OTEL İŞLETMELERİ ÇALIŞANLARININ ALGILADIKLARI LİDERLİK TARZININ PERFORMANS DÜZEYİNE ETKİSİ: ANTALYA ÖRNEĞ
Bu araştırmanın temel amacı otel işletmelerinde görev yapan çalışanların yöneticilerinde algıladıkları üretim, değişim ve çalışan odaklı liderlik algılarının sahip oldukları iş performansı düzeyine etkisini ölçmektir. Çalışmanın amacını gerçekleştirmek için Antalya ilinde faaliyet gösteren ve basit tesadüfi yöntemle seçilen 417 beş yıldızlı otel işletmesi çalışanından anket yöntemi ile veriler elde edilmiştir. Verilerin analizde korelasyon ve yapısal eşitlik modellemesi yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde otel çalışanlarının yöneticilerini en fazla çalışan odaklı bir lider olarak algıladıkları ve çalışanların performans düzeyini en fazla etkileyen liderlik tarzının ise yine aynı şekilde çalışan odaklı liderlik tarzı olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte değişim ve üretim odaklı liderlik tarzlarının da çalışanların iş performansı düzeyini etkilediği tespit edilmiştir
THE INFLUENCE OF HOTEL EMPLOYEE’S PERCEIVED LEADERSHIP STYLE ON THEIR PERFORMANCE: ANTALYA SAMPLE
The main purpose of this research is to measure the impact of perceptions of production, change and employee-oriented leadership perceived by the employees in hotel businesses on their employee performance. In order to realize the purpose of the study, data was obtained from the 417 five-star hotel management employees who were active in Antalya and selected by simple random method. Correlation and structural equation modeling methods were used in the analysis of the data. As a result of the analysis, it was determined that the hotel employees perceive their managers as the most employee-oriented leader and the leadership style that affects the performance level of the employees the most is the employeeoriented leadership style. In addition, it was determined that change and production oriented leadership styles also affect the employee performance level of the employees.
___
- Ağca, Y. ve Döven, M. S. (2016). Liderlik davranışının örgütsel vatandaşlığa ve alt boyutlarına etkisi: Perakende sektöründe bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 845-864.
- Akman, V., Hanoğlu, M. ve Kızıl, C. (2015). Liderlik ile personel performansı arasındaki ilişki üzerine bir şirket incelemesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 130-145.
- Aktuna, H. C. ve Kılıçlar, A. (2019). Yöneticilerin liderlik tarzları ile işgörenlerin performansı arasındaki ilişki. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 299- 322.
- Al-Amin, Md. (2017). Transformational leadership and employee performance mediating effect of employee engagement. North South Business Review, 7(2), 28-40.
- Alga, E. (2017). Örgütlerde algılanan liderlik tarzlarının çalışanların tükenmişliğine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 97-124.
- Alper Ay, F. ve Keleş, K. (2017). Etkileşimci ve dönüşümcü liderlik tarzlarının işten ayrılma niyeti ve iş performansı üzerinde etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 193-203.
- Altındağ, E. ve Akgün, B. (2015). Örgütlerde ödüllendirmenin işgören motivasyonu ve performansı üzerindeki etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 281-297.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (4. Baskı). Sakarya Kitabevi, Sakarya.
- Apoi, A. & Latip, H. B. A (2019). The impact of transformational leadership on employee reactions towards individual work performance: A conceptual paper. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(8), 47–60.
- Ayan, A. (2015). Etik liderlik tarzının iş performansı, içsel motivasyon ve duyarsızlaşma üzerine etkisi: Kamu kuruluşunda bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(3), 117- 141.
- Baltacı, F., Kavacık, M., Şentürk, F. K. ve Kurar, İ. (2014). Yöneticilerin liderlik özelliklerinin çalışanların iş tatmini üzerindeki etkisi: Alanya’da bulunan 4 ve 5 yıldızlı otel çalışanları üzerine bir araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 59-85.
- Basit, A., Sebastian, V. & Hassan, Z. (2017). Impact of leadership style on employee performance (A case study on a private organization in Malaysia). International Journal Of Accounting & Business Management, 5(2), 112-130.
- Cinnioğlu, H. (2019). Hizmetkâr liderlik davranışının örgütsel özdeşleşme ve işgören performansı üzerine etkisi: Restoran çalışanları üzerinde bir inceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2902-2911.
- Cinnioğlu, H., Atay, L. ve Karakaş, E. (2019). Algılanan liderlik tarzının tükenmişlik düzeyine etkisi: Çanakkale otel işletmelerinde bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6), 157-165.
- Çekmecelioğlu, H. G. (2014). Göreve ve insana yönelik liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 21-34.
- Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
- Dahkoul, Z. M. (2018). The determinants of employee performance in Jordanian organizations. Journal of Economics, Finance and Accounting (JEFA), 5(1), 11-17.
- Demirağ, B. ve Çelik, M. (2019). Lider davranış özelliklerinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 1-21.
- Demirel, Z. H. (2017). Yöneticilerin liderlik davranışlarının işgören performansı ile ilişkilerinin incelenmesi: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Akademik Bakış Dergisi, 62, 381-397.
- Derue, S. D., Nahrgang J. D., Wellman, N. & Humphrey, S. E. (2011). Trait and behavioral theories of leadership: An integration and meta-analytic test of their relative validity. Personnel Psychology, 64(1), 7–52.
- Diker, O. (2014). Algılanan liderlik tarzları, örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık ilişkisinin turizm endüstrisinde incelenmesi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Eskişehir, 1-313.
- Doğanay, A. ve Şen, E. (2007). Liderlik tarzlarının çalışanların bağlılık seviyesi ve performansına etkisi: Başakşehir Belediyesinde bir uygulama. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 324-348.
- Dwight, R. (1999). Searching for real maintenance performance measures. Journal of Quality in Maintenance Engineering, 5(3), 258-275.
- Ekvall, G. (1991). Change-centred leaders: empirical evidence of a third dimension of leadership. Leadership and Organization Development Journal, 12(6), 18-23.
- Ekvall, G., & Arvonen, J. (1991). Change-centered leadership: An extension of the two-dimensional model. Scandinavian Journal of Management, 7(1), 17-26.
- Ergün, E. ve Çelik, S. (2015). Yöneticilerin görev ve çalışan odaklı liderlik davranışları ve hemşirelerin iş tatmini, örgütsel bağlılığı ve iş stresi arasındaki ilişki. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 23(3), 203-214.
- Ergün, E. ve Yalçınkaya, K. (2018). Liderlik davranışlarının çalışanların değişim kapasitesine etkileri: bir araştırma çalışması. Business and Economics Research Journal, 9(3), 681-696.
- Erkuş, A. ve Fındıklı, M. A. (2013). Psikolojik sermayenin iş tatmini, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(2), 302-318.
- Fayyaz, H., Naheed, R.,& Hasan, A. (2014). Effect of task oriented and relational leadership style on employee performance; moderating impact of communicator competence. Journal of Marketing and Consumer Research - An Open Access International Journal, 3, 1-9.
- Fernandez, S., Cho, Y., J. & Perry, J. L. (2010). Exploring the link between integrated leadership and public sector performance. The Leadership Quarterly, 21(2), 308 – 323.
- Gil, F., Rico, R., Alcover, C. M., & Barrasa, A. (2005). Change-oriented leadership, satisfaction and performance in work groups: Effects of team climate and group potency. Journal of Managerial Psychology, 20(3/4), 312-328.
- Gül, H., Oktay, E. ve Gökçe, H., (2008), İş tatmini, stres, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve performans arasındaki ilişkiler: Sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 20, 1-11.
- Iqbal, N., Anwar, S., & Haider, N. (2015). Effect of leadership style on employee performance. Arabian Journal Business Management Review, 5(5), 1-6.
- İnce, C. (2013). Demokratik liderlik ile ihtiyaçlar hiyerarşisi arasındaki ilişkiye yönelik 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma. Akademik Bakış Dergisi, 35, 1-15.
- İraz, R. ve Akgün, Ö. (2011). Örgütsel bağlılığın çalışan performansı üzerine etkilerini ölçmeye yönelik bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14(1/2), 201-224.
- İslamoğlu, A. H. ve Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Beta Basım, İstanbul.
- Jyoti, J., & Bhau, S. (2015). Transformational leadership and job performance: A study of higher education. Journal of Services Research, 15(2), 1-36.
- Kale, E. (2015). Lider desteği ve iş arkadaşları desteğinin iş performansı üzerine etkileri: iş tatmini ve yaşam tatmininin aracı rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 7(14), 103-120.
- Kalsoom, Z., Khan, M. A. & Zubair, S. S. (2018). Impact of transactional leadership and transformational leadership on employee performance: A case of fmcg industry of Pakistan. Industrial Engineering Letters, 8(3), 23-30.
- Kalu, D. C. & Okpokwasili, N. P. (2018). Impact of democratic leadership style on job performance of subordinates in academic libraries in port harcourt, rivers state, Nigeria. International Journal of Research – Granthaalayah, 6(10), 232-239.
- Koponen, S., Bonsdorff, M. E. & Innanen, H. (2016). Job satisfaction mediates the association between perceived leadership styles and early retirement intentions. Social Inquiry into Well-Being, 2(1), 4-15.
- Küçük, Ş. (2019). Liderlik yöntemleri ve çalışanlar üzerindeki etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul, 1-49.
- Küçükelçi, D.T. (2019). Hastane anksiyete ve depresyon ölçeği (hads) üzerine bir çalışma. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3(5), 85-91.
- Meydan, C. H., Dirik, D. ve Eryılmaz, İ. (2018). Liderin iç kaynakları ve iş performansı arasındaki ilişkide pelz etkisinin düzenleyici rolü. Yönetim ve Ekonomi: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 25(1), 75-92.
- NawoseIng’ollan, D. & Roussel, J. (2017). Influence of leadership styles on employees’ performance: A study of Turkana county, Kenya. International Journal of Business and Social Science, 8(7), 82-98.
- Osifo, S. J. & Lawal, B. (2018). Leadership styles and employee performance: empirical evidence from selected banks in edo state. Department of Business Administration, Faculty of Management Sciences, University of Benin, 1-15.
- Özdemir, H. ve Yaylı, A. (2014). Çalışanın örgütsel bağlılığı, performansı ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Recreatıon and Tourism Research (JRTR), 1(1), 48-58.
- Özdevecioğlu, M ve Kanıgür, S. (2009) Çalışanların ilişki ve görev yönelimli liderlik algılamalarının performansları üzerindeki etkileri. KMU İİBF Dergisi, 16, 53-82.
- Özşahin, M. ve Sudak, M. K. (2015). The mediating role of leadership styles on the organizational citizenship behavior and innovativeness relationship. Journal of Business, Economics & Finance, 4(3), 443-455.
- Rouzbahani, M. T., Madian, M. J., Garshasbi, K. & Goudarzi, M. M. (2012). The study of relationship between change-oriented leadership and the quality of services. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(11), 11336-11340.
- Shafique, I., Kalyar, M. N. & Ahmad, B. (2018). The nexus of ethical leadership, job performance and turnover intention: the medıatıng role of job satisfaction. Interdisciplinary Description of Complex Systems, 16(1), 71-87.
- Shah, S. M. M. & Abhamid, K. B. (2015). Transactional leadership and job performance: an empirical investigation. Sukkur Institute of Business Administration, 2(2), 69-81.
- Singh, K. (2016). Influence of internal service quality on job performance: A case study of royal police department. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 224, 28- 34.
- Skogstad, A. & Einarsen, S. (1999). The importance of a change-centred leadership style in four organizational cultures. Scandinavion Journal of Management, 15(3), 289-306.
- Sougui, A., Orozi, B., Abdul, T. & Hassan, H. M. H. (2015). The impact of leadership styles on employees’ performance in telecom engineering companies. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 8(4), 1-13.
- Tajammal, H. & Wajid, A. (2012). Effects of servant leadershıp on followers’ job performance. Sci., Tech. and Dev., 31(4), 359-368.
- Tekin, E. (2018). Lider-üye etkileşiminin çalışan performansı üzerindeki etkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının aracı rolü. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 343-363.
- Tekingündüz, S., Kurtuldu, A. ve Eğilmez, Ç. (2016). Sosyal destek, işe yabancılaşma ve iş stresinin işgören performansı üzerindeki etkisinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 683-694.
- Tekingündüz, S., Top, M. ve Seçkin, M. (2015). İş tatmini, performans, iş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Hastane örneği. Verimlilik Dergisi, 0(4), 1-23.
- Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve özel sektör örgütlerinde liderlik davranışı özelliklerinin belirlenmesine yönelik bir alan çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 1-16.
- Thompson, K. & Webber, J. K. (2016). Leadership best practices and employee performance: A phenomenological telecommunication industry study. Global Journal of Business Research, 10(1), 41-54.
- Tsui, A. S., Zhang, Z. X., Wang, H., Xin, K. R. & Wu, J. B. (2006). Unpacking the relationship between ceo leadership behavior and organizational culture. The Leadership Quarterly, 17(2), 113–137.
- Turizm Belgeli Tesisler (2020). https://antalya.ktb.gov.tr/. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
- Uludağ, G. (2018). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 171-193.
- Uysal, H. T. (2016). Çalışanların liderlik algısı ve ters mobbing eğilimi: iş gören odaklı liderliğin etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47), 933-943.
- Wen, T. B., Ho, T. C. F., Kelena, B. W. Y., Othman, R. & Syed, O. R. (2019). Leadership styles in influencing employees’ job performances. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(9), 55–65.
- Yaşlıoğlu, M. M., 2017. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. Istanbul University Journal of the School of Business, 46, Special Issue, 74-85.
- Yılmaz, H. (2014). Bilgi liderliğinin işletme performansı üzerine etkilerinin değerlendirilmesi. Optimum: Journal of Economics & Management Sciences/Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 51-68.
- Zehir, C. ve Yavuz, A. (2017). Değişim odaklı liderlik, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18 (2), 97-115.