SİVİL TOPLUM KURULUŞLARINDA GÖNÜLLÜ AKTİF KADINLARIN, OLUMLU SOSYAL DAVRANIŞLARININ VE BİREYSEL DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ

Sivil toplum kavramının ortaya çıkması ve toplumu etkilemesi ile sivil toplum kuruluşları oluşmuştur. Bu kuruluşlarda aktif olarak yer alan bireylerin bireysel değerler ve olumlu sosyal davranışları, son yıllarda sosyal bilimlerin öncelikli çalışma konuları olmakla birlikte, yaşamın içinde geleceğe yönelik daha da önemli hale gelmiştir. Bu çalışma kültürel, toplumsal ve sosyal alanda sivil toplum kuruluşlarının öneminin arttığı günümüz dünyasında, kadınların bireysel değerleri ve olumlu sosyal davranışlarını incelemeye ve ilişkisel boyutunu araştırmaya yönelik yapılmıştır. Araştırmaya İstanbul’un çeşitli bölgelerinde yaşayan ve sivil toplum kuruluşlarında aktif olarak görev alan toplam 173 kadın katılmıştır. Araştırmabulgularına göre, Bireysel Değerler Ölçeği alt boyutları ile Olumlu Sosyal Davranış Eğilimi Ölçeği arasında tüm boyutlarda pozitif yönde anlamlı ilişki bulunurken, sadece özgenişletim alt boyutu ile özgeci OSD arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre; sivil toplum kuruluşlarında gönüllü aktif kadınların, bireyseldeğerleri ile OSD eğilimleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmaktadır

THE ANALYSIS OF POSITIVE SOCIAL BEHAVIOURS AND VALUES OF WOMEN WORKING AT NON-GOVERNMENTAL ORGANISATIONS

The increasing number of non-governmental organisations (NGO) makes it necessary to investigate the individual values and prosocial behaviours of the individuals who are actively involved in these organizations. This study was carried out in order to look into the individual values and prosocial behaviors of women working in NGOs and to understand the relational dimensions of such behaviours and values. The participants of this research are 173 women doing volunteer work in NGOs. The findings suggest there is a postive correlation between the subscales of Personal Value Scale and subscales of Prosocial Tendencies Measure whereas a negative correlation can be seen between self-enhancement subscale of Personal Values and altruistic subscale of Pro-social tendencies Measure. According to the results, there is a significant relationship between the individual values of women in NGOs and the prosocial behaviour tendencies they display.

___

  • Acar, H., Akar, M., & Acar, Y. B. (2016, Ocak). Sosyal Hizmet Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 97-118.
  • Adıgüzel, O. C., & Ergünay, O. (2012, Summer). Türkiye'de Değerler Üzerine Gerçekleştirilen Lisansüstü Tezlerin Eğtim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme Perspektifinden İncelenmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 11(41), 018-033.
  • Aktaş, V., & Güvenç, G. B. (2006). Kız ve Erkek Ergenlerde Saldırgan ve Olumlu Sosyal Davranışlar İle Yaş, İlişkisel Bağlam ve Kişiler - Arası Duyarlılık Arasındaki İlişkiler. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 233-264.
  • Aslan, L., & Erdoğan, E. (2015, August 14). Değerler, Gençlik ve Sivil Toplum Kuruluşları. Sakarya Üniversity Journal of Education, 122-139.
  • Aslan, Y. D. (2010, Temmuz). Sivil Toplum: Kavramsal Değişim ve Dönüşüm. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 188-212.
  • Bağcı, B. (2015). Çocuk ve Yetişkin Prososyallik Ölçeklerinin Geçerlik Güvenirlik Çalışması ve Çocuk ile Anne- Baba Prosoyal Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Okul Öncesi Anabilim Dalı, Aydın.
  • Bayhan, P. S., & Bayhan, İ. (2005). Çocuk Gelişimi ve Eğtimi. İstanbul: Morpa Yayınları.
  • Bayhan, V. (2002, Mayıs). Demokrasi ve Sivil Toplum Örgütlerinin Engelleri: Patronaj ve Nepotizm. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 1-13.
  • Bulut, S. S. (2012, Ocak). Gazi Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 216-238.
  • Cable, D. M., & Judge, T. A. (1996). Person–Organization Fit, Job Choice Decisions, and Organizational Entry. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 294-311.
  • Carlo, G., & Meredith McGinley, R. C. (2007, December 28). Two Sides of the Same Coin? The Relations between Prosocial and Physically Aggressive Behaviors. J, 337- 349.
  • Çaha, Ö. (2017). Türkiye'de Kadın ve Sivil Toplum. Ankara: Savaş Yayınevi.
  • Çamer, H. N. (2005). Başkent Kadın Platformu Derneği, Cumhuriyet Kadınları Derneği ve Uçan Süpürgede Yer Alan Gönüllü Kadınların Gönüllülük Deneyimleri ile Elde Ettikleri Kazanımlar. Ankara Üniversitesi , Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı. Ankara: Ulusal Tez Merkezi.
  • Çetin, A. (2013). İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Prososyal Davranış Eğilimleri Üzerine Nicel Bir İnceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(28).
  • Demirutku, K., & Sümer, N. (2010). Temel Değerlerin Ölçümü: Portre Değerler Anketinin Türkçeye Uyarlanması. Türk Psikoloji Yazıları.
  • Doğan, İ. (2009). Sivil Toplum Anlayışı ve Siyasal Sistemler. Ankara: Barış Platin Kitabevi.
  • Doğan, P. D. (2007). Sosyoloji Kavramlar ve Sorunlar. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Einolf, C. (2006). The Roots of Altruism: A Gender and Life Course Perspective. Virginia: University of Virginia.
  • Elçi, E. (2010). Kadın Olma'nın Kadınların Söylemindeki İnşası ve Bu İnşayı Yaparken Kullanılan Dilsel Kaynaklar. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı. İstanbul: Yök Tez, Ulusal Tez Merkezi.
  • Erdem, A. R. (2003). Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur: Değerler. Değerler Eğitim Dergisi, 1(4), 55-72.
  • Eroğlu, F. (2010). Sivil Toplum ve İyilik Olgusunun Zihniyet Arka Planı. VII. Uluslararası STK'lar Kongresi (s. 60-72). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Eroğlu, H. T. (2006). Sivil Toplum Kuruluşları Bilgi Toplumunun Neresinde? Yönetim Bilimleri Dergisi.
  • Evans, M. M., Foxall, G., & Jamal, A. (2009). Consumer Behaviour, 2nd Edition. England: John Wiley; Sons, Ltd.
  • Güvenç, G., & Aktaş, V. (2006). Ergenlik Döneminde Yaş, Toplumsal Cinsiyet, Bireysel ve İlişkisel Tutumlar, Benlik Değeri ve Yaşam Becerilerine İlişkin Algı Arasındaki İlişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 45-62.
  • Hançerlioğlu, O. (1998). Ruhbilim Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • İlkkaracan, İ. (1998). Kentli Kadınlar ve Çalışma Yaşamı. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler.
  • Keskin, Y. (2014). Bazı Değer Kuramcılarına Göre Değer- Davranış İlişkisi. 327-333.
  • Korkmaz, A. G. (2014). Din Psikolojisinde Değerler ve Erol Güngör'ün Değerler Hakıındaki Görüşleri. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17-24.
  • Kumru, A., Carlo, G., & Edwards, C. P. (2004). Olumlu Sosyal Davranışların İlişkisel, Kültürel, Bilişsel ve Duyuşsal Bazı Değişkenlerle İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 109- 125.
  • Kurt, E. (2015). İş Yaşamında Bireysel Değerler: Bir Vakıf Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 3(1).
  • Küçük, N. (2016, Eylül- Ekim). Schwatz'ın ''Değer Yönelimleri Ölçeği'' ile Türkiye'deki öğrenciler üzerine yapılmış olan bazı Araştırma Bulgularının Değerlendirilmesi. Akademik Bakış Dergisi(57).
  • Öcal, H., & Sarnıç, A. (2017). Dönüştürücü Liderliğin Prosoyal Örgütsel Davranış Üzerindeki Etkileri ve İmalat Endüstrisinde Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı. Afyon: AKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
  • Özcan, A. (2016). Türkiye'de Okul Öncesi Dönemde Prosoyal Davranışlar İle İlgili Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri İle Makalelerin İncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies.
  • Seyyar, D. D. (2004). Davranış Bilimleri Terimleri: Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Beta Yyayınevi.
  • Seyyar, P. D. (2003). Ahlak Terimleri (Ansiklopedik Sözlük). İstanbul: Beta Yayıncıları.
  • Soytürk, H. M. (2008). Sivil Toplum Kuruluşlarında Gönüllülük: Deniz Feneri Derneği Ankara Şubesi Örneği. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı. Ankara: Ulusal Tez Merkezi.
  • Tayfun, R. (2010). Bir Halkla İlişkiler Kaldıracı Olarak Hayırseverlik. VII. Uluslararsı STK'lar Kongresi (s. 48-59). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Topses, M. D. (2010). Geleneksel ve Modern Toplumda Hayırseverlik Anlayışının Kuramsal Temellerinin Karşılaştırılması. VII. Uluslararası STK'lar Kongresi (s. 1-5). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Torlak, P. D., & Tiltay, M. A. (2009). Sivil Toplum Kuruluşlarına Bağış Yapmada Gösterişci Davranışın Rolü. VI. Uluslararası STK'lar Kongresi (s. 211-215).
  • Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Biga İktisadi Bilimler Fakültesi. Turan, S., & Aktan, D. (2008). Okul Hayatında Var Olan ve Olması Düşünülen Sosyal Değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 227-259.
  • Yapıcı, A. (2012). Öğretmen Adaylarının Değerler Yönelimleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. www.esosder.org. info@esosder.org. adresinden alındı
  • Yatkın, A. (2013). Bölgesel Kalkınmada sivil toplum Kuruluşları ve Kadın Katılımı: Elazığı Örnekalan Araştırması. Fırat Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 163-188.
  • Yıldız, S., Boz, İ. T., & Yıldırım, B. F. (2012). Kişilik Tipi ile Olumlu Sosyal Davranış Arasındaki İlişki: Marmara Ünversitesi Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1).
Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-5495
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Yayıncı: İstanbul Ticaret Üniversitesi