Kırklareli Sanayii (1927 – 1935)

Tarihçiliğin önemli bir dalı olan şehir tarihçiliği günümüzde Türkiye’de ve dünyada büyükgelişmeler kaydetmektedir. Türkiye’de şehir tarihçiliğinin gelişmesi ayrıca bir öneme haizdir.Zira Türkiye’de yapılan tarih çalışmalarının kabaca üçte ikisi hala siyasi tarih alanına yöneliktir.Şehir tarihçiliğinde, ilgili coğrafyanın sadece siyasi ve kronolojik olayları değil, aynı zamanda ocoğrafi birimde yaşayan insanların yapıp gerçekleştirdiği tüm faaliyetler birer tarihi olgu olarak elealınıp incelenebilmektedir. Bu çalışmada, Kırklareli il merkezi ve Lüleburgaz ilçe merkezi odakalınarak, Kırklareli vilâyeti genelinde 1927 – 1935 yılları arasında sanayi alanında yaşanan gelişimve değişimler genel hatlarıyla incelenmeye, vilâyet genelinde yaşanan bu değişim ve gelişmelerhakkında kısaca bilgiler verilmeye çalışıldı. Ayrıca, vilâyet sınırları içerisinde kurulan ve sahipolduğu gövde büyüklüğü ile vilâyet sanayisi içerisinde çok önemli bir hacim oluşturan AlpulluŞeker Fabrikası’nın tarihçesine, anılan dönem içerisindeki şeker üretimine, oluşturduğu istihdamave Türkiye ekonomisine yaptığı katkıya da kısaca değinildi. Bu çalışma bu konu ile ilgili yapılanilk çalışmadır. Bu nedenle, 1927 – 1935 yılları arasında Kırklareli yöresinde sanayi alanındaortaya çıkan önemli değişme ve gelişmeler anlatılırken, bunların nedenleri ve nasılları üzerindedurulmamış, sadece mevcut gelişme ve değişmelerin gerçekçi bir fotoğrafı çekilmeye çalışılmıştır.Bu gelişme ve değişmelerin neden ve nasılları ayrı birer çalışma konusudur.

Kırklareli Industry (1927-1935)

Urban historiography has currently been making great progress in Turkey and in the world. In urban historiography, not only the political and chronological events of the related geography, but also all the work done by people in that settlement can be considered as historical facts. In this study, focusing on the center of Kırklareli province and Lüleburgaz district center, it was tried to examine the general developments and changes in the industrial area between 1927 and 1935 throughout Kırklareli province, and to give brief information about these changes and developments throughout the province. Also, the history, the sugar production during the mentioned period, the employment created, and the contribution to the Turkish economy of Alpullu Sugar Factory were briefly discussed. Since this is the first study on this subject, while explaining the important changes and developments in the field of industry in Kırklareli region between 1927 and 1935, the whys and hows of them were not emphasized, only a realistic picture of the current developments and changes was tried to be taken. The whys and hows of these developments and changes is a separate topic study.

PDF

___

1319 Edirne Vilayeti Celilesi Sâlnâmesi, Edirne Vilayet Matbaası, Edirne, 1903.
BORATAV, Korkut, Türkiye İktisat Tarihi (1908-1985), Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1998.
Cumhuriyetin 80. Yılında Türk Şeker Sanayi, Türkiye Şeker Fabrikaları A. Ş., Ankara, 2003.
DURSUNKAYA, Ali Rıza, Kırklareli Vilâyetini Tarih, Coğrafya, Kültür ve Eski Eserleri Yönünden Tetkik, Yeşilyurt Basımevi, Kırklareli, 1948 s.109.
Düstur (1934a) Üçüncü Tertip Teşrinisani 1340-Teşrinievvel 1341, C. 14, Başvekâlet Matbaası, Ankara, 1933.
ELDEM, Vedat, Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomisi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1994.
Genel Nüfus Sayımı 20 Ekim 1935 Kırklareli Vilâyeti, C. 34, Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul, 1937.
KARPAT, Kemal Haşim, Osmanlı Nüfusu (1830-1914), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2003.
KAYA, Dilek Göze - Ayşe Durgun, “1922 – 1938 Dönemi Atatürk’ün Maliye Politikaları: Bütçe ve Vergi Uygulamaları”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.19, Mayıs 2009, s.233-249.
KAYAPINAR, Selda, “Osmanlı ABD Ticaret Anlaşması Öncesi Amerika’nın Diplomasi Girişimleri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 51, Ocak 2017, s. 39- 56.
KURT, Mustafa- Kemalettin KUZUCU, Baki ÇAKIR, Kemal DEMİR, “19. Yüzyılda Osmanlı Sanayileşmesi Sürecinde Kurulan Devlet Fabrikaları: Bir Envanter Çalışması”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S. 40, Güz 2016, s. 245-277.
ÖNSOY, Rifat, Tanzimat Dönemi Osmanlı Sanayii ve Sanayileşme Politikası, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Ankara, 1988.
ÖZDEMİR, Mustafa, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Endüstriyel Mirasımız, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul 2011.
Sanayi Sayımı 1927, Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara, 1969.
Sanayi İstatistikleri Teşviki Sanayi Kanunundan İstifade Eden Müesseselerin 1 932 ve 1933
Seneleri Faaliyetleri, Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, Devlet Matbaası, İstanbul, 1934.
Sanayi İstatistikleri Teşviki Sanayi Kanunundan İstifade Eden Müesseselerin 1932 ve 1937
Seneleri Faaliyeti, Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul, 1939.
SARC, Ömer Celal, Tanzimat ve Sanayimiz Tanzimat I, Maarif Matbaası, İstanbul, 1940.
Tayanç, Tunç, Sanayileşme Sürecinde 50 Yıl, Milliyet Yayınları, İstanbul, 1973.
TEZEL, Yahya Sezai, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002.
TÖKİN, İsmail Hüsrev, İktisadi ve İçtimai Türkiye Rakamlarla Volume: 3, T. C. İstatistik Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, 1946.
Trakya İstatistik Yıllığı 1939, C. II, İstatistik Genel Direktörlüğü Trakya Umum Müfettişliği İstatistik Bürosu Ankara Basım ve Ciltevi, Ankara, 1939.
Türkiye Cumhuriyeti Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, Nüfus Sayımları 1927-1950, Ankara, (1953).
USLUBAŞ,Tolga, Geçmişten Günümüze Türkiye Kronolojik Türkiye Tarihi, Melisa Matbaacılık, İstanbul, 2013.
VELİDEDEOĞLU, Turan Veldet, 30. Yılında Türkiye Şeker Sanayii, Doğuş Lmtd. Şirketi Matbaası, Ankara,1958.
VURAL, İstiklal Yaşar, “Atatürk dönemi Maliye Politikaları: Liberal İktisattan Karma Ekonomiye”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.20, Nisan 2008, s. 77- 114.
YARDIMCI, Necla, Handan Çulal Kılıç, Gözde Ürgen, “Eskişehir İli Şeker Pancarı Üretim Alanlarında Görülen Bazı Virüs Hastalıklarının DAS-ELISA Yöntemiyle Belirlenmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, S. 7 (1), 2012, s. 42-50.
YAŞA, Memduh, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi, Apa Ofset Basımevi, İstanbul, 1980.
28 Teşrinievel 1927 Umumî Nüfus Tahriri, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü, Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul,1929.