Batuhan AYAN, Aykut GÖKSEL

Kamu ve Özel Sektörde İş Motivasyonu Uygulaması: Çok Boyutlu Bir Analiz

Amaç – Bu araştırmanın temel amacı, kamu ve özel sektörde faaliyet gösteren işletmelerdeki işgörenleriniş motivasyonu kaynağının belirlenmesi ve demografik özellikler ile iş motivasyonu boyutları arasındaanlamlı bir farklılık olup olmadığın incelenmesidir. Yöntem – Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmıştır. Anket olarak iseGagne vd. tarafından öz belirleme kuramı temel alınarak geliştirilen iş motivasyonu ölçeği kullanılmıştır.Bu ölçek Çivilidağ ve Şekercioğlu tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. Bu ölçekte demotivasyon, kontrollümotivasyon ve özerk motivasyon olmak üzere üç temel alt boyut yer almaktadır. Araştırma kapsamındafarklı organizasyonlarda çalışan farklı meslek gruplarından toplam 354 kişiye ulaşılmıştır. Anketuygulanan bu kişilerden 218’i özel sektörde, 136’sı kamu sektöründe çalışmaktadır. Bulgular – Yapılan analizlerde cinsiyet ve eğitim durumu ile demotivasyon ve özerk motivasyon altboyutları arasında; sektör ile demotivasyon, kontrollü motivasyon ve özerk motivasyon alt boyutlarıarasında ve iş yerindeki konum ile kontrollü motivasyon alt boyutu arasında anlamlı bir farklılıkbulunmuştur. Ancak medeni durumu ve toplam çalışma yılı ile iş motivasyonu boyutları arasında anlamlıbir farklılık bulunamamıştır. Kamu sektörü işgörenlerinin demotivasyon ve kontrollü motivasyon düzeyiözel sektör işgörenlerinden daha yüksek iken kamu sektör işgörenlerinin özerk motivasyon düzeyi özelsektör işgörenlerden daha düşük olduğu görülmüştür. Tartışma – Araştırmaya katılan işgörenlerin cinsiyeti, eğitim durumu, iş yerindeki konumu ve çalışılansektörün iş motivasyonu üzerine etkisinin olabileceği değerlendirilmektedir. Araştırmada elde edilenbulgular, literatürdeki diğer çalışmalar ile birlikte değerlendirilerek yöneticilere işgören motivasyonu ileilgili farklı bakış açıları kazandırabilir.

Work Motivation Practice in Public and Private Sector: A Multidimensional Analysis

Purpose – The main purpose of this study is to determine the source of work motivation of employees inpublic and private sector enterprises and to examine whether there is a significant difference betweendemographic characteristics and work motivation dimensions. Design/methodology/approach – Questionnaire technique, one of the quantitative research methods, wasused in the research. As a survey, Gagne et al. The work motivation scale, which was developed on thebasis of self-determination theory, was used. This scale was adapted to Turkish by Çivilidağ andŞekercioğlu. In this scale, there are three basic sub-dimensions: demotivation, controlled motivation andautonomous motivation. Within the scope of the research, a total of 354 people from different professionalgroups working in different organizations were reached. Of these people, 218 work in the private sector,and 136 work in the public sector. Findings – In the analyzes conducted, a significant relationship was found between gender andeducational status, and demotivation and autonomous motivation, between the sector and demotivation,controlled motivation and autonomous motivation and between the position in the workplace andcontrolled motivation. However, there was no significant relationship between marital status, total workingyear and job motivation dimensions. While the demotivation and controlled motivation level of the publicsector employees is higher than the private sector employees, the autonomous motivation level of the publicsector employees is lower than the private sector employees. Discussion – It is considered that the gender of the employees participating in the study, their educationstatus, their position in the workplace and the sector may have an impact on job motivation. The findingsobtained in the research can be evaluated together with other studies in the literature, and can givemanagers different perspectives on employee motivation.

PDF

___

Ahmed, A. (2019). The Defination of Work Motivation. https://bizfluent.com/facts-6951422-definition-workmotivation.html (Erişim Tarihi: 12 Kasım 2020)
Akkermans, J., Lange, A. H., Heijden, B. I., Kooij, D. T., Jansen, P. G., and Dikkers, J. S. (2016). What about time? Examining chronological and subjective age and their relation to work motivation, Career Development International, 21 (4), 419-439.
Al-Araimi, A. A. (2002). Exploratory study on employees’ motivation in the omani private banking sector. Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management, 14 (2), 208-220.
Andrews, C. (1-33). Integrating Public Service Motivation and Self-Determination Theory: A Framework. International Journal of Public Sector Management, 29 (3), 2016.
Ankli, R. E., and Ralph Palliam. (2012). Enabling a motivated workforce: exploring the sources of motivation, Development and Learning in Organizations: An International Journal, 26 (2), 7 - 10.
Atkinson, J. W. (1964). Introduction to motivation, Princeton, NJ: Van Nostrand.
Çayırağası, F. (2013). Özel güvenlik sektöründe çalışanların örgütsel bağlılık, iş motivasyonu, iş performans düzeyleri ve bir uygulama, Elektronik Mesleki Gelişim Ve Araştırmalar Dergisi, 1 (1), 34-53.
Çivilidağ, A., ve Şekercioğlu, G. (2017). Çok Boyutlu İş Motivasyonu Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması. Mediterranean Journal of Humanities, 7 (1), 143-156.
Dündar, S., Özutku, H. ve Taşpınar, F. (2017).İçsel ve dıssal motivasyon araçlarının işgörenlerin motivasyonu üzerindeki etkisi: ampirik bir inceleme, Ticaret ve Turizm Egitim Fakültesi Dergisi, 2,105 - 119.
Dharma, Y. (2017). The Effect of Work Motivation on the Employee Performance with Organization Citizenship Behavior as Intervening Variable at Bank Aceh Syariah, Emerald Reach Proceedings Series, 1, 7-12.
Eren, E. (2019). Yönetim ve Organizasyon (Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar). İstanbul: Beta Yayıncılık.
Ertan, H., ve Kaya, İ. (2012). Edremit Körfezi’ndeki Konaklama İşletmeleri Çalışanlarının İş Motivasyon Düzeylerinin Demografik Ve Meslekî Özelliklere Göre İncelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 155- 168.
Ertürk, R. (2016). Öğretmenlerin İş Motivasyonları, Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 01- 15.
Eskildsen, J. K., Kristensen, K. and Westlund, A. H., (2004), Work motivation and job satisfaction in the Nordic countries, Employee Relations, 26 (2), 122 – 136.
Franco, L. M., Bennett, S., Kanfer, R., and Stubblebine, P. (2004). Determinants and consequences of health worker motivation in hospitals in Jordan and Georgia. Social Science and Medicine, 58 (2), 343-355.
Gagne, M., and Deci, E. L. (2005). Self-determination theory and work motivation, Journal of Organizational Behavior, 26, 331–362.
Gagne, M., Forest, J., Gilbert, M.-H., Aubé, C., Morin, E., and Malorni, A. (2010). The Motivation at Work Scale: Validation Evidence in Two Languages, Educational and Psychological Measurement, 70 (4), 628–646.
Gagne, M., Forest, J., Vansteenkiste, M., Crevier-Braud, L., Broec, A. V., Aspeli, A. K., . . . Johnson, P. A. (2014). The Multidimensional Work Motivation Scale: Validation evidence in seven languages and nine countries, European Journal of Work and Organizational Psychology, 1-19.
Gökkaya, S., ve Türker, N. (2018). İş Motivasyonu İle İş Tatmini Üzerine Otel İşletmelerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 3(5), 12-28.
Gökkaya, Ö., Demir, B., Güngör, Ö. ve Kılıçaslan, İ. (2018). İktisadi işletme çalışanlarının iş motivasyonu düzeylerinin belirlenmesi, Uluslararası Turizm, İşletme, Ekonomi Dergisi, 2 (2),503-508.
Haggera, M., Hardcastlea, S., Chater, A., Mallet, C., S. P., and Chatzisarantis, N. (2014). Autonomous and controlled motivational regulations for multiple health-related behaviors: between- and withinparticipants analyses, Health Psychology & Behavioural Medicine, 2 (1), 565–601.
Hong, J.‐C., Yang, S.‐D., Wang, L.‐J., Chiou, E.‐F., Su, F.‐Y., and Huang, S.‐L. (1995). Impact of employee benefits on work motivation and productivity, International Journal of Career Management, 7 (6), 10-14.
Hsu, L. (2013). Work Motivation Job Burn Out, and Employ Mentaspiration in Hospitality and Tourism Students - An Exploration Using the Self-Determination Theory, Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 13, 180-189.
İyidemirci, H., ve Aydıntan, B. (2018). Motivasyon, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma; Ostim Organize Sanayi Bölgesi Örneği, Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 4(3), 131-144.
Jehn, K. A., Rupert, J. And Nauta, A. (2006) The effects of conflict asymmetry on mediation outcomes: satisfaction, work motivation and absenteeism, International Journal of Conflict Management, 17 (2), 96- 109.
Kieinginna, P. R., and Kleinginna, A. M. (1981). A Categorized List of Motivation Definitions, with a Suggestion for a Consensual Definition, Motivation and Emotion, 5 (3), 263-291.
Korlén, S., Korlén, S., Essén, A., Essén, A., Lindgren, P., Lindgren, P., . . . von Thiele Schwarz, U. (2017). Managerial strategies to make incentives meaningful and motivating. Journal of Health Organization and Management, 31 (2), 126-141.
Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Maniksaly, S. (2020). Importance of Motivation in Management. http://www.economicsdiscussion.net/management/importance-of-motivation-in-management/31938 (Erişim Tarihi: 12 Kasım 2020)
McDonald, R., and Spence, C. (2016). Professions and Financial Incentives. In M. Dent, I. L. Bourgeault, J.-L. Denis, and E. Kuhlmann (Eds.), Routledge Companion to the Professions and Professionalism. Oxford: Routledge.
Nohria, N., Groysberg, B., and Lee, L.-E. (2008). Employee Motivation, A Powerful New Model, Harvard Business Review, 86 (7), 78-84.
Parsonsa, E., and Broadbridgeb, A. (2006). Job motivation and satisfaction: Unpacking the key factors for charity shop managers, Journal of Retailing and Consumer Services, 13 (2), 121-131.
Ryan, R. M., and Deci, E. L. (2000). Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-Being, American Psychological Association, 55 (1), 68-78.
Semerci, A. S. (2005). İş Motivasyonu ve Sonuçları: Türkiye Cumhuriyeti merkez Bankasında Bir Uygulama, Ankara: Uzmanlık Yeterlilik Tezi.
Sökmen, A., Bilsel, M. A., Erbil, C. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışan Motivasyonu ve Performansı Üzerindeki Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 43 - 62.
Steers, R. M., Mowday, R. T., and Shapiro, D. L. (2004). Introduction to Special Topic Forum The Future of Work Motivaiton Theory, Academy of Management Review, 29 (3), 379–387.
Şantaş, F., Işık, O., ve ÇilHoroz, Y. (2018). Hemşirelerin İş Yaşam Kalitesi, İş Motivasyonu Ve Yaşam Tatmini Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16 (1), 64-76.
Toode, K., Routasalo, P., and Suominen, T. (2011). Work motivation of nurses: A literature review. International Journal of Nursing Studies, 48 (2), 246-257.
Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. New York: Wiley.
Whiteley, P. (2002). Motivation. Chichester, U.K., Capstone Publishing.
Woodard, G., Cassili, N., and Herr, D. (1998). The relation of management group structure to psychological climate and work motivation in a retail environment, Journal of Fashion Marketing and Management: An International Journal, 2 (4), 304 - 317.
Yang, F. (2011). Work, motivation and personal characteristics: An in-depth study of six organizations in Ningbo, Chinese Management Studies, 5 (3), 272 - 297.
Yazıcıoğlu, F. ve Erdoğan, S. (2014). Spss Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık
Yun-Lin, C. Y., and Liu, F.‐C. (2012). A cross‐level analysis of organizational creativity climate and perceived innovation: The mediating effect of work motivation, European Journal of Innovation Management, 15 (1), 55-76.