Hüseyin GÜNGÖR, Yakup ÇIKILI, Ziya DUMLUPINAR

Bazı Ticari ve Yerel Yulaf Genotiplerinin Çimlenme ve Fide Gelişimi Üzerine Tuz Stresinin Etkileri

Bu çalışma, bazı ticari ve yerel yulaf genotiplerinin çimlenme ve erken fide gelişim dönemlerinde oluşturulan tuz stresine tepkilerini belirlemek amacıyla, Düzce Üniversitesi, Çilimli Meslek Yüksekokulu laboratuvarında 2016 yılında yürütülmüştür. Araştırmada, 10’u tescilli, 6 yerel olmak üzere 16 yulaf genotipine, 0 (kontrol), 50 ve 100 mM dozlarında tuz (NaCl) stresi uygulanmıştır. Araştırmada genotiplerin, 24. Saatteki su alım oranı (%), çimlenme yüzdeleri (%), kök uzunlukları (cm), sürgün uzunlukları (cm), kök yaş ağırlıkları (mg/bitki), sürgün yaş ağırlıkları (mg/bitki), kök kuru ağırlıkları (mg/bitki), sürgün kuru ağırlıkları (mg/bitki), tuz dayanıklılık indeksi (%) ve tohum güç indeksleri değerleri incelenmiştir. İncelenen tüm özellikler yönüyle genotipler, tuz dozları ve genotip x tuz dozu interaksiyonları istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Genotiplerin incelenen özellikler bakımından tuzluluğa tepkileri farklı olmuştur. Artan tuz konsantrasyonları yulaf genotiplerinin hem çimlenmesini hem de fide gelişimini olumsuz yönde etkilemiştir. Tuz dayanıklılık indeksi değerleri bakımından TL558, Arslanbey ve Faikbey genotipleri tuza dayanıklı olarak öne çıkmışlardır.

Anahtar Kelimeler:

Yulaf, çimlenme, tuz stresi, fide gelişimi, NaCl

PDF

___

Akbarimoghaddam H, Galavi M, Ghanbari A, Panjehkeh N 2011. Salinity Effects on Seed Germination and Seedling Growth of Bread Wheat Cultivars. Trakia Journal of Sciences, 9(1): 43-50.
Al-Mutawa MM 2003. Effect of Salinity on Germination and Seedling Growth of Chickpea (Cicer arietinum L.) Genotypes. International Journal of Agriculture & Biology, 5(3): 226-229.
Atak M 2014. Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Çimlenme Aşamasında Oluşturulan Tuz Stresine Tepkilerinin Belirlenmesi. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1): 1-10.
Atak M, Kaya MD, Kaya G, Kıllı Y, Çiftçi CY 2006. Effects of NaCl on the Germination, Seedling Growth and Water Uptake of Triticale. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 30: 39-47.
Atış İ 2011. Bazı Silajlık Sorgum (Sorghum bicolor L. Moench) Çeşitlerinin Çimlenme ve Fide Gelişimi Üzerine Tuz Stresinin Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(2): 58-67.
Çarpıcı E, Çelik N, Bayram G 2009. Effects of Salt Stress on Germination of Some Maize (Zea mays L.) Cultivars. African Journal of Biotechnology, 8(19): 4918-4922.
Dhanda S, Sethi GS, Behl RK 2004. Indices of Drought Tolerance in Wheat Genotypes at Early Stages of Plant Growth. Journal of Agronomy and Crop Science, 190: 6-12.
Doğan R, Budaklı Çarpıcı E 2015. Bazı Makarnalık Buğday (Triticum turgidum L.) Genotiplerinin Çimlenme Döneminde Tuz Stresine Tepkileri. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 29(1): 47-55.
Doğan R, Budaklı Çaprıcı E 2016. Farklı Tuz Konsantrasyonlarının Bazı Tritikale Hatlarının çimlenmesi Üzerine Etkileri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 19(2): 130-135.
FAO 2000. Global Network on Integrated Soil Management for Sustainable Use of Salt Effected Soil. Available in: http:/www.fao.org/arg/AGL/agll/spush/intro.htm
JMP. 2007. JMP User Guide, Release 7 Copyright © 2007, SAS Institute Inc., Cary, NC, USA, ISBN 978-1-59994-408-1.
Kara B, Akgün İ, Altındal D 2011. Tritikale Genotiplerinde Çimlenme ve Fide Gelişimi Üzerine Tuzluluğun (NaCl) Etkisi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25(1): 1-9.
Kökten K, Karaköy T, Bakoğlu A, Akçura M 2010. Determination of Salinity tolerance of Some Lentil (Lens culinaris M.) Varieties. Journal of Food, Agriculture & Environment, 8(1): 140-143.
Kumar A, Agarwal S, Singh A 2014. Salinity Effects The Germination and Seedling Growth in Some Cultivars of Oat (Avena sativa L.). Indian Journal of Advances in Plant Research, 1(2): 1-10.
Mahmood T, Iqbal N, Raza H, Qasım M, Ashraf MY 2010. Growth Modulation and Ion Partitioning in Salt Stressed Sorghum (Sorghum bicolor L.) by Exogenous Supply of Salicylic Acid. Pakistan Journal of Botany, 42(5): 3047-3054.
Mu Y, Lin J, Mu C, Gao Z 2015. Effects of NaCl Stress on the Growth and Physiological Changes in Oat (Avena sativa) Seedlings. Not Bo Horti Agrobo, 43(2): 468-472.
Nawaz K, Talat A, Iqra Hussain K, Majeed A 2010. Induction of Salt Tolerance in Two Cultivars of Sorghum (Sorghum bicolor L.) by Exogenous Application of Proline at Seedling Stage. World Applied Sciences Journal, 10(1): 93-99.
Uyanık M, Kara ŞM, Korkmaz K 2014. Bazı Kışlık Kolza (Brassica napus L.) Çeşitlerinin Çimlenme Döneminde Tuz Stresine Tepkilerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 20: 368-375.