11 Eylül Sonrası Türk-Amerikan İlişkileri ve Karikatüre Yansıması

Bu çalışmanın amacı hem Türk-Amerikan ilişkileri hem de Amerika ile Batıaçısından tarihsel ve siyasal bağlamda bir milat olarak kabul edilen 11 Eylül ardındanortaya çıkan süreçte yaşanan olayları karikatürlere yansıyan boyutuyla ortaya koymakve incelemektir. Böylece, yakın dönemde yaşanan daha çok siyasi tanımlama içinde elealınan gelişmeleri farklı bir pencereden özellikle Türk kamuoyuna sunulan Amerikanimgesi açısından değerlendirmek olanağı elde edilecektir. Çalışmanın özgün ve temelmalzemesi olan karikatürler, Türk kamuoyunun gündeminde yer almış ve hem toplumundüşünce ve eğilimleriyle ilgili ipuçları vermiş, hem de bir ileti olarak kamuya belli birgörüş ve düşünceyi sunmaktadır. Ele alacağımız konular tarihsel izlence takip ederek,11 Eylül saldırıları, 2. Körfez Savaşı, 1 Mart Tezkeresi ve Çuval Hadisesi ve BüyükOrtadoğu Projesi gibi ulusal ve uluslararası olayları içermektedir. Bu olayların gerçekleştiğitarihlerde yayınlanmış olan karikatürler toplanarak tematik olarak sınıflandırılmış vegöstergebilimsel açıdan çözümlenerek yaşanan sürece farklı bir perspektiften bakış açısıyansıtılmıştır. Çalışmamızda örneklenen karikatürler üzerinden oluşturulan temsillerdeABDnin hegemonik bir güç olarak hem dünya siyasetine yön veren, hem de ikili ilişkilerdebelirleyici bir konumda olduğu görüşü ön plana çıkmıştır. Bununla birlikte, genel olarakher türlü otoriteye muhalif duran ve direniş gösteren bu görsel malzemeler tutum olarakeleştirel bir tutum içinde olduğu gözlemlenmiştir.

urkish-American Relations as Reflected in Political Cartoons in the Aftermath of September 11

his study aims at analyzing the agenda and the issues of Turkish-Americanrelations as reflected in political cartoons in the aftermath of September 11attacks. It isargued that through using and analyzing the political cartoons as the sources reflectingthe issues in bilateral relations will create a new perspective which may facilitate a betterevaluation of the public agenda of Turkish society. The political cartoons are also consideredas cultural texts that may disclose the public thoughts and tendencies relating to the politicaldevelopments of a given era. In this study, such bilateral issues as September 11 Attacks andWar on Global Terror, The Second Gulf War, March 1 Crisis, the event whereby Turkishsoldiers were forced to wear hoods over their heads by US soldiers in Sulaimaniya (2003)and Broader Middle Eastern Projects will be discussed along with semiotic analysis ofrelated political cartoons published in newspapers and humor magazines during theseevents. The relevant political cartoons that were used in our study presented America as anhegemonic power both in designing the world politics and initiator in bilateral relations Itis also seen that cartoons are critical of any power or authority and create a site of resistancefor the sake of public opinion.

___

  • Akbaş, İsmail, (2008). “Afgan Kralı Emanullah Han’ın Türkiye Gezisi” Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi,VII/16-17, İzmir:DEÜ, s.311-334. Avrupa Birliği Bakanlığı. “2004-06-10 Başbakan Erdoğan ABD’de – Derleme” http://www.abgs.gov.tr/index.php?l=1&p=33014. Erişim Tarihi: 28.11.2014. Bölükbaşı, Deniz, (2008). 1 Mart Vakası: Irak Tezkeresi ve Sonrası. İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık. Conners, Joan L.,(2007). “Pop ular Culture in Political Cartoons: Analyzing Cartoonist App roaches” Political Science & Politics. Cambridge: The American Political Science Association, Sayı 2, s.261-265. Dalacoura, Katerina, (2005). “US Democracy Promotion in the Arab Middle East since 11 Sep tember 2001: a critique” International Aff airs Vol:8, Sayı:5, New Jersey: Blackwell Publishing. s.963-979 http://www.jstor.org/stable/3569070. Erişim Tarihi: 24.11.2014. Ergin, Sedat, (2003). “Pazarlık Başlıyor” http ://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster / ShowNew.aspx ?id=172080. Erişim Tarihi: 21.12.2014. Erimhan, Ahmet, (2004). Çuvaldaki Müttefik. İstanbul: Bir Harf Yayıncılık. Gordon, Philip ve Ömer Taşpınar, (2009). Türkiye’yi Kazanmak, İstanbul: Timaş. Gorka, Sebestyen L.v., “Beşinci Maddenin İşletilmesi: Beş Yıl Sonra” NATO Dergisi http://www.nato.int/docu/review/2006/issue2/turkish/art1.html. Erişim Tarihi: 26.12.2014 Grossman, Marc, (2000). “U.S. Interests and Turkey” http ://www.mef orum.org/184/ us-interests-and-turkey. Erişim Tarihi: 24.11.2014 Hartman, Andrew, (2002). “The Red Template: US Policy in Soviet-occupied Af ghanistan”, Third World Quarterly, 23:3, Londra:Routledge, s.467-489. Huntington, Samuel P., (1993). “The Clash of Civilizations?” http ://www.p olsci.wvu. edu/faculty/hauser/PS103/Readings/HuntingtonClashOfCivilizationsForAffSummer93. p df . Erişim Tarihi: 10.11.2014. Hürriyet, 30.01.2006 “Danimarka: Muhammed karikatürleri için özür dilemeyeceğiz” http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=3863449&tar ih=2006-01-30 Erişim Tarihi:15.10.2014. Hürriyet, 12.09.2001 “Ecevit’ten Teröre Karşı Dayanışma Çağrısı” Erişim Tarihi:26.10.2014. Hürriyet, 17.10.2001 “ABD’den Türkiye’ye destek”. http ://webarsiv.hurriyet.com. tr/2001/10/17/42167.asp Erişim Tarihi:27.10.2014. Hürriyet, 28 Haziran 2004 “Zirve sonuç bildirisinde Ortadoğu’ya işbirliği önerisi” http://webarsiv.hurriyet.com.tr/2004/06/28/481631.asp. Erişim Tarihi:30.10.2014. Kemmitz, Thomas M., (1973). “The Cartoon as a Historical Source”. Journal of Interdisciplinary History. Vol.4, No:1, MIT Press s.81-93. http ://www.j stor.org/ stable/202359 Erişim Tarihi:18.09.2014. Lewis, Justin (ed), (2006). Shoot First and Ask Questions Later: Media Coverage of the 2003 Iraq War. New York:Peter Lang , s.171. NATO, (2004) . “News” http://www.nato.int/docu/comm/2004/06-istanbul/home. htm. Erişim Tarihi: 25.11.2014. Ottaway, Marina and Thomas Carothers, (2004). “The Greater Middle East Initiative: Off to a False Start” http://www.carnegieendowment.org/files/ Policybrief29. p df . Erişim Tarihi: 18.11.2014. Oral, Tan, (1998). Yaza Çize. İstanbul: İris. Radikal, 11.06.2004. “Bush Usulü Övgü: ‘You are a great man’” http ://www.radikal. com.tr/haber.php?haberno=119047. Erişim Tarihi: 02.12.2014. Rifat, Mehmet, (1998). XX.Yüzyılda Dibilim ve Göstergebilim Kuramları (1. Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Sabah, 07.01.2015, “Charlie Hebdo dergisine saldırı: En az 12 ölü” http ://www. sabah.com.tr/dunya/2015/01/07/f ransada-o-dergiye-saldiri-10-olu. Erişim Tarihi: 12.01.2015. Snauwaert, Dale T., (2004). “The Bush Doctrine and Just War Theory.” The Online Journal of Peace and Conflict Resolution 6.1 Fall: 121-135 www.trinstitute.org/ ojpcr/6_1snau.pdf. Erişim Tarihi: 11.10.2014. Steuter, Erin ve Wills, Deborah, (2008). At War with Metap hor: Media, Prop aganda, and Racism in the War on Terror. Plymouth: Lexington Books. TBMM, (2003). http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c035/ tbmm22035031.p df. Erişim Tarihi: 27.12.2014. TDK, Büyük Türkçe Sözlüğü karikatür maddesi http ://www.tdk.gov.tr/. Erişim Tarihi: 08.09.2014. Thompson, Paul, (2009). “Donald Rumsfeld’s Holy War: How President Bush’s Iraq Briefings Came With Quotes from the Bible.” http ://www.dailymail.co.uk/news/ article-1184546/Donald-Rumsfelds-holy-war-How-President-Bushs-Iraq-briefings- came-quotes-Bible.html. Erişim Tarihi: 20.11 2014. Topuz, Hıfzı, (1986). İletişimde Karikatür ve Toplum Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. Williamson, Mary, (2009). Terrorism, War and International Law: The Legality of the Use of Force against Afghanistan in 2001. Surrey:Ashgate Publishing. Yeniçağ, 6 Mart 2013, http ://www.yenicaggazetesi.com.tr/yalcinbayir-o-donemi- aydinlatiyor-81716h.htm. Erişim Tarihi: 03.01.2015. Yetkin, Murat, (2002). “İki Hedef Peşindeyiz” http ://www.radikal.com.tr/ haber. php?haberno=58749. Erişim Tarihi: 22.12.2014. Yoo, John, (2003). “International Law and the War in Iraq” The American Journal of International Law, Vol. 97, No. 3 (Jul., 2003), Washington:ASIL, 563-576.