Dijital İletişim Çağında Mekânsal Bilginin Üretimi: Dijital Haritalar, Topluluklar ve Katılımcı Kültür

ÖZ Bu çalışmada dijital yöntemlerle birlikte bir medya aracı olarak haritaların ve haritacılığın değişen doğasını anlamak ve kullanıcıların katılımını teşvik eden platformların faaliyetlerini incelemek amaçlanmıştır. Kullanıcıların önemli bir bileşenini oluşturduğu dijital haritalama faaliyetlerinin nasıl bir katılımcılık ortaya koyduğu sorunsallaştırılmıştır. Bu eksende ticari Google Haritalar ve kitle-kaynaklı OpenStreetMap platformları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Kitle-kaynaklı harita ara yüzlerini kullanan, topluluğun katılımını ve kamu yararını gözeten Mapping For Change ile Türkiye’den Yer Çizenler Herkes İçin Haritacılık Derneği çalışmanın problemi ekseninde betimsel olarak analiz edilmiştir. Kullanıcılar, ticari ağlarla dolayımlanan Google Haritalar’da ücretsiz emekle çalışan birer içerik üreticisi ve gözetim süreçlerinin bir parçası olarak da ‘potansiyel müşteri’ olarak konumlanmaktadır. Kitle kaynaklı platformlarda ise gönüllü kullanıcılar, ücretsiz olarak çalışmakla birlikte daha çok kamu yararına haritalama faaliyeti içinde yer almaktadırlar. Ancak bu katılımcılık faaliyeti henüz belirli bir toplumsal grupla sınırlıdır. Kamusal alana katılımın güçlü potansiyellerini barındıran topluluk haritalarının, toplum genelinde daha kapsamlı erişim ve kullanım yollarının geliştirilmesi gerektiği görülmektedir. Anahtar Kelimeler: Dijital Haritalar, Katılımcı Kültür, Yurttaş Bilimi, Google Haritalar, Open Street Map.

Production of Spatial Information in the Age of Digital Communication: Digital Maps, Communities and Participatory Culture

ABSTRACT In this study, it is aimed to understand the changing nature of maps and cartography as a media tool together with digital methods and to examine the activities of platforms that encourage the participation of users. It has been problematized how the users participate in digital mapping activities as an important component. In this context, commercial Google Maps and crowdsourced OpenStreetMap platforms are comparatively examined. Mapping For Change and Yer Çizenler: Herkes İçin Haritacılık Derneği (Landmarkers: Cartography Association for All) from Turkey which use crowdsourced map interfaces protects the participation of the community and the public interest have been analyzed descriptively in terms of the problem of the study. Users are positioned as content producers who work for free on Google Maps, which are mediated by commercial networks, and as 'potential customers' as part of their surveillance processes. In crowdsourced platforms, on the other hand, it has been observed that volunteer users work for free, but mostly take part in mapping activities for the public benefit. However, this participation activity is still limited to a certain social group. It is seen that community maps, which have strong potentials of participation in the public sphere, need to be developed in a more comprehensive way of access and use throughout society. Keywords: Digital Maps, Participatory Culture, Citizen Science, Google Maps, OpenStreetMap.

___

  • Bailey, O. G., Cammaerts, B. & Carpentier, N. (2015). Alternatif medyayı anlamak (Ç. Öztürk, Çev.). Epsilon Yayıncılık.
  • Zygmunt, B. (2012). Küreselleşme: toplumsal sonuçları (A. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Caquard, S. (2014). Cartography II: collective cartographies in the social media. Progress in Human Geography 38 (1), 141-150. https://doi.org/10.1177/030913251351400.
  • Crampton, J. (2017). Digital mapping. İçinde R. Kitchin, T. P. Lauriault & M. W. Wilson (Editörler), Understanding spatial media. (ss. 35-43). Sage Publications.
  • Data.europa.eu. (2022, Temmuz 12). What is open data. https://data.europa.eu/en/trening/what-open-data.
  • Dodge, M. & Kitchen, R. (2012). Crowdsourced cartography: mapping experience and knowledge. Environment and Planning, 45 (1), 19-36. https://doi.org/10.1068/a44484.
  • Farman, J. (2010). Mapping the digital empire: Google Earth and the process of postmodern cartography. Sage Journals, 12 (6), 869-88.
  • Google Haritalar. (2022, Ekim 16). Google Haritalar. https://www.google.com/maps/.
  • Gordon, E. (2007). Mapping digital networks from cyberspace to google. Information, Communication & Society, 10 (6), 885-901. https://doi.org/10.1080/13691180701751080.
  • Gordon, E. & de Souza e Silva, A. (2011). Net locality: why location matters in a networked world. Blackwell Publishing.
  • Gregory, D., Johnston, R., Pratt, G., Watts, M. & Whatmore, S. (2009). The dictionary of human geography. Blackwell Publishing.
  • Güngör, O. (2013). “Haritanızı özgür kılın: openstreetmap.” 15. Akademik Bilişim Konferansı. Akdeniz Üniversitesi. Antalya, Türkiye. https://ab.org.tr/ab13/kitap/eski/110.pdf.
  • Haklay, M., Singleton, A & Parker, C. (2008). Web mapping 2.0: the neogeography of the geoweb. Geography Compass, 2 (6), 2011-2039. https://doi.org/10.1111/j.1749-8198.2008.00167.x
  • Harvey, D. (2012). Postmodernliğin durumu (S. Savran, Çev.). Metis Yayıncılık.
  • Humanitarian OpenStreet Map. (2022, Jun 11). HumanitarianOpenStreetMapTeam. https://www.hotosm.org/.
  • Mapping for Change. (2022, September 7). About us. https://mappingforchange.org.uk/.
  • Jenkins, H. (2016). Cesur yeni medya teknolojiler ve hayran kültürü (Ö. N. Yeğengil, Çev.). İletişim Yayınları.
  • Kitchin, R., Lauriault, T. P. & Wilson, M. W. (2017). Understanding spatial media. Sage Publications.
  • Lemos, A. (2010). Post-mass media functions, locative media, and ınformational territories: new ways of thinking about territory, place, and mobility in contemporary society. Space and Culture, 13 (4), 403-420.
  • Lievrouw, L. A. (2016). Alternatif ve aktivist yeni medya (İ. S. Temizalp, Çev.). Epsilon Yayıncılık.
  • OpenStreetMap. (2022, Jun 11). OpenStreetMap about. https://www.openstreetmap.org.
  • OpenStreetMapStats. (2022, December 7). Trending countries, cities and topics of the OpenStreetMap #world. https://osmstats.neis-one.org/?item=countries.
  • Pickles, J. (2011). Uzamların tarihi: haritacılık mantığı, haritalandırma ve coğrafi olarak kodlanmış dünya (K. Işık, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
  • Toprak, A. (2021). Dijital medya ve mekânın dönüşümü. Ütopya Yayınevi.
  • Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2022, Eylül 10). Harita. https://sozluk.gov.tr/.
  • Ünen, H. C., Yılmaz, O. M. & Güngör, O. (2013). Özgür harita: openstreetmap. TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi. Ankara, Türkiye. https://obs.hkmo.org.tr/show-media/resimler/ekler/4598b54c43ab1d0_ek.pdf
  • Yer Çizenler Herkes İçin Haritacılık Derneği. (2022, Ekim 21). Yer çizenler derneği hakkında. https://yercizenler.org/.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.