ŞEYH EBÛ’L-HASAN-İ HARAKĀNÎ’NİN NÛRU’L-ULÛM ADLI ESERİNDE NASİHAT

Bu çalışmada irfan sahibi şahsiyetler arasında yer alan, mutasavvıf Şeyh Ebû’l-Hasan-i Harakānî’nin Nûru’l-Ulûm adlı eserindeki nasihatlere yer verilmiştir. Eserde tespit edilen nasihatlerden yola çıkarak iki tasnif yapılmıştır. Bunların ilki “Muhatap Kitleye Göre Nasihat” başlığını taşımaktadır. Bu başlık çerçevesinde nâsihe, dervişe, müride, âşığa ve mümine yapılan nasihatler tespit edilmiştir. İkincisi “Nûru’l-Ulûm’da Nasihat Mevzuları” başlığını taşımaktadır. Burada daibadet etme, zikir, uyanık olma, misafire hakkını verme, helal yeme, az yeme, az konuşma, kibir, haset, riya ve gafletten uzak durma mevzularında yapılan nasihatlere yer verilmiştir.Anahtar kelimeler: Harakānî, Nûru’l-Ulûm, Öğüt, Sufi, Mutasavvıf, İslam, Kur’an

-

The Advice In Nuru’l-Ulum Of Ebu’l-Hasan-i Harakāni The advices in Nûru’l-Ulûm, the work of Sufi Sheyh Ebû’l-Hasan-i Harakānî who has been one of many scholars have been included in this study. His advices have been analyzed in two categories. The first one is titled as “Advice Given to Target Group”. We have recognized the advices given to adviser, dervish, murid, lover and muslim within this context. The second one is titled as “Advice Topics in Nûru’l-Ulûm.” We have set forward the advices given for prayer, commemoration, respect to guests, halal earning, eating less, speaking less, pride, envy, hypocrisy, ignorance.

___

  • el-Aclûnî, İsmâil b. Muhammed, Keşfü’l-Hafâ ve Müzîlü’l-İlbâs I-II, Beyrut 1351. el-Buhârî, es-Sahîh, Mektebetü Dâri’s-Selâm, Riyad 1999. Cebecioğlu, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ağaç Kitabevi Yay., İstanbul 2009. Coşkun, Ahmet, Kur’ân-ı Kerim’de Rızık ve İktisadî Hayat, Ensar Yay., İstanbul 2010. Çağbayır, Yaşar, Orhun Yazıtlarından Günümüze Türkiye Türkçesinin Söz Varlığı: Ötüken Türkçe Sözlük, I-V, Ötüken Yay., ts. Çağrıcı, Mustafa, “Nasihat”, DİA, İstanbul 2004, XXXII, 408-409. _______, “Kibir”, DİA, Ankara 2002, XXV, 562-563. _______, “Haset”, DİA, İstanbul 1997, XVI, 378-380. _______, “Riya”, DİA, İstanbul 2008, XXXV, 137-138. Çiftçi, Hasan, Şeyh Ebü’l-Hasan-i Harakānî I (Hayatı, Çevresi, Eserleri ve Tasavvufî Görüşleri), Nûru’l-Ulûm ve Münâcât’ı (ÇeviriAçıklama-Metin), Şehit Ebü’l-Hasan Harakānî Derneği Yay., Kars, ts. _______, “Mevlâna ile Şems-i Tebrîzî’ye Göre Ebü’l-Hasan-i Harakānî”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, Mevlânâ Özel Sayısı, yıl: 6, sy. 14 (Ocak-Haziran 2005), Ankara, s. 565-590. Koca, Ferhat “İbadet: İslâm’da İbadet”, DİA, İstanbul 1999, XIX, 2402 Külekçi, Numan ve Karabey, Turgut, Dîvân, Erzurumlu İbrahim Hakkı, Atatürk Üniversitesi Yay., Erzurum 1997. Mevlânâ, Mesnevî-i Şerîf, I-VI, çev. Tâhirü’l-Mevlevî, Kırkambar Kitaplığı, İstanbul 2009. Mutçalı, Serdar, Arapça-Türkçe Sözlük, Dağarcık Yay., İstanbul 1995. Öngören, Reşat, “Zikir”, DİA, İstanbul 2013, XLIV, 409-412.
  • Safer el-Muhibbî el-Cerrâhî, Istılâhât-ı Sofiyye fî Vatan-ı Asliyye, Tasavvuf Terimleri, (2. Baskı), haz. Derya Çakır Baş, Kırkkandil Yay., İstanbul 2013. Schimmel, Annemarie, İslâmın Mistik Boyutları, 2. baskı, çev. Ergun Kocabıyık, Kabalcı Yay., İstanbul 2004. Seyhan, Ahmet Emin, “Ebü’l-Hasan el-Harakānî’nin İlim Anlayışı”, JASSS: International Journal of Social Science, vol. 6/5 (May 2013), Fransa, s. 1049-1083. Sinanoğlu, Mustafa, “İbadet”, DİA, İstanbul 1999, XIX, 233-235. Uludağ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yay., İstanbul 2002. _______, “Harakanî”, DİA, İstanbul 1997, XVI, 93-94. _______, “Hızır: Tasavvuf ve Halk İnancı”, DİA, İstanbul 1998, XVII, 409-4 _______, “Aşk”, DİA, İstanbul 1991, IV, 11-17. _______, “İbadet: Tasavvuf”, DİA, İstanbul 1999, XIX, 247-248. _______, “Gaflet”, DİA, İstanbul 1996, XIII, 283-284. Yavuz, Yusuf Şevki, “Hakka’l-Yakîn”, DİA, İstanbul 1997, XV, 20320