GENÇ İŞSİZLİĞİNİ BELİRLEYEN UNSURLAR: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Küreselleşmenin etkisiyle hızla artan işsizlik sorunu karşısında en dezavantajlı grup genç nüfustur. Genç nüfusun maruz kaldığı işsizlik ‘‘genç işsizliği’’ olarak tanımlanmaktadır. Son yıllarda genç işsizlik oranlarındaki hızlı artışlar, genç işsizliğine etki eden unsurların belirlenmesi gerekliliğini oluşturmuştur. Bu çalışmada ise Türkiye için genç işsizliğine etki eden ekonomik ve sosyal unsurlar ampirik olarak analiz edilmiştir. Enflasyon, yurt içi göç, ihracat, ithalat, gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH), okuryazarlık oranı, iş kurmak için gereken süre, gençlerde doğurganlık oranı ve yükseköğretimde net okullaşma oranı şeklinde seçilen ekonomik ve sosyal değişkenlerin genç işsizliği üzerindeki etkisi iki aşamalı olarak incelenmiştir. İlk aşamada öncelikle en küçük kareler (EKK) yöntemi ile parametre tahmini yapılmış, sonrasında ise değişkenler arasındaki çoklu iç ilişki nedeniyle ikinci aşama olan Ridge tahmin edicisi kullanılmıştır. 2009-2019 dönemi için Türkiye ekonomisinde genç işsizliğine enflasyon, yurt içi göç, ithalat, ihracat ve GSYİH unsurlarının negatif yönde; okuryazarlık oranı, gençlerde doğurganlık oranı, iş kurmak için gereken süre ve yükseköğretimde net okullaşma oranı unsurlarının ise pozitif yönde etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır.
THE DETERMINING FACTORS OF YOUTH UNEMPLOYMENT: THE CASE OF TURKEY
The young population is the most disadvantaged group in the face of the unemployment problem, which has increased rapidly with globalization. Unemployment to which young people are exposed is defined as ‘‘youth unemployment’’. In recent years, rapid increases in youth unemployment rates have created the necessity to determine the factors affecting youth unemployment. Accordingly, in this study, the economic and social factors affecting youth unemployment in Turkey have been analyzed empirically. The effects of economic and social variables comprising inflation, domestic migration, export, import, gross domestic product, literacy rate, the time required to establish a business, fertility rate in young people, and higher education enrollment rate on youth unemployment have been examined in two steps. In the first step, the parameter estimation has been made with the Ordinary Least Squares (OLS) method. Then, in the second stage, the Ridge estimator has been used due to the multiple internal relationships between the variables. For the 2009-2019 period, while the inflation, domestic migration, import, export and GDP have been found to be the negative determinants for the youth unemployment in Turkey’s economy; the literacy rate, fertility rate in young people, time required to start a business and higher education enrollment rate have been found to have positive impacts
___
- Açıkgöz, F. (2017). Seçilmiş ülke uygulamalarında genç istihdamına yönelik aktif işgücü politikaları ve İŞKUR için öneriler. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara.
- Akhtar, S., & Shahnaz, L. (2006). Understanding the youth unemployment conundrum in Pakistan: A macro-micro analysis. The Indian Journal of Labour Economics, 49(2), 233-248.
- Albayrak, A. S. (2005). Çoklu doğrusal bağlantı halinde enküçük kareler tekniğinin alternatifi yanlı tahmin teknikleri ve bir uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 105-126.
- Alptekin, E. (2009). Küresel Krizin Türkiye Ekonomisi ile Sanayisine Yansımaları ve Dipten En Az Zararla Çıkış Yolları. İzmir Ticaret Odası Arge Bülten. Haziran: 5-12.
- Bayrak, R., & Tatlı, H. (2016). Short and long term analysis of some factors effecting youth unemployment in Turkey. Theoretical and Applied Economics, 3(608), 229- 242.
- Bayrak, R., & Tatlı, H. (2018). The determinants of youth unemployment: A panel data analysis of OECD countries. The European Journal of Comparative Economics, 15(2), 231-248.
- Bayrakdar, S., & İncekara, A. (2013). Türkiye’nin genç işsizlik profili, Çalışma İlişkileri Dergisi, 4(1), 15-38.
- Belsley, D. A., Kuh, E., & Welsch, R. E. (1980). Regression diagnostics. John Wiley & Sons, New York, Wiley.
- Caporale, G. M., & Gil-Alana, L. (2014). Youth unemployment in europe: persistence and macroeconomic determinants. Cesifo Working Paper, 4696(4), 1-19.
- Clark, K. B., & Summers, L. H. (1978). The dynamics of youth unemployment. NBER Working Papers, 274, 1-61.
- Çondur, F., & Bölükbaş, M. (2014). Türkiye’de İşgücü Piyasası ve Genç İşsizlikBüyüme İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Amme İdaresi Dergisi, 47(2), 77-93.
- Çondur, F., & Şimşir, N. C. (2017). Türkiye’de eğitim harcamaları, ekonomik büyüme ve genç işsizlik ilişkilerinin analizi. The Journal of International Scientific Researches, 2(6), 44-59.
- Coşan, B., Şahin, Ş., & Yörübulut, M., Ç. (2017). Küresel ekonominin kronik sorunsalı genç işsizlik: Türkiye-Güney Avrupa ülkelerinin karşılaştırması. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Özel Sayı, 220-238.
- Çetinkaya, E. (2010). Genç işsizliğin teorik açıklamaları, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 58, 47-54.
- Dagume M. A., & Gyekye, A. (2016). Determinants of youth unemployment in South Africa: Evidence from the Vhembe district of Limpopo province. Environmental Economics, 7(4), 59-67.
- Erdayı, U. (2009). Dünya’da genç işsizliği sorununun çözümüne yönelik ulusal politikalar ve Türkiye. Çalışma ve Toplum Dergisi, 3, 133- 162.
- Erol, S., I. (2013). Gençlere yönelik aktif istihdam politikaları: Japonya, Kore, Çin ve Türkiye örnekleri. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 24(6), 25(1-2), 15-43.
- Freeman, R. (1980). Why is there a youth labour market problem?. I. Sawhill & B. Anderson (Ed.) Youth Unemployment and Public Policy içinde (s. 6-32), Prentice Hall.
- Göçer, İ., & Erdal, L. (2015). The relationship between youth unemployment and economic growth in Central and Eastern European countries: An empirical analysis. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 173- 188.
- Göktaş, A., & İşçi, Ö. (2010) Türkiye’de işsizlik oranının temel bileşenli regresyon analizi ile belirlenmesi, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(20), 279- 294.
- Gülel, F. E., & Tunca, H. (2017). Investigation of youth unemployment in Turkey with spatial interaction. S. Koç, A. Orhan & M. Ç. Gözen (Ed.) Unregistered Employment içinde (s. 108-118). Ijopec Publication,
- Günaydın, D., & Çetin, M. (2015). Genç işsizliğin temel makro ekonomik belirleyicileri: Ampirik bir analiz. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 17-34.
- Gündoğan, N. (1999). Genç işsizliği ve Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde uygulanan istihdam politikaları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54(1), 63-79.
- Güney, K., & Cin, F. (2020). Avrupa Birliği ve Türkiye’de genç işsizliğinin belirleyicileri: Panel veri analizi. ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 232- 252.
- Güriş, S., & Yaman, B. (2018). OECD ülkelerinde işsizliği etkileyen faktörlerin panel veri modelleri ile analizi. Social Sciences Research Journal, 7(1), 136-146.
- Hoerl, A. E., & Kennard, R. W. (1970). Ridge regression: biased estimation for nonorthogonal problems. Technometrics, 12(1), 55-67.
- Hoerl, A. E., Kennard, R.W., & Baldwin, K. F. (1975). Ridge regression: some simulation. Communication in Statistics, 4, 105-123.
- International Labour Organization (ILO), (2020a). Global Employment Trends for Youth 2020: Technology and the future of jobs, Erişim Tarihi: 30.05.20.
- International Labour Organization (ILO), (2020b). World Employment and Social Outlook, Trends 2020. Erişim Tarihi: 30.05.20.
- International Labour Organization (ILO), (2020c). ILOSTAT, Retrieved from https://ilostat.ilo.org/data/. Erişim Tarihi: 25.06.2020.
- İş Kanunu (2003), Madde 71. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf. Erişim Tarihi: 03.11.2020.
- İzgi, B. B. (2012). Genç işsizliği ve eğitim ile olan ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 295-310.
- Kabakarlı, E., & Gür, M. (2011). Türkiye’de genç işsizlik sorunu ve ekonomik belirleyicilerinin uzun dönem eş-bütünleşme analizi. Erişim adresi: https://acikerisim.aku.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11630/7371/Turkiye_de_Genc_ Issizlik_Sorunu_ve_Ekono.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 1-16, Erişim tarihi: 01.06.2020.
- Kapar, R. (2011). Aktif işgücü piyasası politikaları. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55(1) , 341-371.
- Kara, M., & Duruel, M. (2005). Türkiye’de ekonomik büyümenin istihdam yaratamama sorunu. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50, 367-396.
- Kelleci, S. Ü., & Türk, Z. (2016). Genç işsizliğin incelenmesi: OECD Ülkeleri ve Türkiye karşılaştırması. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(13), 10-25.
- Konya, S., Kabaloğlu, G., & Küçüksucu M. (2018). Türkiye’de Farklı Boyutları ve Alternatif Çözüm Politikaları ile Genç İşsizliği. S. Koç, A. Orhan & M. Ç. Gözen (Ed.) Kayıt Dışı İstihdam ve Ekonomi içinde (s. 32-42), Umuttepe Yayınları.
- Köksel, B. (2016). Demografik fırsat penceresinden Türkiye’de istihdam ve işsizlik. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 2013-2022.
- Lawless, J. F., & Wang, P. (1976). A simulation study of ridge and other regression estimators. Communications in Statistics-Theory and Methods, 14, 1589-1604.
- Murat, S., & Şahin, L. (2011). Nedenleri ve sonuçları bakımından gençler arasında yaygınlaşan işsizlik. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 44, 1-48.
- Msigwa, R., & Kipesha, E. F. (2013). Determinants of youth unemployment in developing countries: Evidences from Tanzania. Journal of Economics and Sustainable Development, 4(14), 67-76.
- Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), (2020). Employment Outlook 2019, Retrieved from https://www.oecdilibrary.org/docserver/9ee00155 en.pdf?expires=1594443812&id=id&accname=guest&checksum=A03F32075B28B 165828785BC7BE22B24, Erişim Tarihi: 30.06.2020.
- Özmen, R. (2003). Notlu gerekçeli karşılaştırmalı iş kanunu ve ilgili mevzuat. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Sam, S. O. (2015). Modelling economic determinants of youth unemployment in Kenya. Unpublished Postgraduate Thesis. University of Nairobi, Kenya.
- Sanal, M. E. (2010). Küresel ekonomik kriz ile dünyada ve Türkiye’de artan genç işsizliği. Toprak İşveren Dergisi, 88, 6-11.
- Sayın, F. (2011). Türkiye’de 1988-2010 döneminde eğitim ve büyümenin genç işsizliğine etkisinin analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(4), 33-53.
- Selim, S., Kırgel, D., Çelik, O., & Yazıcıoğlu, H. (2014). Türkiye’de işsizliğin sosyoekonomik belirleyicileri: Panel veri analizi. Uluslararası Yönetim, İktisat ve İşletme Dergisi, 10(22), 1-26.
- Sertkaya, Y., & Okur, A. (2016). Türkiye’de genç işsizliğinin belirleyicilerine yönelik ekonometrik bir analiz. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 155-168.
- Sönmez, F. D., & Özerkek, Y. (2018). Türkiye’de bölgesel genç işsizliğin belirleyicileri. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 40(2), 297- 318.
- Tarı, R., & Bakkal H. (2017). Türkiye’de işsizliğin belirleyicileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 1-18.
- Taş, Y. H., & Bilen, M. (2014). Avrupa Birliği ve Türkiye’de genç işsizliği sorunu ve çözüm önerileri. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6), 50-69.
- Taş, Y. H., Küçükoğlu, M., & Demirdöğmez, M. (2018). Türkiye’de genç işsizliği sorunu ve alternatif çözüm önerileri. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 7(18), 279-294.
- Torun, M., & Arıca, F. (2011). 2008 Global ekonomik kriz’in genç işsizlik açısından değerlendirilmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 163-177. TÜİK, 2020, İşgücü istatistikleri, Erişim adresi: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr, Erişim Tarihi: 30.05.2020.
- United Nations (UN) (2020). Youth social entrepreneurship and the 2030 agenda. Retrieved from https://www.un.org/development/desa/youth/world-youthreport/wyr2020.html, Erişim Tarihi: 27.06.2020.
- Ümit, A.Ö., & Bulut, E. (2013). Türkiye’de işsizliği etkileyen faktörlerin kısmi en küçük kareler regresyon yöntemi ile analizi: 2005-2010 dönemi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37, 131-141.
- Ümit, Ö., & Karataş, Ö. (2018). Türkiye’de işsizlik ve işsizliği etkileyen makroekonomik faktörlerin ekonometrik analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 311-333.
- XI. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2019-2023). TC Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wp content/uploads/2019/11/ON_BIRINCI_KALKINMA-PLANI_2019-2023.pdf, Erişim Tarihi: 25.06.2020