Kalp Yetmezliği Olan Hastaların Uyku Kalitesi ve İlişkili Etmenlerin İncelenmesi

Amaç: Kalp yetmezliği olan hastaların uyku kalitesi %50 oranında azalmaktadır. Araştırmamızda kalp yetmezliği olan hastaların uyku kalitesi düzeyi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma örneklemine kardiyoloji polikliniğinde takip edilen, en az altı ay önce tanı almış, yaşamı tehdit eden başka bir hastalığı olmayan 60 kalp yetmezliği hastası alınmıştır. Sosyodemografik ve hastalık özellikleri ile ilgili veriler araştırmacı tarafından geliştirilen hasta tanıtım formu kullanılarak toplanmıştır. Uyku kalitesini belirlemek amacıyla Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi ile değişkenler arasında farklılık; korelasyon analizi ile değişkenler arasında ilişki aranmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda kalp yetmezliği olan hastaların global PUKİ ortalaması 9.20±2.10 olup uyku kalitelerinin düşük olduğu saptanmıştır. Uyku kalitesinin yaş, cinsiyet, kullanılan yastık sayısı, New York Kalp Cemiyeti sınıflamasına göre sınıf düzeyi artışı gibi değişkenlerle ilişkili olabileceği belirlenmiştir. Sonuç: Bu sonuçlara göre kalp yetmezliği olan hastalarda rutin olarak uyku öyküsünün alınması ve uyku kalitesini etkileyebileceği düşünülen ve kronik hastalığı olan bireylerde farklı değişkenlerin uyku kalitesi ile ilişkisini belirlemeye yönelik çalışmalar yapılması önerilmektedir.

Examination of Heart Failure Patient s Sleep Quality and Relating Factors

Objective: The quality of sleep 50% decreases in patients who suffer from heart failure. The target of this research is to identify the patientsquality of sleep and the factors that have impacts on it. Methods: In the sample of this research included sixty patients who have been dealt with in our cardiology unit and were diagnosed at least six months ago having no other illnesses threating life. The data of sociodemographic and the feature of the illness are gathered by the researcher using patient presentation documents. PUKI is used in order to identify the quality of sleep. In the process of evaluating the data with Kruskal Wallis test, Mann Whitney U test and the disparity among the variables and the correlation analysis are searched. Results: In conclusion of the research it s determined that the sleep quality of the patients who suffer from heart failure is low. The average of Global PSQI is defined as 9.20±2.10. The research pointed out that the quality of sleep of PSQI are related with age, sex, the number of pillow and the class level according to New York Heart Association classification. Conclusion: Obtaining a sleep history in people with heart failure is important. The new studies are suggested to examine the other factors that can be related sleep quality and occurs with chronic disease.

PDF

___

1. Gök H. Klinik kardiyoloji. 3. baskı, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2003. s.399-425.
2. Korkmaz M, Kızılcı S. Kalp yetersizliği olan hastalarda postürün periferik oksijen saturasyonu ve bazı hemodinamik parametreler üzerine etkisi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 2012; 4(2):85-93.
3. Kepez A, Kabakçı G. Kalp yetersizliği tedavisi. Hacettepe Tıp Dergisi 2004; 35:6981.
4. Büyüköztürk K, Koylan N. Kalp yetersizliği. 1. baskı. İstanbul: Üniform Matbaacılık; 2003. s:8-112.
5. Dolar E. İç hastalıkları. 1. baskı. İstanbul: Nobel-Güneş Kitabevi; 2005. s.19-40.
6. Parker KP, Dunban SB. Sleep and heart failure. Journal of Cardiovascular Nursing 2002; 17(1):3041.
7. Ferrier K, Richards M, Weatherall M. Sleep disorder breathing occurs frequently in stable outpatients with congestive heart failure. Chest 2005; 128(4):2116- 2122. http://dx.doi.org/10.1378/chest.128.4.2116
8. Chen, H, Clark, A.P. Sleep disturbances in people living with heart failure. Journal of Cardiovascular Nursing 2007; 22 (3): 177-185. http://dx.doi.org/10.1097/01.JCN.0000267823.19826.ca
9. Arat - Özkan, Türkay Araştırıcıları: Türkiye de kalp yetersizliği tanı ve tedavi yaklaşımları: Çok merkezli Türkay (Türk Kalp Yetersizliği) çalışması. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, XVII. Ulusal Kardiyoloji Kongresi Bildiri Özetleri; İzmir: 2001.
10. Özer S, Argon G. Kalp yetmezliğinde sağlık davranışları, sağlığa verilen önem ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 1(1):6377.
11. Özenci M. Kardiyovasküler hastalıklar bakımından batı ülkelerine benzer yapıdayız. Turkish Pharmaceutical Business Review Kardiyoloji Özel Sayısı 2006; 1(2): 59-61.
12. Rao A, Gray D. Impact of heart failure on quality of sleep. Postgrad Med. J. 2005; 81 (1): 99-102. http://dx.doi.org/10.1136/pgmj.2003.013300
13. Redeker NS, Stein S. Characteristic of sleep in patients with stable heart failure versus a comparison group. Heart and Lung 2006; 35:252-61. http://dx.doi.org/10.1016/j.hrtlng.2005.10.007
14. Doğan O. Ertekin Ş. Doğan S. Sleep quality in hospitalized patients. Journal of Clinical Nursing 2004; 14: 107-13. http://dx.doi.org/10.1111/ j.1365-2702.2004.01011.x
15. Skobel E, Norra C, Sinha A, Brever C, Hanrath P, Stellbrink C. Impact of sleep related breathing disorders on health-related quality of life in patients with chronic heart failure. The Europen Journal of Heart Failure 2005; 7: 50511. http://dx.doi.org/10.1016/j.ejheart.2004.07.020
16. Görgülü, Ü. KOAH hastalarında uyku kalitesinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Ankara: 2003.
17. Uran G. Kırsal kesimde evde ve huzurevinde kalan 60 yaş üzeri yaşlılarda pittsburg uyku kalitesi indeksi ile uyku kalitelerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Ankara: 2001.
18. Çuhadaroğlu Ç. Uykuda solunum bozuklukları, Akciğer 2007; 13(1): 44-50.
19. Eser I, Khorshid L, Çınar Ş. sleep quality of older adults in nursing homes in turkey, Journal of Gerontological Nursing 2007; 33(10):42-9.
20. Karagözoğlu Ş. Çabuk S, Tahta Y. Temel, F. Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi 2007; 8(4):234-40.
21. Redeker NS, Robert H. Sleep and quality of life in stable heart failure. Journal of Cardiac Failure 2005; 11(5):700-4. http://dx.doi.org/10.1016/ j.cardfail.2005.07.003
22. Ericson VS, Dracup KA, Hage A. Sleep disturbance symptoms in patients with heart failure. AACN Clinical Issues 2003; 14(4): 47787.
23. Efe F, Olgun N. Kalp yetersizliği olan hastalarda dispne, yorgunluk ve yaşam kalitesi üzerine eğitimin etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011:1-13.
24. Schulz R, Blau A, Börgel J, Duchna HW, Fietze İ, Koper I, et al. Sleep apnea and heart failure. European Respiratory Journal 2007; 29(6):1201- 5. http://dx.doi.org/ 10.1183/09031936.00037106
25. Aşık Özdemir V. Kronik kalp yetmezliği olan hastalarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: 2009.
26. Dursunoğlu N, Dursunoğlu D. Obstrüktif uyku apne hipopne sendromunun kardiyovasküler sisteme etkisi. Anadolu Kardiyoloji Dergisi2005; 5:415.
27. Arat N, Yıldırım N, Altay H, Şahin O, Sökmen Y, Sabah İ, Kompanse kalp yetersizlikli hastalarda fiziksel aktivite alışkanlığı ve uyku kalite indeksi ile ilgili klinik ve ekokardiyografik parametreler. Türkiye Klinikleri Journal of Cardiovascular Science 2006; 18:196-205.
28. Redeker NS, Muench U, Walsleben J, Gilbert,M, Freudenberger R, Chen M, et al. Sleep disordered breathing, daytime symptoms, and functional performance in stable heart failure. SLEEP 2010; 33(4):551-60.
29. Brostörm A. Stromberg A Dahlstrom U Fridlund B. Patients with congestive heart failure and their conceptions of their sleep situation. Journal of Advanced Nursing 2001; 34(4): 5209. http://dx.doi. org/10.1046/j.1365-2648.2001.01781.x
30. Alessi CA, Martin JL, Webber PL, Kim EC, Harker JO, Josephson KR. Randomized controlled trial of a nonpharmacological intervention to improve abnormal sleep/wake patterns in nursing home residents. JAGS 2005; 53:80310. http://dx.doi.org/10.1111/j.1532-5415.2005.53251.x
31. Koch S, Haesler E, Tızanı A, Wılson J. Effectiveness of sleep management strategies for residents of aged care facilities: findings of a systematic review. Journal Of Clinical Nursing 2006; 15: 126775. http://dx.doi. org/10.1111/j.1365-2702.2006.01385.x
32. Hamilton GS. Polin P, Naughton MT. Obstructive sleep apnea and cardiovascular disease. Internal Medicine Journal 2004; 34: 4206. http://dx.doi.org/10.1111/j.1445-5994.2004.00596.x
33. Göktaş K, Özkan İ. Yaşlılarda uyku bozuklukları. Turkish Journal of Geriatrics 2006; 9 (4): 226-233.
34. Buysse DJ, Charles F, Reynolds CF, Mak TH, Berman SR, Kupfer DJ. The pittsburg sleep quality index: A new intrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research 1989; 28(7):193-213. http:// dx.doi.org/10.1016/0165-1781(89)90047-4
35. Ağargün MY, Kara H, Anlar O. ve arkadaşları, Pittsburg uyku kalite indeksinin geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1996; 7(2):10715.
36. Herrscher TE, Akre H, Overland B, Sandvik L, Westheim AS. Clinical predictors of sleep apnoea in heart failure outpatients. International Journal of Clinical Practice 2014; 68(6):72530. http://dx.doi. org/10.1111/ijcp.12396