Türkçe öğrenen C1 düzeyindeki Arap öğrencilerin yazılı anlatım çalışmalarındaki ulaçların ve ulaç görevli yapıların görünümleri

Ulaç ve ulaç görevli yapılar, Türkçeye büyük bir sadelik ve işlevsellik kazandırıp Türkçenin anlatım gücünü artırırken anlatımın da daha öz ve kıvrak hâle getirilmesine yardımcı olmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde de rehber kabul edilen Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’nde ulaç ve ulaç görevli yapıların doğru ve etkili kullanımı, dil bilgisel yeterliğin bir parçası olarak C1 düzeyindeki öğrencilerde bulunması gereken yeterliklerden kabul edilmektedir. Ancak alanyazında, C1 düzeyindeki öğrencilerin bu konudaki başarımını ortaya koyan çok az sayıda çalışma mevcuttur. Alanyazındaki bu boşluktan yola çıkılarak araştırmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen C1 düzeyindeki Arap öğrencilerin yazılı anlatım çalışmalarında kullandıkları ulaç ve ulaç görevli yapıları tespit etmek olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel durum çalışmasıyla desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, 2019–2020 akademik yılında Karadeniz Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi ve Marmara Bölgesi’ndeki üç TÖMER’de öğrenim gören ve araştırmaya gönüllü olarak katılan C1 düzeyindeki 150 Arap öğrencidir. Araştırma verileri, öğrencilerin kur sonu sınavlarındaki yazılı anlatım çalışmalarından belgesel tarama yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmanın kapsamına yalnızca ulaçlar ve ulaç görevli yapılar dâhil edilmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde içerik analizinin alt tekniklerinden olan frekans analizi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplanan 150 öğrencinin, 32 farklı ulacı ve ulaç görevli yapıyı yazılı anlatım çalışmalarında kullandığı tespit edilmiştir.

Use of gerunds and gerundial formations in written expressions of Arab learners of Turkish as a foreign language in C1 level

Gerunds lead to great simplicity and functionality in the Turkish language while increasing the expressive power,enabling the expression to become more concise and fluent. In the Common European Framework of Referencefor Languages (CEFR, henceforth), an accepted guide in teaching Turkish as a foreign language, the correct andeffective use of gerunds and gerundial formations is accepted as one of the grammatical competencies required forlearners in C1 level. However, a few studies in the literature have investigated the learners' success in C1 levelregarding grammatical competence. Based on this literature gap, the purpose of the research is to examine the useof gerunds and gerundial formations in the written expressions of the Arab learners of Turkish as a foreignlanguage at the C1 level. For this purpose, the research is designed as a qualitative case study. The study sampleincludes 150 Arab learners in the C1 level who studied at TÖMER in the Black Sea Region, Central AnatoliaRegion, and Marmara Region in the 2019-2020 academic year and voluntarily participated in the research. Theresearch data were collected from the learners' written expressions in the final exam and analyzed using documentanalysis. The scope of the study only included gerunds and gerundial formations. Frequency analysis, one of thesub-techniques of content analysis, was used to analyze the data. The data revealed that the 150 learners used 32different gerunds and gerund particles in their written expressions.© 2020 JLLS and the Authors - Published by JLLS.

PDF

___

Adalı, O. (2004). Türkiye Türkçesinde biçimbirimler. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
Aksan, D. (1998). Anlambilim. Ankara: Engin Yayınevi.
Albayrak, F. (2010). Türkçe öğrenen Moğol öğrencilerin yazılı anlatım yanlışlarının dil bilgisi açısından değerlendirilmesi (Unpublished master’s thesis). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Alshirah, M. (2013). Arap kökenli öğrencilerin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde karşılaştıkları zorluklar ve çözüm önerileri (Unpublished master’s thesis). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Atabay, N., Kutluk, İ., & Özel, S. (1983). Sözcük türleri. Doğan Aksan (Ed.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Avcı, İ. A., Tepeli, Y., & Caner, M. (2017). B2 düzeyinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin ortaç kullanımları: Bir durum çalışması. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 19-39.
Bakır, S. (2015). Yabancı uyruklu öğrencilerin öğrenme yaklaşımlarının, yazma becerisi öz yeterliklerinin ve Türkçe yazma becerilerinin incelenmesi (Unpublished doctoral dissertation). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin grameri (8th ed.) Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Bayraktar, N. (2018). Türkçede fiilimsiler (2nd ed.) Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Benhür, M. H. T. (1993). Türkiye Türkçesinde sıfat-fiil ve zarf-fiil eklerinin fonksiyonları (Unpublished master’s thesis). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar (3rd ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Boylu, E., Güney, E. Z., & Özyalçın, K. E. (2017). Yanlış çözümleme yaklaşımına göre Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen B1 seviyesi öğrencilerinin yazılı anlatımlarının değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(3), 184-202.
Bozkurt, F. (2017). Türkiye Türkçesi (dilbilgisi-anlatım) (5th ed.) Konya: Eğitim Yayınevi.
Büyükikiz, K. K. & Hasırcı, S. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı anlatımlarının yanlış çözümleme yaklaşımına göre değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 51-62.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. (22nd ed.). Ankara: Pegem Akademi.
CEFR. (2018). Retrieved on May 13, 2019 from: https://rm.coe.int/cefr-companion-volume-with-newdescriptors-2018/1680787989
CEFR (2013). Retrieved on May 13, 2019 from: https://www.telc.net/fileadmin/user_upload/Publikationen/Diller_iain_Avrupa_Ortak_oneriler_AE eraevesi.pdf
Çetintaş Yıldırım, F. (2010). Türkçede belirteç tümcecikleri: sözbilimsel yapı çözümlemesi çerçevesinde bir sınıflandırma önerisi (Unpublished doctoral dissertation). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Çotuksöken,Y. (2011). Türkiye Türkçesi’nin ekleri. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
Demir, T. (2004). Türkçe dilbilgisi. Ankara: Kurmay Basımevi.
Deniz, G. K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde fiilimsilerin incelenmesi (Unpublished master’s thesis). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Deniz Yılmaz, Ö. (2009). Türkiye Türkçesinde eylemsi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Dolunay, S. K. (2012). Türkiye Türkçesinde zaman. Ankara: Berikan Yayınevi.
Ediskun, H. (1999). Türk dilbilgisi (6th ed.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Emiroğlu, S. (2013). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin yazılı anlatımlarında Türkçenin dil bilgisi ve yazım özellikleriyle ilgili karşılaştığı zorluklar. Uluslararası Dil ve Edebiyat Çalışmaları Konferansı “Balkanlarda Türkçe” Hëna e Plotë "Beder" Üniversitesi Bildiri Kitabı (pp. 350-369). Tiran/Albenia.
Esawi, H. (2015). C1 düzeyindeki Türkçe öğrenirlerinin yazılı anlatımları üzerine bir hata analizi (Unpublished master’s thesis). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ergin, M. (2004). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım.
Gencan, T. N. (2001). Dilbilgisi. Ankara: Ayraç Yayınevi.
Guzev, V. G. & Yılmaz, Ö. D. (2015). Ulaç (fiilin zarfsı şekli) kavramı üzerine. Dil Araştırmaları, 17, 19-29.
Gülsevin, G. (2001). Türkiye Türkçesinde birleşik zarf-fiiller. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 125-143.
Güven, E. (2019). Türkçenin belirteç tümceciklerinin yabancı dil olarak öğretimi (Unpublished doctoral dissertation). Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara.
Hasırcı, S. (2018). Yabancılara Türkçe öğretenlerin son çekim edatlarının öğretimine ilişkin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (Special isssue), 179-203.
Hepçilingirler, F. (2018). Türkçe dilbilgisi- öğretme kitabı. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
Hengirmen, M. (1995). Türkçe dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
İlker, A. (2019). Kazak dil bilimi öğrencilerinin “-p”, “-arak” ve “-a” zarf-fiil eki üzerinden Türkiye Türkçesine intibak süreçleri. Türk Dünyası, 47, 137-148.
İnan, K. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen İranlıların yazılı anlatımları üzerine bir inceleme (Unpublished master’s thesis). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
İnan, K. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen İranlıların yazılı anlatımlarının hata analizi bağlamında değerlendirilmesi. Turkish Studies, 9(9), 619-649.
Jarbold, N. (2012). Moğalistan’ın Bayan-Ölgii bölgesindeki Kazak öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğrenirken yaptıkları yazılı anlatım yanlışlarının dil bilgisi açısından incelenmesi (Unpublished master’s thesis). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kara, M. (2010). Gazi üniversitesi TÖMER öğrencilerinin Türkçe öğrenirken karşılaştıkları sorunlar ve bunların çözümüne yönelik öneriler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3), 661-696.
Karaağaç, G. (2016). Türkçenin dil bilgisi (3rd ed.). Ankara: Akçağ Yayınları.
Karahan, L. (1995). Türkçede söz dizimi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24th ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kasapoğlu, A. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler için ulaçların (zarf-fiillerin) öğretimine yönelik materyal geliştirme (Unpublished master’s thesis). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Kılıç, T. (2017). Yedi iklim Türkçe ve İstanbul yabancılar için Türkçe öğretim setlerindeki fiilimsilerin kullanım sıklığının belirlenmesi (Unpublished master’s thesis). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
Kıvırcık, Ş. Y. (2004). Türkçedeki bazı bileşik yapıların (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) yabancı dil olarak öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Unpublished master’s thesis). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Koç, N. (1996). Yeni dilbilgisi (3rd ed.). İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Korkmaz, Z. (2007). Gramer terimleri sözlüğü (3rd ed.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi grameri: (Şekil bilgisi) (3rd ed.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Koşucu, F. Z. (2007). Türkçenin yabancılara öğretiminde ulaçların düzeylere göre incelenmesi. (Unpublished master’s thesis). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Larsen-Freeman, D. (2001). Teaching grammar. In M. Celce-Murcia (Ed.), Teaching English as a second or foreign language (pp. 249-251). USA: Heinle and Heinle.
Polat, H. (2014). Türkçe öğrenen Rusların yazılı anlatımlarında yaptıkları dil yanlışları üzerine bir araştırma. (Unpublished doctoral dissertation). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Polat, H. (2018). Türkçedeki bazı ulaçların anadili Rusça, Arapça ve İngilizce olanlara öğretimi “-(y)ıp, -mayıp/, -madan” ulaçları. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 90-114.
Şen, E., Köleci, E. O. & Tülü, T. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe sınıflarında ulaçların öğretimine ilişkin öneriler: -(y)arak, -(y)ıp, -dıktan sonra. Turkophone, 2(1), 1-9.
Sezer, A. (1991). Türkçe sözdizimi. Dilbilim ve Türkçe. Ankara: Dil Derneği Yayınları.
Turhan, I. (2005). Çince ve Türkçe'nin söz dizimsel açıdan karşılaştırılması “Çince öğrenen Türk öğrencilerin ve Türkçe öğrenen Çinli öğrencilerin yazılı anlatım kağıtlarındaki söz dizim hatalarının yanlış çözümleme yöntemiyle saptanması ve değerlendirilmesi” (Unpublished master’s thesis). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
TÜİK. (2019). Retrieved on May 13, 2019 from: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1067
Uçar, H. (2019). Türkçe-Arapça dilbilgisi öğretiminde transferin problemlerin çözümündeki kolaylaştırıcı etkisi. Mütefekkir Dergisi, 6(11), 145-162.
Ünal, R. (2010). Çağdaş Türkiye Türkçesi’nde başlıca zaman ulaçları. İstanbul: Dilmer Yayınları.
Yağmur Şahin, E. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı anlatımlarındaki ek yanlışları. Tarih Okulu Dergisi, 6(15), 433-449.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10th ed.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.