S 2007. Inter-relationship between growth analysis and carbohydrate contents of sweet sorghum cultivars and lines. J. Env. Biol., 28, 527-531.
AOAC 1990. Association of Official Analytical Chemists”. Official method of analysis. 15th ed. Washington, DC. USA, 66-88.
Dweikat I 2014. “Sorghum Diversity Paper, Sweet Energy Crop Article”. http://agronomy.unl.edu/sweetsorghum. 7 Temmuz 2014
FAO 2011. “Grassland Index”. A searchable catalogue of grass and forage legumes. FAO
Jacques K, Lyons TP, Kelsall DR (1999). The Alcohol Textbook. 3rd Eds. p388 Jafarinia M, Almodares A, Khorvash M (2005). Using sweet sorghum bagasse in silo In: Proceeding of the 2nd Congress of Using Renewable Sources and Agric. Wastes (Eds. M Jafarinia, A Almodares & M Khorvash). Khorasgan Azade University, Isfahan, Iran.
Jafarinia M, Almodares A, Khorvash M 2005. Using sweet sorghum bagasse in silo In: Proceeding of the 2nd Congress of Using Renewable Sources and Agric. Wastes (Eds. M Jafarinia, A Almodares & M Khorvash). Khorasgan Azade University, Isfahan, Iran.
Khalil S. R.A., A.A. Abdelhafez, E.A.M. Amer, 2015. Evaluation of bioethanol production from juice and bagasse of some sweet sorghum varieties. Annals of Agricultural Science, 60(2), 317–324.
Negro, M.J., Solano, M.L., Ciria, P., Carrasco, J., 1999. Composting of sweet sorghum bagasse with other wastes. Bioresour. Technol. 67, 89–92.
Reddy BVS, Sanjana Reddy P 2003. Sweet sorghum: characteristics and potential. International Sorghum and Millets, Newsletter 44, 26-28Smith ve Frederiksen, 2000). Schroeder JW 1994. Interpreting forage Analysis. Extention Dairy specialist (NDSU). AS-1080, North Dakota State University.
Tesso TT, Claflin LE, Tuinstra MR 2005. Analysis of Stalk Rot Resistance and Genetic Diversity among Drought Tolerant Sorghum Genotypes. Crop Sci. 45: 645-652.
Van Soest PJ, Robertson JD, Lewis BA 1991. Methods for dietary fibre, neutral detergent fibre and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition”. J Dairy Sci, 74, 3583-3597.