Şehbender Raporlarına Göre Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Akdeniz’de İtalyan ve Fransız Donanmaları Arasındaki Rekabette Cenova Limanı’nın Önemi

Cenova limanı yirminci yüzyılın başları itibariyle İtalyandonanması için önem kazanmaya başlamış olupdonanmasına günden güne daha fazla yatırım yapanİtalya’nın gerek Birinci Dünya Savaşı öncesinde Fransaile yaşadığı Akdeniz rekabeti gerekse Almanya ile tesisettiği askeri ittifak Cenova’yı daha da önemli bir limanhaline getirmiştir. Osmanlı Devleti ise TrablusgarpSavaşı’nın (1911-1912) ardından bir taraftan İtalya ilemünasebetlerini geliştirmeye çalışmakta iken diğertaraftan da şehbenderleri vasıtasıyla İtalyandonanmasının faaliyetlerini takip etmeye başlamıştır.Özellikle Birinci Dünya Savaşı öncesindeki silahlanmayarışının en belirgin hale geldiği dönem olan 1914 yılınınilk yarısında İtalyan donanmasının Doğu Akdeniz’eyönelik herhangi bir girişimi Osmanlı Devleti tarafındandikkatle izlenmiştir. Bu bağlamda çalışmamızda 1914yılının şehbender raporları ışığında Cenova limanınınaskeri yapısı incelenmiş olup İtalyan donanmasınınFransız donanması ile gerçekleştirdiği Akdeniz’dekidonanma rekabeti bağlamında da bu limanın yeri veönemi tespit edilmeye çalışılmıştır.

THE IMPORTANCE OF GENOA PORT IN THE COMPETİTİON BETWEEN THE ITALIAN AND FRENCH NAVY IN THE MEDITERRANEAN BEFORE THE FİRST WORLD WARACCORDİNG TO CONSULATE REPORTS

The port of Genoa started to gain importance porthe Italian navy at the beginning of the twentiethcentury, and Italy, which invested more in its navyday by day, both the Mediterranean rivalry withFrance before the First World War and the militaryalliance it established with Germany made Genoaan even more important port. While the OttomanEmpire was trying to improve its relations withItaly after the Tripoli War (1911-1912), on theother hand, it started to follow the activities of theItalian navy through its consulates. Especially inthe first half of 1914, when the arms race before theFirst World War became most evident, any attemptof the Italian navy towards the EasternMediterranean was carefully followed by theOttoman Empire. In this context, in our study, the military structure of the Genoa port was examinedin the light of the consulate reports of 1914, and theplace and importance of this port were tried to bedetermined in the context of the naval competitionof the Italian navy with the French navy in theMediterranean.

PDF

___

Deniz Tarihi Arşivi, Bahriye Nezareti Kataloğu, Sayfa No: 23631, Lef: 1-2, 26 Mart 1914.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /7835, Sayfa No: 28-29, 28 Şubat 1912.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /7835, Sayfa No: 38-46, 12 Nisan 1912-21 Mayıs 1912.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /7835, Sayfa No: 61-62, 8 Haziran 1912.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /8091, Sayfa No: 27, 10 Haziran 1912.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /7835, Sayfa No: 107, 8 Mart 1913.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /8091, Sayfa No: 23, 21 Mayıs 1913.
Politisches Archiv des Auswärtigen Amts, RZ 201 /7835, Sayfa No: 138, 13 Aralık 1913.
Bundesarchiv, Militärarchiv; Nachlasse und Sammlungen, Dosya No: 156-1, Sayfa No: 8, 2 Aralık 1912.
Dan Van der Vot, Dünyayı Değiştiren Gemi: Goeben’in 1914’de Çanakkale Boğazı’na Kaçışı, Ali Cevat Akkoyunlu (Çev.), Alfa Yayınevi, İstanbul 2013.
Das Interessante Blatt, “Blockade der Küst Montenegros”, Sayfa No: 1, 10 Nisan 1913.
Das Interessante Blatt, “Der Beschluß der Mächte über die Flottendemonstration”, Sayfa No: 11, 10 Nisan 1913.
Illustrierte Kronen Zeitung, “Der Italienische Ueberfall auf der Hafenstadt Beirut”, Sayfa No: 1, 28 Şubat 1912.
Mielke, Otto; Torpedoboots-Zerstörer-Scharfschütze: Vom Seekrieg im Mittelmeer 1914-1918, Maximilian Verlag, Hamburg 1998.
Österreichs Illustrierte Zeitung, “Ein Sperrforts im Hafen von Genua”, Sayfa No: 896, 27 Haziran 1915.
Sondhaus, Lawrance; The Great War at Sea: A Naval History of the First World War, Cambridge University Press, UK 2014.
Sondhaus, Lawrance; The Naval Policy of Austria-Hungary 1987-1918: Navalism, Industrial Development and Politics of Dualism, Purdue University Press, 1994.
Halpern, Poul G.; The Mediterranean Naval Situation 1908-1914, Harward University Press, USA 1971.
Karataş, Nuri; “Askeri ve Siyasi Yönleriyle İtalyan Donanmasının Çanakkale Boğazı Harekatı (18 Nisan 1912)”, Akademik Bakış, Cilt: 6, Sayı: 12, 2013, ss. 81-109.
Kılıç, Sezen; Trablusgarp Savaşı’nda İtalyan Donanmasının Çanakkale Boğazı Harekatı (Alman Belgelerine Göre), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2018.
Kurtcephe, İsrafil; Türk-İtalyan İlişkileri (1911-1916), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1995.