ANADOLU MECMUASI’NDA (1924-1925) YAYIMLANAN ŞİİRLERİN SOSYO-POLİTİK ANALİZİ: ULUS-DEVLET, MİLLİYETÇİLİK VE ANADOLUCULUĞUN DERGİDEKİ GÖRÜNÜMLERİ

“Anadolu Mecmuası”, 1924-1925 yılları arasında yayımlanmış kültürel bir dergidir. Dergiyi, Anadoluculuk akımını savunan yazarlar çıkarmıştır. Dergide, bilimsel nitelikteki birçok yazının yanı sıra, pek çok şiire de yer verilmiştir. Bu bağlamda makalemizde, Anadolu mecmuasındaki şiirlerin sosyo-politik ve kültürel bir analizi yapılarak, bu şiirlerin ulus-devlet, milliyetçilik ve Anadoluculuk ile ilişkisi incelenip değerlendirilmiştir. Dergideki şiirlerde; sade halk Türkçesi ve hece vezni kullanıldığı, memleketçi bir romantizm duygusu (Anadolucu Türk milliyetçiliği) temelinde, yeni kurulan Türk ulusdevletine kültürel ve ideolojik destek sağlandığı tespit edilmiştir. Derginin, aynen yeni rejim gibi, Türklerin Anadolu’daki halk kültürü ile Avrupa (özellikle Fransız) kültürünü sentezlemeye çalışan bir kültürel politika güttüğü sonucuna ulaşılmıştır.

The Socio-Political Analysis of Poems Published in “Anadolu Mecmuası” (1924-1925): The Appearances of Nation-State, Nationalism and Anatolianism in the Magazine

“Anadolu Mecmuası” is a cultural magazine published between 1924-1925. The magazine is published by the writers who defended the Anatolianism movement. In addition to many scientific articles, many poems are also published in the journal. In this context, a sociopolitical and cultural analysis of the poems in the “Anadolu Mecmuası” is made in our article, and the relation of these poems with nation-state, nationalism and Anatolianism is examined and evaluated. We found out that plain folk Turkish and syllabic meter are used in the poems, and cultural and ideological support is provided to the newly established Turkish nation-state on the basis of a romantic homeland sentiment (Anatolianist Turkish nationalism). It has been concluded that the magazine practically pursued a cultural policy that tried to synthesize the folk culture of the Turks in Anatolia with the European (especially French) culture, just like the new regime.

___

  • Akçura, Y. (1976). Üç tarz-ı siyaset. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Alver, K. (2001) Anadoluculuk ve Hilmi Ziya Ülken. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), s.133-138
  • Anadolu Mecmuası (2011), Yayına Hazırlayanlar: Arslan Tekin, Ahmet Zeki İzgöer, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Anderson, B. (1995). Hayali cemaatler - milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması. Çev: İskender Savaşır, İstanbul: Metis
  • Baudelaire, C. (2005). Kötülük çiçekleri. Varlık Yayınları: İstanbul
  • Copeaux, E. (2000). Tarih ders kitaplarında (1931-1993) Türk Tarih tezinden Türkİslam sentezine. Çev: Ali Berktay. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Çalen, M. K. (2017). Anadolucu tarih tasavvuru: Yeni vatan, yeni tarih, yeni millet. Turkish History Education Journal, Spring, 6(1), s.75-99.
  • Dirican, R. (2014). Anadolu Mecmuası’nın Türk düşünce hayatı açısından değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 25-I , p. 387-398, Summer I.
  • Karpat, K. (2019). İslamın siyasallaşması Osmanlı Devleti’nin son döneminde kimlik, devlet, inanç ve cemaatin yeniden yapılandırılması. (Çev: Şiar Yalçın), 7.Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları
  • Kocahanoğlu, O. S. (1987). Milli edebiyat hareketi ve Beş Hececiler, Toker Yayınları: İstanbul.
  • Rousseau, J. J. (2020). Toplumsal sözleşme veya siyasal hukukun prensipleri, İletişim: İstanbul
  • Tonga, N. (2011). Anadolu Mecmuası (1924-1925) ve Anadoluculuk fikri üzerine bir inceleme. Türk Yurdu, C:31, S: 285
  • Toprak, Z. (2020). Atatürk kurucu felsefenin evrimi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Uçman, A. (1991). Anadolu Mecmuası. TDV İslam Ansiklopedisi, (C:3, s.144-145), İstanbul.