Uluslararası insancıl hukuk ve İsrail'in Gazze harekatı

İsrail’in 27 Aralık 2008 tarihinde Gazze’de baslattığı 22 günlük “ dökme kursun harekatı” son zamanlarda dünyamızın gördüğü en önemli katliamlardan birisi olmustur. İsrail bu harekat sırasında hemen hemen hepsi sivil halktan olmak üzere 1.315 Filistinli’nin ölümüne sebep olmustur. Ölenlerin 355’i çocuk, 100’ü kadındır. Geride 5.300 yaralı ve 4.000 yıkılmıs ev 50.000 evsiz Filistinli kalmıstır. iste bu çalısmada, İsrailli yetkililerin Gazze harekatı sırasında bir insanlık suçu, savas suçu veya suçları isleyip islemedikleri uluslararası insancıl hukuk açısından irdelenmis ve eğer islemislerse, bu yetkililerin La Haye Uluslararası Ceza Mahkemesinde yargılanmalarının mümkün olup olmadığı sorusu üzerinde durulmustur. Çalısma sırasında üzerinde durulan ikinci soru ise İsrail’in Gazze harekatının “insanlığa karsı islenen “ bir suç olup olmadığı sorusu olmustur. İsrail’in bu harekatta izlediği devlet politikasının bir gereği olarak sivil Filistinli’leri yaygın ve sistematik bir biçimde öldürmesi, yok etmesi, göçe zorlaması ve Gazze’nin alt yapısını bir daha onarılamayacak sekilde tahrip etmesi insanlık suçunun en güzel örneği olarak kabul edilmistir. Nihayet çalısmada son olarak savas suçları isledikleri kanısına varılan İsrailli yetkililerin La Haye Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmalarının mümkün olup olmadığı sorusu üzerinde durulmus, ancak İsrail’in bu mahkemenin yargı yetkisini kabul etmemis olması nedeniyle bu yola gidilmesinin oldukça zor olduğu vurgulanmıstır. Ancak bu güçlüğe rağmen, İsrail’in uluslararası yapıla gelis hukuku kurallarından doğan sorumluluğunu devam ettiği ve tabii ki en doğru yolun, İsrail’in savas suçu isleyen yetkililerini kendi ulusal mahkemelerinde yargılaması olduğu vurgulanmıstır.

International humanitarian law and Israel's Gazza operation

This study deals with war crimes claimed to have been committed by Israel during Gazze operation. In this study firstly whether Israel’s operation constitues a self defence or not has been discussed. Then the acts claimed to be committed are analysed by considering sources of humanitarion law. Finally the authority of the ICC to exercise jurisdiction over Đsrael is analysed. All considerations show that it is not possible to open an action againts officials of Israel in the ICC. But this situation does not terminate Israel’s existing responsibility according to international customary law.

PDF

___

• “ Avrupa Birliği yine Hamas’ı adres gösterdi, 27 Ocak 2009 tarihli Zaman Gazetesi, sh.13
• Acer, Y. : İsrail’in suçları, 1-8 Subat 2009 tarihli Dünya Gündemi Gazetesi, sh.8
• Akgönenç, O : Gazze trajedisi : Aktörler, algılamalar ve uygulamalar, 18-25 Ocak 2009 tarihli Dünya Gazetesi, sh.5.
• Alpay, S. : Hamas, Đsrail- Filistin görüsmelerine katılmalı, 21 Subat 2009 tarihli Zaman Gazetesi, Sh.21.
• Aslan, M. Y. : Teoride ve Uygulamada Savas Suçları, Ankara 2005.
• Aybay, R. : Savas Hukuku ve savas suçları, 28 Ocak 2008 tarihli Cumhuriyet Gazetesi, sh.2.
• Aydın, A. Đ. : Üç kıtadan İsrail’e suç duyurusu, 27 Ocak 2009 tarihli Zaman Gazetesi, sh.13.
• Azarkan, E. : Uluslararası hukukta insanlığa karsı suçlar, 52 AÜHFD ( 2003), sh. 125-139.
• Bas , H. : Gazze savasının ardından, 26 Ocak 2009 tarihli Cumhuriyet Gazetesi, sh. 8.
• Basak, C. : Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Suçlar, Ankara 2003.
• Batur Yamaner, M. : Silâhlı Çatısmalarda Sivillerin Korunması, İstanbul 2007.
• Cassese, A. : International Criminal Law, Oxford 2003.
• Çakmak, C. : İsrail savas suçlularını yargılamak mümkün mü? 27 Ocak 2009 tarihli Zaman Gazetesi, Sh.18.
• Çubukçu, M. : İsrail saldırısının bedeli, 1 Subat 2008 tarihli Radikal Gazetesi, “ Radikal iki” Eki, sh.7.
• Çubukçu, M. . Gazze’yi dumanlar anlatıyor, 23 Ocak 2009 tarihli Yeni Düzen Gazetesi, sh.21
• Fisk, R. : Sivil kanı Batı’nın da eline bulastı, 18-25 Ocak 2009 tarihli Dünya Gündemi Gazetesi, sh.5.
• “İliskilere verilen ağır zararın izi kalır”, L. Tavsanoğlu’nun AJC direktörü Jason Isaacson’la yaptığı söylesi, 15 Subat 2009 tarihli Cumhuriyet Gazetesi, sh.12.
• Karan, C. : İsrail’in hedefleri neydi, ne oldu ? 19 Ocak 2009 tarihli Radikal Gazetesi, sh. 9.
• Kurtdarcan, B.: Uluslararası silâhlı çatısmalar hukukunda yasaklı silâhlar ve beyaz fosfor ‘un kullanımıSorunu, Güncel Hukuk, Temmuz 2008, 7-55, sh.46-50.
• Levanthal , S. : “ Ben topçuyken fosfor bombası kullandım”, 2 Subat 2009 tarihli Cumhuriyet Gazetesi, Sh.8.
• Levy, G. (Çev. Arkan , M.) : “ İsrail’in Gazze basarısızlığı”, 2 Subat 2009 tarihli Cunhuriyet Gazetesi, sh.8.
• Pazarcı, H. : Uluslararası Hukuk, Ankara 2003.
• Salha, S. : İsrail’in “ DIME” zaferi, 23 Ocak 2009 tarihli Zaman Gazetesi, sh.22.
• Tarhanlı, T. : Savunma ve suç arasında İsrail’in Gazze harekâtı, Güncel Hukuk, Subat 2009, 2-62, sh.26-29.
• Tezcan, D./Erdem, M.R./ Önok, M. : Uluslararası Ceza Hukuku, İstanbul 2009.
• Töngür, A.R. : Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kapsamı ve Yargılama Hukuku, İstanbul 2005.
• Tütüncü, A.N. : İnsancıl Hukuka Giris, İstanbul 2005.