Leylâ Hanım'ın Hayatı ve Divanın'da Sevgiliye Yapılan Umûmi Hitaplar

XIX. yüzyıl divân şairlerinden Leylâ Hanım, hemen hemen her nazım şekliyle şiirler kaleme almış bir şairdir. Divan şiirinin gerilemeye yüz tuttuğu bir dönemde onun müstakil bir divan husule getirmesi azımsanamayacak bir durumdur. Bu çalışmamızda şairin hayatı hakkında malumatlara yer vermeye ve divanında sevgiliye yaptığı umûmî hitapları tahlil etmeye çalıştık. Şairin divânında beşerî aşk ve bunun getirdiği kavramlar pek çoktur. Malumdur ki hakîkî aşka ulaşmada mecâzî aşk, bir ayna kabilindendir. Amacımız şairin sevgili için kullandığı hitapların onun duygu dünyasında nasıl yer bulduğunu ifade etmeye çalışmaktır.Anahtar Kelimeler: Divan Şiiri, Leyla Hanım,  Sevgiliye Umûmi Hitaplar.

-

Leyla Hanım's Life and in Her Divan Made Public Greetings for Darling Leyla Hanım who is from the divan poets of the ninteeth century, she nearly wrote poems with all form of the poem. It musn’t seem to be a small work that she wrote her book named divan in the period of the divan poem was collapsing down. We tried to analyze the contributions that information about the poet's life and she made to Divan Poem and the words that she used when calling to her darling. In the poets divan book she used many concepts to tell the love of the human being and there are also many similar concepts. It is known that allegoric love is a mirror to reach the real love. Our aim is to mention how the calling words took place in her feeling world.

___

  • Ahmed Muhtar (Hacı Beg-zâde), Şâir Hanımlarımız, İstanbul 1311.
  • Arslan, Mehmet, Leylâ Hanım Divanı, Kitabevi, İstanbul 2003.
  • Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri, İstanbul 1333, II.
  • Büyük Türk Klasikleri, I-XIV, Ötüken-Söğüt, İstanbul 1988, VIII.
  • Fatîn Dâvud, Tezkire-i Fatîn (Hâtimetü’l-Eş‘âr) (haz. Ömer Çiftçi), Kültür ve Turizm Bakanlığı. Kanar, Mehmet, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, İstanbul 2011. Karataş, Turan, Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Sütun Yayınları, İstanbul 2011. Kılıç, Mahmud Erol, Sûfî ve Şiir Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası, İnsan Yayınları, İstanbul 2011, s.99. Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, I-II, Ankara 2001, II. Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî (haz. Nuri Akbayar), I-II, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul 1996, II. Mehmed Zihnî, Meşâhîrü’n-nisâ (sad. Bedreddin Çetiner), İstanbul, ts., II. Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Kapı Yayınları, İstanbul 2012. Şemseddin Sâmî, Kâmûsü’l-A‘lâm, İstanbul 1316, VI. Tolasa, Harun, Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası, Akçağ Yayınları, Ankara 2001, 2. Baskı. Uludağ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2001.