İşletmelerde Bilgi Teknolojileri Kullanımının Çalışanların Motivasyonu Üzerine Etkisi: Kobiler Üzerinde Bir İnceleme
Amaç – Bu çalışmanın amacı, bilişim teknolojilerine yönelik algıların çalışanların motivasyonununa ve demografik değişkenlere olan etkilerini incelemektir. Diğer bir ifadeyle; bilişim teknolojilerine yönelik algılar ve çalışanların motivasyonu; bireylerin cinsiyetine, yaşına ve eğitim durumuna göre farklılık gösterir mi? Sorularının cevaplandırılmasına yönelik analizler yapılacaktır. Yöntem – Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli esas alınmıştır. Çalışmada “Bilişim Teknolojileri Ölçeği” ve “Çalışan Motivasyonu Ölçeği” olmak üzere 2 adet ölçek kullanılılarak araştırma verileri elde edilmiştir. Anket, Ankara OSTİM’de faaliyetlerini sürdüren danışmanlık merkezindeki işletmelerde toplam 1184 kişiden 449 kişiye uygulanmıştır. Anket sonrası elde edilen verilerden yararlanılarak, frekans, faktör, güvenilirlik, anova ve regresyon analizleri yapılarak araştırma raporu tamamlanmıştır. Bulgular – Bu çalışmada elde edilen veriler incelendiğinde; BT kullanımında yer alan; kişisel becerileri ortaya çıkarma değişkenleri ve çalışanların motivasyonunda bulunan bireysel faktörlerden, mesleğini sevme ile bireylerin cinsiyeti karşılaştırıldığında; istatistik olarak fark tespit edilmiştir. Ayrıca, BT kullanımında yer alan; teknolojiyi benimseme, kişisel becerileri ortaya çıkarma değişkenleri ve çalışanların motivasyonunda bulunan bireysel faktörlerden; amirlerimin tutumu ve iş doyumu ile bireylerin yaşı karşılaştırıldığında istatistik anlamda bir fark olduğu tespit edilmiştir. Tartışma – Dünyada işletmeler arası rekabet hızla artmaktadır. Dolayısıyla küresel dünyada rekabet atmakta ve bunun sonucunda bilişim sistemlerinin önemi artmaktadır. İşletme çalışanlarının işyerlerinde elektronik donanımları kullanmaları, rekabet nedeniyle hızla artmaktadır. Teknolojiyi üreten-kullanan ülkelerin mal hizmetlerindeki kalitenin artması; çalışanların motivasyonunun artmasına, tüketicilerin daha fazla memnuniyetine ve işletmelerin daha fazla etmesine önemli katkılar sunabilmektedir. Dolayısıyla, bu araştırmada, uygulanacak anketler neticesinde elde edilen verilerin SPSS istatistik programı analizi aracılığıyla, bilişim sistemlerinin işletme çalışanlarına motivasyon açısından etkileri incelenecek, olumsuzluklar tespit edilmeye çalışılacak ve verimliliği attıracak uygulamalar üzere öneriler geliştirilmiştir.
The Effect of Use of Information Technologies in Businesses on Employee Motivation: A Study on Medium Sized Industrial Enterprises
Purpose: One of the purposes of this study is the perceptions of information technologies and the motivation of the employees; analysis of the effects of demographic variables, and the other goal is to examine the effects of perceptions of information technologies on the motivation of employees. Information technologies (IT) consist of elements such as networking, hardware and software that have been used during the design and development of systems established in order to further manage the information obtained. With the knowledge age, many new technologies have been developed, but social and economic changes have also occurred. Businesses that can get information quickly among competing businesses and can use the information they have obtained in the most effective way can gain more competitive advantage and increase the motivation of their employees. Design/methodology/approach – While preparing the theoretical part of the study, articles, books, internet, etc. related to the field. Secondary sources such as. In the research part, research data were obtained with quantitative techniques and questionnaire applications that could reveal cause-effect relationships. At the same time, with the help of SPSS statistical programs, with the help of many statistical techniques such as reliability, anova and regression analysis; The hypotheses formed for the purposes of the research were examined. The population of the research was 1184 people working in the businesses in the consultancy center in Ankara OSTİM and 449 people were the sample. Results: When the data obtained in this study are examined; Involved in the use of IT; When the variables of revealing personal skills and individual factors in the motivation of employees are compared, liking the profession and the gender of the individuals; statistically the difference was determined. Also involved in the use of C.T’s.; revealing personal, technology adoption, skills variables and individual factors in the motivation of employees; When the attitude and job satisfaction of my superiors were compared with the age of the individuals, a statistical difference was found. Discussion: Competition between businesses is growing rapidly around the world. Therefore, girls are competing in the global world and as a result, the importance of INFORMATION systems is increasing. The use of electronic equipment in the workplace sparked by competition. Increasing the quality of the goods services of countries producing and using technology; it can make significant contributions to increasing the motivation of employees, the greater satisfaction of consumers and the greater the number of businesses. Therefore, in this research, the effects of the data obtained as a result of the surveys obtained in terms of motivation for the business employees of information systems will be examined through the Analysis of the SPSS statistical program, negativity will be determined and recommendations for applications that will relieve efficiency will be developed. Technology is described as a concept, as methods used to do information-related work. In order to talk about technological development, information-based works need to be in less time.
___
- Acuner, Ş. A. (2010). Örgüt Kültürünü Oluşturan Unsurların Çalışanlar Üzerindeki Etkileri, Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
- Akın, H. B. (1998). Bilişim Teknolojilerinin Evrimi ve Bilişim Teknolojilerinin Çağdaş İşletmelerde Stratejik Yönetim Üzerindeki Etkileri, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 239-253.
- Akyos, M. (2002). Teknoloji Yönetimi ve Endüstri-İşletme Mühendisleri, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 13(2), 20-27.
- Amabile, T. and Kramer, S. (2011). The Progress Principle, Boston: Harvard Business Review Press.
- Arslan, S. ve Şendurur, P. (2017). Eğitimde Teknoloji Entegrasyonunu Etkileyen Faktörlerdeki Değişim, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(43), 25-50.
- Asal, Ö. ve Bayındır, Y. (2019). Bilişim Teknolojileri Uygulamalarının Kurum Çalışanları Üzerindeki Etkileri: İzmit Belediyesi Örneği, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(2), 401-412.
- Ataman, G. (2002). İşletme Yönetimi Temel Kavramlar Yeni Yaklaşımlar, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Babacan, M. (2012). İlkeler ve İşlevlerle İşletme, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Baransel, A. (2001). Çağdaş Yönetim Düşüncesinin Evrimi, İstanbul: Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını.
- Barca, M. ve Geyik, M. (2003). Bilişim Teknolojileri Rekabet Kurallarını Değiştirdi mi?, İzmit: II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı.
- Bayraç, H. N. (2003). Yeni Ekonominin Toplumsal, Ekonomik ve Teknolojik Boyutları, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 41- 62.
- Bayrakçı, E. (2010). Lider Davranışlarının Çalışan Motivasyonu Üzerine Etkisi: İPLİKSAN A.Ş. Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(2), 15-32.
- Bilgen, S. (1992). Niçin Yazılım, Ankara: Türkiye Bilişim Derneği Yayınları.
- Çapar, B. (2003). Bilgi Yönetimi: Nasıl Bir İnsan Gücü?, İzmit: II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı.
- Demiralp, F. (1995). Bilişim ve Bilgi Toplumu, KHO 1. Sistem Mühendisliği ve Savunma Uygulamaları Sempozyumu, Kara Harp Okulu Öğretim Başkanlığı Sistem Yönetim Bilimleri Bölümü, Bildiriler 1, Ankara: (12-13 Ekim).
- Dulkadir, B. ve Güçlüer, K. (2016). Çalışanların Motivasyonunu Etkileyen Faktörler: Adıyaman İli İnşaat Sektöründe Bir Uygulama, KOSBED, 0(32), 123-132.
- Ebru Kılıç Çakmak, Şirin Karadeniz, Şener Büyüköztürk, Funda Demirel, Özcan Erkan Akgün, Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 14. Bs. Ankara: Pegem Akademi, 2013.
- Ekinci, H. (2006). Bilgi Teknolojilerinin Rekabet Açısından Önemi ve Değişim Yönetimindeki Etkilerine İlişkin Yöneticilerin Algılarını Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(11), 54-70.
- Ekren, N. (2004). Uluslararası Bankacılık ve Türkiye Örneği, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Yayın No: 282.
- Eren, E. (2004). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
- Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yayın.
- Erol, E. (1990). İşletmelerde Stratejik Planlama ve Yönetim, İstanbul: Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları.
- Erol, O. (2015). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Motivasyon ve Başarılarına Etkisi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir.
- Feldsteın, M. and Jeffrey, B. (2002). Social Security, Handbook of Public Economics, (4), 2245-2324, Amsterdam: Elsevier.
- Fındıkçı, İ. (2006). İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
- Genç, N. (2004). Yönetim ve Organisazyon-Çağdaş Sistemler ve Yaklaşımlar, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Güleş, H. K. (2004). Bilişim Teknolojilerinin Müşteri İlişkileri Yönetimine Katkıları, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(12), 231-243.
- Güney, S. (2008). Davranış Bilimleri, Ankara: Nobel Yayınevi,
- Helvacı, M. A. (2002). Performans Yönetimi Sürecinde Performans Değerlendirmenin Önemi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 155-169.
- Hew, K. F. and Brush, T. (2007). Integrating Technology Into K-12 Teaching and Learning: Current Knowledge Gaps and Recommendations for Future Research, Educational Technology Research and Development, 55(3), 223–252.
- Hicks, J. O. (1993). Management Information Systems, USA: West Publishing Company.
- İşman, A. (2001). Teknolojinin Felsefi Temelleri, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(1), 1-19.
- Kayalı, İ. (1999). Toplumsal Yapılanmalarda Teknolojik Gelişimin Etkisi, İstanbul: Türkiye Bilişim Derneği Yayınları.
- Keser, A. (2006). Çalışma Yaşamında Motivasyon, İstanbul: Alfa Akademi Basım Yayım Dağıtım.
- Kılıçkara, Z. (2016). TPAO’ da Çalışanların Motivasyonlarını Etkileyen Faktörler: Kapsam Dışı Personel Üzerinde Bir Araştırma. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Tezsiz Yüksek Lisans, İzmir.
- Koç, H. ve Topaloğlu, M. (2010). Yönetim Bilimi, Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Koçel, T. (2013). İşletme Yöneticiliği, İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Laudon, K. and Laudon, J. (1996). Management Information Systems, PrenticeHall, New Jersey.
- Mucuk, İ. (2014). Modern İşletmecilik, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- Öztürk, Z. (2013). Kamu Kurumlarında Motivasyon, Uzman Bakış Dergisi, 5(1), 32-41.
- Peker, Ö. ve Aytürk, N. (2000). Etkili Yönetim Becerileri, Ankara: Yargı Yayınevi.
- Peters, T. (1994). Liberation Management, London: Pan Books.
- Sabuncuoğlu, Z. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2008). Örgütsel Psikoloji, Bursa: Alfa Aktüel Yayınevi.
- Soysal, A. (1989). Bilgisayar Destekli Yönetim Sistemleri, İstanbul: Mess Yayınları.
- Şimşek, M. Ş. ve Çelik, A. (2014). Yönetim ve Organizasyon, Konya: Eğitim Yayınevi.
- Tunçer, P. (2013). Örgütlerde Performans Değerlendirme ve Motivasyon, Sayıştay Dergisi̇, 88(1), 87-108.
- Tekin, M. Güleş, H. K. ve Öğüt, A. (2005). Değişim Çağında Teknoloji Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Uzgur, B. Ç. ve Aykaç, N. (2016). Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Ege Bölgesi Örneği), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 87–102.
- Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Yozgat, O. (1989). İşletme Yönetimi, İstanbul: Nihad Sayar Yayın ve Yardım Vakfı.
- Yozgat, U. (1998). Yönetim Bilişim Sistemleri, İstanbul: Beta Yayınları.
- Yüksel, Ö. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara: Gazi Kitapevi.