Problem Çözme, Yaratıcılık, Yenilikçilik Becerilerinin Pazarlama Yenilik Stratejilerinde Örgütsel Yenilikçilik Aracılığıyla Etkisi

Amaç – Bu çalışmada, pazarlama yöneticilerinin; problem çözme, yaratıcılık, yenilikçilik becerilerinin, örgütsel yenilikçilik aracılığı ile pazarlama yenilik stratejileri üzerindeki etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Yöntem – Problem çözme becerisinin, yaratıcılık becerisi, yaratıcılık becerisinin yenilikçilik becerisi ve yenilikçilik becerisinin de örgütsel yenilikçilik aracılığı ile pazarlama yenilik stratejileri üzerinde etkili olduğu yönünde araştırma modeli oluşturulmuştur. Araştırmanın ana kitlesi belirlenirken, üretimden satış kriterleri esas alınarak İstanbul Sanayi Odası tarafından hazırlanan İSO500 listesi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2013-2016 yılları arasında ISO500 listesine dahil edilen 124 gıda ve içecek şirketinden 67'sinden katılan 184 pazarlama yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri 2017 (Aralık) -2019 (Mayıs) döneminde toplanmıştır. Araştırmada ele alınan değişkenlerin ölçümüne yönelik ifadeleri oluşturmak için geniş bir literatür araştırması sonucunda çeşitli çalışmalardan yararlanılmıştır. Anket aracılığı ile toplanan verilerin analizinde, Kısmi En Küçük Kareler (PLS-SEM) metodu kullanılmıştır. Araştırma modelinin geçerlik ve güvenirlik testleri, yol analizleri ve hipotezler testleri SMARTPLS 3.0 programıyla gerçekleştirilmiştir. Bulgular – Örgütsel yenilikçiliğin ürün yenilikleri, organizasyonel yenilikler, süreç yenilikleri ve pazarlama yenilikleri kapsamında incelenen pazarlama yenilik stratejileri üzerinde pozitif yönde anlamlı etkisi olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bireysel becerilere yönelik bulgular ise; problem çözme becerisinin yaratıcılık becerisi üzerinden, yaratıcılık becerisinin de bireysel yenilikçilik becerisi üzerinden örgütsel yenilikçiliği ve onun aracılığı ile de pazarlama yenilik stratejilerini pozitif yönde anlamlı bir biçimde etkilediğini göstermektedir. Bu bulgular sonucunda çalışmanın amacı doğrultusunda oluşturulan tüm hipotezler kabul edilmiştir. Tartışma – Yenilikçi örgütlerde, pazarlama yöneticilerinin problem çözme, yaratıcılık ve yenilik becerilerinin pazarlama yenilik stratejileri üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu ortaya konulmuştur. Gıda ve içecek sektöründe rekabet üstünlüğü sağlamak isteyen örgütlerin pazarlama yenilik stratejileri uygulayabilmek için öncelikle yenilikçi bir anlayışa sahip olmaları, yeni fikirleri, uygulamaları desteklemeleri gerektiği düşülmektedir.

The Impact of Problem Solving, Creativity, Innovation Skills on Marketing Innovation Strategies Through Organizational Innovation

Purpose – The purpose of this study is to reveal the effects of problem solving, creativity and innovation skills of marketing managers on marketing innovation strategies through organizational innovativeness. Design/methodology/approach – A research model was created that the problem-solving skill, creativity skill, creativity skill innovativeness skill and innovativeness skill are also effective on marketing innovation strategies through organizational innovativeness. While determining the main population of the research, the ISO500 list prepared by the Istanbul Chamber of Industry based on the criteria of sales from production was used. The sample of the study consists of 184 marketing managers from 67 of 124 food and beverage companies included in the ISO500 list between 2013 and 2016. The data of the research were collected in the period of 2017 (December) -2019 (May). Various studies have been used as a result of an extensive literature search to form the expressions for the measurement of the variables discussed in the study. Partial Least Squares (PLS-SEM) method was used in the analysis of the data collected through the questionnaire. The validity and reliability tests, path analysis and hypothesis tests of the research model were carried out with the SMARTPLS 3.0 program. Findings – It was found that organizational innovativeness has a significant positive effect on marketing innovation strategies examined within the scope of product innovations, organizational innovations, process innovations and marketing innovations. Findings on individual skills show that problem-solving skill affects organizational innovativeness over creativity skill and creativity skill through individual innovativeness skill, and through it, affects marketing innovation strategies positively. As a result of these findings, all hypotheses formed in line with the purpose of the study were accepted. Discussion – It has been revealed that the problem solving, creativity and innovation skills of marketing managers have a significant effect on marketing innovation strategies in innovative organizations. It is believed that organizations that want to achieve competitive advantage in the food and beverage sector must have an innovative understanding, support new ideas and applications in order to implement marketing innovation strategies.

PDF

___

Alpay, G., Bodur, M., Yıldırım, C. and Büyükbalcı, P. (2012). How Does Innovativeness Yield Superior Firm Performance? The Role of Marketing Effectiveness Innovation. Management, Policy and Practice. 14 (1):107-128.
Alpkan, L., Ergün, E., Bulut, Ç. ve Yılmaz, C. (2005). Şirket Girişimciliğinin Şirket Performansına Etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 6 (2): 175-189.
Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2014). Pazarlama İlkeleri ve Yönetimi. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
Amabile, T. M., Conti, R., Coon, H. Lazenby, J. and Herron, M. (1996). Assessing the Work Environment for Creativity. Academy of Management Journal. 39 (5): 1154-1184.
Arıoğlu, E. (1999). Yaratıcı Düşünce ve Eğitim. http://arioglu.net/bildiriler/ yaraticidusunceveegitim.pdf, (Erişim tarihi:18.01.2018).
Arslan, T. E. (2012). İnovasyon ile İç Girişimcilik Etkileşimi: Bilişim 500 Şirketlerinde Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
Babu, R. R., Krishna, M. M. and Swathi, A. (2013). Role of Creativity and Innovation in Entrepreneurship. Innovative Journal of Business and Management. 2(5): 112-115.
Balay, R. (2010). Öğretim Elemanlarının Örgütsel Yaratıcılık Algıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 3 (1): 41-78.
Bartel, C. A. and Garud, R. (2009). The Role of Narratives in Sustaining Organizational Innovation. Organization Science. 20 (1): 107-117.
Baskın, A. (2012). Applying Diffusion of Innovation Theory Towards Understanding Institutional Capacity For Social Marketing Adoption In Public Health Organizations. (Unpublished Doctoral Dissertation). Santa Barbara, USA: Fielding Graduate University Human and Organizational Systems.
Baumann, P. K. (2011). The Relationship Between Individual and Organizational Characterstic and Nurse Innovation Behavior. (Unpublished Doctoral Dissertation). Indiana, USA: Doctor of Philosophy in the School of Nursing.
Bulut, Ç, Pırnar, İ., Halaç, D. S. ve Öztürk, A. D. (2013). Girişimsel Pazarlamanın Firma Performansına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 15 (2): 209-232.
Calantone, R. J., Cavusgil, T. S. and Zhao, Y. (2002). Learning Orientation, Firm Innovation Capability and Firm Performance. Industrial Marketing Management. 31: 515-524.
Carmeli, A., Meitar, R. and Weisberg, J. (2006). Self-Leadership Skills and Inovative Behavior at Work. International Journal of Manpower. 27 (1):75-90.
Chang, W. and Chiang, Z. H. (2007). A Study on How to Elevating Organizational Creativity of Design Organization. IASDR07 International Association of Societies of Design Research. The Hong Kong Polytechnic University. 12Th to 15Th November 2007.
Chang, Y., Lan, Y-L., Lin, H-Y. and Heppner, P.P. (2012). Psychometric Analyses of the Problem-Focused Style of Coping (PF-SOC) Scale with Taiwanese Samples. Journal of Psychoeducational Assessment. 30(2):171- 180.
Chin, W. W. (1998). The Partial Least Squares Approach to Structural Equation Modeling. Modern Methods for Business Research. 295(2): 295-336.
Cummings, A. and Oldham, G.R. (1996). Enhancing Creativity: Managing Work Contexts for the High Potential Employee. California Management Review. 40 (1): 22-37.
Çekmecelioğlu, G. H. and Günsel, A. (2013). The Effects of Individual Creativity and Organizational Climate on Firm Innovativeness. 9th International Strategic Management Conference. Procedia Social and Behavioral Sciences. 99 (6): 257- 264.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları. 3. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
Damanpour, F. (2017). Organizational Innovation. Oxford Research Encyclopedia of Business and Management (pp.1-54).http://oxfordre.com/business/view/10.1093/acrefore/9780190224851.001.0001/acrefore9780190224851-e-19, (Erişim tarihi:12.02.2019).
Demirci, A. E. (2012). Temel Kavramlar. Yenilik Yönetimi (3-15). Ed.: Cevahir Uzkurt ve Ahmet Emre Demirci. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 2602/1570.
Doğan, D. (2019). SmartPLS ile Veri Analizi. 2. Baskı. Ankara: Zet Yayınları.
D’zurilla, T. J., Nezu, A. M. and Maydeu-Olivares, A. (2004). Social Problem Solving: Theory and Assessment. Social Problem Solving: Theory, Research, And Training (pp.11-27). Ed: Edward C. Chang, Thomas J. D’Zurilla ve Lawrence J. Sanna. Washington DC: American Psychological Association.
Eriş, D.E. (2008). Lojistik Sektöründe Pazar Yönlü, Öğrenme Yönlü Olma ve Yenilikçiliğin İşletme Performansına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ettlie, J. E. and O'keefe, R. D. (1982). Innovative Attitudes, Values and Intentions in Organizations. Journal of Management Studies. 19 (2): 163-182.
Ettlie, J. E., Groves, K. S., Vance, C. M. and Hess, G. L., (2014). Cognitive Style and Innovation in Organizations. European Journal of Innovation Management. 17(3): 311-326.
Foster, J. (2015). Fikir Nasıl Bulunur? Çev: Dinç Tayanç. İstanbul: Mediacat. Gautschi, T. (2001) Invest in Creativity. Design News. 56 (12): 135.
George, J. M. (2007). Creativity in Organizations. The Academy of Management Annals. 1(1): 439-477.
Gerring J.R. ve Zimbardo P.G. (2015). Psikoloj ve Yaşam: Psikolojiye Giriş. Çev. Ed. Asil Ali Özdoğru ve Çev. Gamze Sart. 19. Baskı. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Gibson, J. W., Ivancevich, J. M. and Donnelly, J. H. (1988). Organizations: Behavior, Structure, Processes. Plano, Tex: Business Pub. Inc.
Güçlü, N. (2003). Lise Müdürlerinin Problem Çözme Becerileri. Milli Eğitim Dergisi. 160:272- 300.http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi /160/guclu. htm, (Erişim tarihi: 10.11.2017).
Hair, J. F., Ringle, C. M. and Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: Indeed a Silver Bullet. Journal of Marketing Theory and Practice. 19 (2): 139-152.
Hair, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. and Sarstedt, M. (2017). A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM). 2.Edition. USA: SAGE Publications.
Harper, C. S. and Porter, T. W. (2011). Innovative or Die. Industrial Engineer. 43(9): 34-39.
Hegarty, J. (2015). Yaratıcılık: Kuralları Boşverin. Çev.: İclal Büyükdevrim Özçelik. 3. Baskı. İstanbul: Mediacat.
Heppner, P. P. and Heppner, M. J. (2013). Psychotherapy and Problem-Solving Appraisal: Science Informing Practice to Help People Solve Unsolvable Problems. Counselling Psychology Quarterly. 26 (3-4): 238-249.
Hobikoğlu, E. H. (2014). Yeni Ekonomide İnovasyon. İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı.
Hoyle, R. H. (1995). The Structural Equation Modeling Approach: Basic Concepts and Fundamental Issues. Structural Equation Modeling: Concepts, Issues, and Applications (pp. 1–15). Ed.: Rick H. Hoyle. Thousand Oaks, California: Sage Publications Inc.
Hurley, R. F. and Huit G. T. M. (1998). Innovation, Market Orientation, and Organizational Learning: An Integration and Empirical Examination. Journal of Marketing. 62 (3): 42-54.
Hurt, H. T., Joseph, K. and Cook, C. D. (1977). Scales for the Measurement of Innovativeness. Human Communication Research. 4 (1): 58-65.
Ilic, D., Ostojic, S. and Damnjanovic, N. (2014). The Importance of Marketing Innovation in New Economy. Signidunum Journal of Applied Sciences (SJAS). 11(1): 34-42. İnternet: İstanbul Sanayi Odası, http://www.iso500.org.tr/iso-500-hakkinda/tarihce-ve-metodoloji, (Erişim tarihi:10.10.2018).
Johansson, F. (2013). Yaratıcılık ve İnovasyon: Medici Etkisi Yaratmak. Çev.:Dinç Tayanç. 2. Baskı. İstanbul: Mediacat.
Jong D. J. P. J. (2007). Individual Innovation: The Connection Between Leadership and Employees Innovative Work Behavior. (Unpublished Doctoral Dissertation). Amsterdam: Universiteit van Amsterdam Faculteit Economie en Bedrijfskunde.
Kanter, R. M., Ingols, C., Morgan, E. and Seggerman, T. K. (1987). Driving Corporate Entrepreneurship. Management Review. April: 14-16.
Kanter, R. M. (1988). When a Thousand Flowers Bloom: Structural, Collective, and Social Conditions for Innovation in Organization. Research in Organizational Behavior. 10:169-211.
Keskin, S. (2006). Market Orientation, Learning Orientation and Innovation Capabilities in SMEs An Extended Model. European Journal of Innovation Management. 9 (4): 396-417.
Kim, D., Basu, C., Naidu, G. M. and Cavusgil, E. (2011). The Innovativeness of Born-Globals and Customer Orientation: Learning from Indian Born-Globals. Journal of Business Research. 64:879-886.
Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği. 15. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Korucu, A. ve Olpak Y. (2015). Öğretmen Adaylarının Bireysel Yenilikçilik Özelliklerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama. 5(1): 109-127.
Koşar, A. (2010). BÖTE Bölümü Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerinin, Öğrenme Biçemlerinin ve Yaratıcılıklarının Aralarındaki İlişkilerin İncelenmesi: İzmir Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Kotler, P. ve Armstrong, G. (2018). Pazarlama İlkeleri. Çev. Ed.: A. Ercan Gezez. Ankara: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Kotler, P. ve Kotler, M. (2013). Küresel Pazarlarda Büyümenin Sekiz Yolu. Çev.: Ebru Kızıldağ. İstanbul: Mediacat.
Kruse, S. D. (2009). Working Smart: Problem-Solving Strategies for School Leader. Maryland: Rowman and Littlefield Education.
Kwasniewska, J. and Necka, E. (2004). Perception of The Climate for Creativity in the Workplace: The Role of the Level in the Organization and Gender. Creativity and Innovation Management. 13(3):187-196.
Lavado, A. C., Rodriguez, G. C. and Medina, C. C. (2010). Social and Organizational Capital: Building the Context for Innovation. Industrial Marketing Management. 39: 681-690.
Marımuthu, M., Arokıasamy, L. and Ismail, M. (2009). Human Capital Development and Its Impact on Firm Performance: Evidence From Developmental Economics. The Journal of International Social Research. 2(8): 265-272.
Mcdonald, R. E. (2002). Knowledge Entrepreneurship: Linking Organizational Learning and Innovation. (Unpublished Doctoral Dissertation). USA: The University of Connecticut.
Morgan, C. T. (2011). Psikolojiye Giriş. Ed.: Sirel Karakaş ve Rükzan Eski. 19 Baskı. Konya:.Eğitim Kitapevi Yayınları.
Munoz, D. M. F., Gonzalez, A. N. and Nieto M. (2008). An Examination of Individual Factors and Employees Creativity: The Case of Spain. Creatıvıty Research Journal, 20(1): 21-33.
Nakip, M., Varinli, İ. ve Gülmez, M. (2012.). Güncel Pazarlama Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Nonaka, I. (1991). The Knowledge-Creating Company. Harvard Business Review. 69: 96-104.
OECD ve Eurostat (2005). Oslo Kılavuzu: Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler. 3. Baskı. TÜBİTAK.
Onur, D. (2018). Psikoloji Kuramları ve Yaratıcılık İlişkisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD). 8(1): 145-156.
Özaydın, E. (2020). Örgütsel Yenilikçilik ve Pazarlama Yenilik Stratejilerinde Pazarlama Yöneticilerinin Bireysel Becerilerinin Rolü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Rank, J., Pace, L. V. and Frese, M. (2004). Three Avenues for Future Research on Creativity, Innovation and Initiative. Applied Psychology: An International Review. 53 (4): 518-528.
Renner, T. ve Feldman R. S. (2015). Aklımın Aklı: Psikoloji: PSYCHMART Çev. Ed.: Mithat Durak, Emre Şenol Durak, ve Ufuk Kocatepe. Ankara: Mc Graw Hill. Nobel Akademik Yayıncılık.
Reuvers, M., Van Engen, M. L., Vınkenburg, C. J. and Wilson, E. E. (2008) Transformational Leadership And Innovative Work Behaviour: Exploring The Relevance Of Gender Differences. Creativity And Innovation Management. 17: 227-244.
Rogers, E. M. (1983). Diffusion of Innovations. 3. Edition. New York: Macmillan Publishing.
Rudawska, E., Frackiewicz, E. and Wiscicka, F. M. (2018). Socio-ecological Innovations in Marketing Strategy a Comparative Analysis of Companies Operating in Western European Countries and Central-Eastern European Countries. Economics and Business Review.4 (18): 51-68.
Sarooghi, H., Libaers, D. and Burkemper, A. (2014). Examining the Relationship Between Creativity and Innovation: A Meta-Analysis of Organizational, Cultural and Environmental Factors. Journal of Business Venturing. 30: 714-731.
Saripalle, R. S., Kumar, P. V. and Tatavarti, R. (2014). Individual Innovation Index (????): Assessment and Enhancement. International Journal of Innovation and Technology Management. 11 (5): 1-28.
Sawyer, K. (2014). Zik Zak Yaratıcılığa Giden Yol Hiç Bu Kadar Eğlenceli Olmamıştı. Çev.: Nalan Tümay. İstanbul: Okuyan Us Yayın Eğitim Danışmanlık.
Selby, E. C., Treffinger, D. J., Isaksen, S. G. and Lauer, K. J. (2004). Defining and Assessing Problem Solving Style: Desing and Development of a New Tool. Journal of Creative Behavior. 38 (4). 221-243.
Shalley, C. E. and Gilson, L. L. (2004). What Laders Need to Know: A Review of Social and Contextual Factors That can Foster or Hinder Creativity. The Leadership Quarterly. 15(1):33-53.
Simonton, D. K. (2001). The Psychology of Creativity: A Historical Perspective. (Unpublished Doctoral Dissertation). USA: University of California.
Sok, P. and O'cass, A. (2015). Examining the New Product Innovation Performance Relationship: Optimizing The Role of Individual Level Creativity and Attention-to-Detail. Industrial Marketing Management. 47: 156-165.
Sonmaz, S. (2002). Problem Çözme Becerisi ile Yaratıcılık ve Zeka Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Subramaniam, M. and Youndt, M. A (2005). The Influence of Intellectual Capital on the Types of Innovative Capabilities. Academy of Management Journal. 48 (3):450-463.
Şahin, N., Şahin, N.H. and Heppner, P.P. (1993). Psychometric Properties of the Problem-Solving Inventory in a Group of Turkish University Students. Cognitive Therapy and Research. 17(4): 379-396.
Tierney, P., Farmer, S. M. and Graen, G. G. (1999). An Examination of Leadership and Employee Creativity: The Relevance of Traits and Relationships. Personnel Psychology. 52 (3): 591-620
TÜİK (2014). Yenilik (İnovasyon) İstatistikleri Soru Formu 2014. Ankara: TÜİK.
Uzkurt, C. (2012). Yenilik Çeşitleri ve Yeniliğin Yayılması. Yenilik Yönetimi (ss.16-35). Ed. Cevahir Uzkurt ve Ahmet Emre. Demirci. Eskişehir: T.C.Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 2602/1570.
Uzkurt, C. ve Şen, R. (2012). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Yeniliğin Pazarlama Yeniliğine Etkisi: Gazlı İçecek Sektöründe Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(3): 27-50.
Ürper, Y. (2009). Girişimcilikte Yaratıcılık. Girişimcilik (ss.19-40). Ed:Yavuz Odabaşı. 6. Baskı. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 1567/824 19-40.
Ürü, O. F. (2009). Örgütsel Öğrenmenin Çalışan Yaratıcılığına Etkisi: İSO 500'de Yer Alan Demir-Çelik, Otomotiv ve Tekstil Sektörlerindeki İşletmelerde Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Weerawardena, J. (2003). The Role of Marketing Capability in Innovation-Based Competitive Strategy. Journal Of Strategic Marketing. 11: 15-35.
Wright, L. T. and Nancarro, C. (2001). Improving Marketing Communication and Innovation Strategies in the Small Business Context. Small Business Economics 16: 113-123.
Yıldırım, F. ve İlhan, İ. Ö. (2010). Genel Özyeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatrı Dergisi. 21(4): 301-308.
Yılmaz, H. ( 2015). Stratejik İnovasyon Yönetimi. Ankara: Beta Yayınları.
Yuan, F. and Woodman, R. W. (2010). Innovative Behavior in the Workplace: The Role of Performance and Image Outcome Expectations. Academy of Management Journal. 53(2): 323-342.
Zeytun, S. (2010). Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Yaratıcılık ve Problem Çözme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.