FIRST RALLIES IN OUR MULTI-PARTY POLITICAL COMMUNICATION HISTORY: ADDRESSES by ISMET PASHA in SIVAS and FETHI BEY in IZMIR
Kasım 1924 ile Haziran 1925 arası yaklaşık 7 ay yaşayan Terakkiperver CumhuriyetFırkası sonrası, ikinci kez bir muhalefet partisinin kurulması Ağustos 1930’dagerçekleşmiştir. Aynı zamanda Eylül-Ekim 1930’da gerçekleşen ve 1,5 aydan fazla sürenilk mahalli seçimlere katılan Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF) döneminde CumhuriyetHalk Fırkası (CHF) Lideri İsmet Paşa’nın Sivas ve SCF Lideri Fethi Bey’in İzmirmitingleri cereyan etmiştir. Liderlerin konuşmalarında gerek halkla yüz yüze bir iletişimsağlanması açısından “doğrudan”, gerekse konuşma metinlerinin tamamının dönemin öndegelen gazetelerinde yayınlanarak mekânda hazır bulunmayan kitleye de ulaştırılmasıaçısından “dolaylı” iletişim yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Bu bakımdan, Türkiye’deçok partili siyasal yaşamın ilk meydan toplantıları sayılabilecek bu mitinglerde, hem elealınan konular, hem de bunların ele alınış biçimi söylem analizi ve siyasal iletişimteknikleri açısından önemli veriler sunmaktadır. Arşiv araştırmasına dayanan vekarşılaştırmalı söylem analizi yöntemini kullanan bu makalede, dönemin siyasal kültürü,ideolojik tutumları, güncel konuları ve liderlerin meydan performansları üzerindedurulmaktadır.
Çok Partili Siyasal İletişim Tarihimizin İlk Mitingleri: İsmet Paşa’nın Sivas ve Fethi Bey’in İzmir Konuşmaları
Following the short-lived Progressive Republican Party, which lasted only 7 months between November 1924 and June 1925, a second opposition party was founded in August 1930. During the period of the Liberal Republican Party, which ran in the first local elections that was held in September-October 1930 and lasted for 1.5 months, the leader of the Republican People’s Party, İsmet Pasha, held a rally in Sivas and the leader of the Liberal Republican Party, Fethi Bey, held one in Izmir. Both “direct”, in terms of face to face communication with the people, and “indirect”, in terms of delivering the speeches to the masses, who were not present in the rallies, by publishing them in the leading newspapers of the era, communication methods were jointly employed in the leaders’ addresses. In this regard, the matters, addressed during these rallies, which can be regarded as the first public meetings of the multi-party political life in Turkey, and the way they were addressed offer significant data in terms of discourse analyses and political communication techniques. This article, which is based on archive research and uses comparative discourse analysis method, examines the political culture, ideological attitudes, topical issues and the leaders’ public performances.
___
- AĞAOĞLU, Ahmet. Serbest Fırka Hatıraları, İstanbul: İletişim Yayınları,1994.
- AHMAD, Feroz. The Making of Modern Turkey. Oxfordshire: Taylor & Francis e-Library,
2003.
- ATATÜRK, Mustafa Kemal. Nutuk, Volume I-II, İstanbul: Türk Devrim Tarihi Enstitüsü,
1981.
- AVAŞAR, Abdülhamit. Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul: Kitabevi Yayınları,1998.
- GOLOĞLU, Mahmut. Devrimler ve Tepkileri (1924–1930), Ankara: Türkiye İş Bankası
Kültürü Yayınları, 1972.
- İNAN, Afet. Vatandaş İçin Medeni Bilgiler, Ankara:Milliyet Matbaası, 1930.
- OKYAR, Ali Fethi. Serbest Cumhuriyet Fırkası Nasıl Doğdu Nasıl Feshedildi?, İstanbul:
Derin Tarih, 1987.
- TEKELİ İlhan and İLKİN Selim. 1929 Dünya Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika
Arayışları, Ankara: ODTÜ Yayınları, 1983.
- TEZİÇ, Erdoğan. 100 Soruda Siyasî Partiler. İstanbul: Gerçek Yayınevi,1976.
- Cumhuriyet, August 31, 1930.
- Cumhuriyet, September 1, 1930.
- Cumhuriyet, September 2, 1930.
- Cumhuriyet, September 3, 1930.
- Cumhuriyet, September 4, 1930.
- Cumhuriyet, September 8, 1930.
