Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler
Bu araştırma hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu tanımlayıcı çalışmanın örneklemine, Ege Bölgesi'ndeki bir il merkezinde bulunan SB Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 278 hemşire alınmıştır. Araştırmanın verileri "sosyodemografi k veri formu" ve "Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği"ni içeren bir soru formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği puan ortalaması 125.62±19.40 olarak bulunmuş olup, alt grupları arasında en yüksek puan ortalaması manevi gelişim (26.16±4.26) ve en düşük puan ortalaması fi ziksel aktivite (15.32±4.81) olarak belirlenmiştir. Medeni durum çocuk sahibi olma durumu, ekonomik durum değişkenleri ile fi ziksel aktivite; yaş grupları, çocuk sahibi olma durumu, ekonomik durum değişkenleri ile kişilerarası ilişkiler; yaş grupları, ekonomik durum değişkenleri ile manevi gelişim arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Yaş grupları, medeni durum, çocuk sahibi olma durumu, ekonomik durum değişkenleri ile stres yönetimi; yaş grupları, cinsiyet, ekonomik durum, sigara kullanma durumu değişkenleri ile beslenme; medeni durum, ekonomik durum değişkenleri ile sağlık sorumluluğu arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p
Factors Affecting the Healthy Lifestyle Behaviors of Nurses
This study was conducted to determine factors affecting the healthylifestyle behaviors of nurses.Methods: The sample of this descriptive study comprised 278 nurseswilling to participate in the study at SB Education and Research Hospitalin one city of Aegean Region. Data were collected by a questionnaireincluding “sociodemographic data form” and “Healthy Lifestyle BehaviorsScale”. For the statistical analysis, paired sample t-test and one-wayvariance analysis were used.Results: The mean score of the healthy lifestyle behaviors scale of nursesfound to be 125.62±19:40 and between sub-groups the highestmean score is spiritual development (26.16±4.26) and the lowest meanscore is physical activity (15.32±4.81). Physical activity with maritalstatus, having children, economic status; interpersonal relationshipswith age groups, having children, economic status; spiritual developmentwith age groups, economic status between variables were foundto be a signifi cant difference. Also, stress management with age groups,marital status, having children, economic status; nutrition with agegroups, gender, economic status, smoking status; health responsibilitywith marital status, economic status between variables were found tobe a signifi cant difference (p
___
- 1 . Cihangiroğlu Z, Deveci SE. Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi 2011; 16(2): 78-83.
- 2 . Güler G, Güler N, Kocataş S, Yıldırım F, Akgül N. Bir üniversitede çalışan öğretim elemanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Dergisi 2008; 12(3): 18-26.
- 3 . Güner İ, Demir F. Ameliyathane hemşirelerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9(3): 17-25
- 4 . Edelman C, Mandle CL. Health promotion throught the lifespan. 2002; Fifth edition, Mosby Company, Philidelphia, USA.
- 5 . Cürcani M, Tan M, Özdelikara A. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2010; 9(5) 487-492.
- 6 . Çelik G, Malak AT, Bektaş M, Yılmaz D, Sami-Yümer A, Öztürk Z ve ark. Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Anatolian Journal of Clinical Investigation 2009; 3(3): 164-169.
- 7 . Kaya M, Özvarış Ş, Atlaş H, Altay M, Atik Ç, Aytekin G ve ark. Ankara’da bir sağlık ocağına ve belediyeye ait bir spor kompleksine başvuran 18 yaş ve üzeri kadınların sağlığı geliştirici yaşam biçimi düzeylerinin belirlenmesi. Toplum Hekimliği Bülteni 2009; 28(1): 8-13.
- 8 . Yalçınkaya M, Özer F, Karamanoğlu A. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni; 2007; 6(6): 409-420.
- 9 . Johnson RL. Gender differences in health-promoting lifestyles of African Americans. Public Health Nursing 2005; 22(2): 130-137. http://dx. doi:0737-1209/05
- 10 . Choi Hui W. The health-promoting lifestyles of undergraduate nurses in Hong Kong. Journal of Professional Nursing 2002; 18(2): 101-111. http://dx.doi:10.1053/jpnu.2002.32346
- 11 . Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of HPLP II. Unpublished Manuscript, University of Nebraska Medical Center, 1996.
- 12 . Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12(1): 1-13.
- 13 . İlhan N, Batmaz M, Akhan LU. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3(3): 34-44.
- 14 . Kocaakman M, Aksoy G, Eker HH. İstanbul ilindeki hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2010; 17(2): 19-24.
- 15 . Altıparmak S, Kutlu A. 15-49 yaş gurubu kadınlarda sağlığı geliştirme davranışları ve etkileyen faktörler. TAF Prev Med Bull 2009; 8(5): 421- 426.
- 16 . Can G, Özdilli K, Erol Ö, Ünsar S, Tülek Z, Savaşer S ve ark. Comparison of the health-promoting lifestyles of nursing and non-nursing students in İstanbul, Turkey. Nursing and Health Sciences 2008; 10: 273-280. http://dx.doi: 10.1111/j.1442-2018.2008.00405
- 17 . Tuğut N, Bekar M. Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11(3): 17-26.
- 18 . Karadeniz G, Uçum E, Dedeli Ö, Karaağaç Ö. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TAF Prev Med Bull 2008; 7(6): 497- 502.
- 19 . Kaya T, Gürbıyık A, Kılıç S. Bir lojman bölgesinde yaşayan kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Türk Aile Hek Derg 2008; 12(1): 18-24. http://dx.doi:10.2399/tahd.08.018
- 20 . Ünalan D, Şenol V, Öztürk A, Erkorkmaz Ü. Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2007; 14(2): 101-109.
- 21 . Karaca-Saydam B, Demirel-Bozkurt Ö, Pelik-Hadımlı A, Öztürk-Can H, Soğukpınar N. Riskli gebelerde öz-bakım gücünün sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisinin incelenmesi. Perinatoloji Dergisi 2007; 15(3): 131-139.
- 22 . Arslan C, Ceviz D. Ev hanımı ve çalışan kadınların obezite prevalansı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. F. Ü. Sağ. Bil. Derg. 2007; 21(5): 211-220.
- 23 . Altay B. Samsun 6 nolu sağlık ocağı bölgesinde 15-49 yaş evli kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları. O.M.Ü. Tıp Dergisi 2006; 23(1): 1-8.
- 24 . Al Ma’aitah R, Haddad L, Umlauf M. Health promotion behaviors of Jordanian women. Health Care for Women International 1999; 20: 533- 546. http://dx.doi.org/10.1080/073993399245449
- 25 . Türkol E, Güneş G. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesinde ihtisas yapan asistanların sağlıklı yaşam biçimi davranışları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012; 19(3): 159-166. http://dx. doi.10.7247/jiumf.19.3.6
- 26 . Özyazıcıoğlu N, Kılıç M, Erdem N, Yavuz C, Afacan S. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2011; 8(2): 277-332.
- 27 . Beşer A, Bahar Z, Büyükkaya D. Health promoting behaviors and factors related to lifestyle among Turkish workers and occupational health nurses’ responsibilities in their health promoting activities. Industrial Health 2007; 45: 151-159.
- 28 . Pasinlioğlu T, Gözüm S. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin sağlık davranışları. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1998; 2(2): 60-68.
- 29 . Sohng KY, Sohng S, Yeom H. Health-promoting behaviors of elderly Korean immigrants in the United States. Public Health Nursing 2002; 19(4): 294-300.
- 30 . Duffy ME. Determinants of reported health promotion behabiors in employed Mexican American women. Health Care for Women International 1997; 18: 149-163. http://dx.doi. org/10.1080/07399339709516270
- 31 . Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 9(2): 26-34.
- 32 . Tambağ H. Hatay Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011; 47-58.
- 33 . Kafkas ME, Şahin A, Acet M. Beden eğitimi öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış düzeylerinin incelenmesi. DPUJSS 2012; 32(2): 47-55.
- 34 . Karakoç A. Sınıf öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve bu davranışları etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, Sivas, 2006; 31-63.
- 35 . Koçoğlu D. Konya kent merkezinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesinde sağlıkta sosyoekonomik eşitsizlikler, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, Konya, 2006; 52-92.
- 36 . Özbaşaran F, Çetinkaya A, Güngör N. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlık davranışları. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7(3):43-55