MELEK ŞAHİN, NİHAL TAŞKIRAN, AYTEN ZAYBAK, SEVİL TELLİ, EDA YAŞAR ERGİN

Hemşirelik Öğrencilerinin İlaç Uygulamalarına İlişkin Bilgilerini Yeterli Bulma Durumları

Amaç: Karşılaştırmalı tanımlayıcı nitelikteki bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin ilaç uygulamalarına ilişkin bilgilerini yeterli bulma durumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini, entegre ve klasik sistemde eğitim veren iki ayrı hemşirelik okulunda öğrenim gören 173 son sınıf hem- şirelik öğrencisi oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, öğrencilerin tanıtıcı özelliklerini ve ilaç bilgileri konusunda görüşlerini belirlemeye yönelik sorulardan oluşan anket formu kullanılmıştır. Veriler, SPSS 21.0 programında sayı, yüzdelik dağılımlar ile ki-kare testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: İlaçlar ve ilaç uygulamaları hakkındaki bilgilerini yeterli bulan öğrenci oranı %12.7 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin ilaçlar ve ilaç uygulamaları konusundaki bilgi yeterlilik durumları sorgulandığında en yüksek oranın ilaçların veriliş yolları (%52.6), en düşük oranın ise ilaç-ilaç etkileşimleri (%13.9) olduğu belirlenmiştir. Yapılan analizde okullara göre öğrencilerin kendilerini yeterli bulma durumlarının de- ğişmediği saptanmıştır (p>0.05). Sonuç: Bulgular doğrultusunda hemşire adaylarının ilaç uygulama hatası yapma olasılığının yüksek olduğu ve öğrencilerin farmakolojik bilgilerinin güçlendirilmesinin güvenli ilaç uygulamalarında önemli bir gereklilik olduğu söylenebilir.

The Opinions of Nursing Students Regarding SufŞ ciency of Their Drug Administration Knowledge

Aim: This comparative descriptive study was conducted to determine the opinions of nursing students regarding the sufŞ ciency of their drug administration knowledge. Methods: The research sample comprised 173 nursing students in their Ş nal year of two university nursing programs, one of which incorporates an integrated curriculum while the other incorporates a traditional program of study. Data were collected by a questionnaire including items questioning the students’ sociodemographic characteristics and their opinions regarding their pharmacology knowledge. The data were analyzed using the SPSS 21.0, numbers, percentage distribution and the chi-square test. Results: Of the students, 12.7% perceived their knowledge about drug administration as enough. Analysis of the students’ knowledge levels about drug administration revealed that they were most knowledgeable about drug administration routes (52.6%), and that they were least knowledgeable about drug-drug interactions (13.9%). The analysis also demonstrated that students’ perception of themselves as adequate did not differ from one school to another (p> 0.05). Conclusion: According to the Ş ndings, it can be said that the nursing students are more likely to make drug application mistakes, and strengthening the pharmacological knowledge of students is an important requirement in safe drug administration

PDF

___

1 . Taylor C, Lillis C, & Lemone P. Fundamentals of nursing. The art and science of nursing care. 4th ed., Philadelphia: Lippincott; 2001. p.567- 87.
2 . Craven RF, & Hurnle CJ. Fundamentals of nursing. Human health and function. 3rd ed., Philadelphia: Lippincott; 2000. p.498-515.
3 . Çakır A. Özel bir hastanede ilaç ve ilaç uygulamalarına yönelik eğitimlerin değerlendirilmesi 2010. www.acibademhemsirelik.com/ Bilimsel-Calismalar-Detay.asp?Id=983 (Erişim Tarihi:11 Haziran 2015).
4 . Aygin D, & Cengiz H. İlaç uygulama hataları ve hemşirenin sorumluluğu. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 2011; 45(3):110-14.
5 . Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organizations (JCAHO) Improving Patient and Worker Safety 2012. http://www. jointcommission.org/health_services_ research.aspx (Erişim Tarihi: 10 Temmuz 2015).
6 . Anderson P, & Townsend T. Medication errors: Don’t let them happen to you. American Nurse Today, 2010; 5(3):23-7.
7 . Ayık G, Özsoy AS, & Çetinkaya A. Hemşirelik öğrencilerinin ilaç uygulama hataları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2010; 18(3):136-43.
8 . Karaca A, & Açıkgöz F. Hemşirelik öğrencilerinin ilaç dozu hesaplama becerileri ve ilaç uygulama hataları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(2):110-16.
9 . King RL. Nurses’ perceptions of their pharmacology educational needs. J Adv Nurs, 2004; 45:392-400. http://dx.doi.org/10.1046/j.1365-2648.2003.029 22. x/ full.
10 . Koohestani H, & Baghcheghi N. Investigation medication errors of nursing students in cardiac care unite. Sci J Forensic Med, 2008; 13:249-55.
11 . Baghcheghi N, & Koohestani HR. Nursing students’ errors in preparation and administration of intravenous drugs. Strides in Development of Medical Education 2008; 5:43-9.
12 . Bodur S, Filiz E, Çimen A, & Kapçı C. Ebelik ve hemşirelik son sınıf öğrencilerinin hasta güvenliği ve tıbbi hatalar konusundaki tutumu. Genel Tıp Dergisi 2012; 22(2):37-42.
13 . Karagözoğlu Ş, Özden D, Türk G, & Yıldız FT. Klasik ve entegre müfredat programı hemşirelik öğrencilerinin ilk klinik uygulamada yaşadıkları kaygı, klinik stres düzeyi ve etkileyen bazı faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2014; 7(4):266-74.
14 . Simonsen BO, Johansson I, Daehlin GK, Osvik LM, & Farup P. Medication knowledge, certainly, and risk of errors in healthcare: a cross-sectional study. BMJ Health Services Research, 2011; 11(1):175. http://dx.doi.org/10.1186/1472-6963-11-175.
15 . Grandell-Niemi H, Hupli M, Leino-Kilpi H, & Puukka P. Medication calculation skills of graduating nursing students in Finland. Advances in Health Sciences Education 2001; 6:15-24. http://dx.doi.org/10.1023/ A:1009842501113.
16 . Grandell-Niemi H, Hupli M, Leino-Kilpi H & Puukka P. Medication calculation skills of nurses in Finland. Journal of Clinical Nursing, 2003; 12:519-28. http://dx.doi.org/10.1046/j.1365-2702.2003.00742.x/full.
17 . Harne-Britner S, Kreamer CL, Frownfelter F, Helmuth A, Lutter S, Schafer DJ et.al. Improving medication calculation skills of praticing nurses and senior nursing students. Journal for Nurses in Staff Development, 2006; 22(4):190-5.
18 . Wright K. Student nurses need more than maths to improve their drug calculating skills. Nurse Education Today, 2007; 27(4):278-85. http:// dx.doi.org/10.1016/j.nedt. 2009.06.009.
19 . McMullan M, Jones R, & Lea S. Patient safety: numerical skills and drug calculation abilities of nursing students and registered nurses. J Adv Nurs, 2010; 66(4):891-99. http://dx.doi. org/10.1111/j.1365-2648.2010.05258.x/ full.
20 . Çevik AB, Demirci A, & Güven Z. Hemşirelik öğrencilerinin klinik eğitim sırasında yaptıkları ilaç uygulama hataları ve tıbbi hata farkındalıkları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2015; 6(3):152-9.
21 . Küçükakça G, & Özer N. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin yüksek riskli ilaç uygulamaları konusundaki bilgi durumlarının ve ilaç hatalarıyla ilgili tutum ve davranışlarının incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 2016; 19(1):34-41. http://dx.doi. org/10.17049/ahsbd.40884.
22 . Çoban Gİ, Şirin M, Kavuran E, & Çiftçi B. Üniversite hastanesinde hemşirelerin oral ilaç uygulama güvenliğini tehdit eden faktörlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2015; 4(1):28-43.
23 . Antonow JA, Smith AB, & Silver MP. Medication error reporting: a survey of nursing staff. J Nurs Care Qual, 2000; 15:42-8.
24 . Beyea S, & Hicks RW. Patient safety fisrt alert-epinephrine and phenylephrine in surgical settings. AORN J, 2003; 77(4):743-47. http:// dx.doi.org/10.1016/S0001-2092 (06)60793-X.
25 . Eastwood KJ, Boyle MJ, Williams B, & Fairhall R. Numeracy skills of nursing students. Nurse Education Today, 2011; 31:815-18. http:// dx.doi.org/10.1016/j.nedt. 2010.12.014.
26 . Karagözlü F. Hemşirelik öğrencilerinin ilaç dozu hesaplamasına ilişkin bilgileri. Yakın Doğu Üniversitesi: Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti: 2012.
27 . Çınar N, Akuduran F, & Doğan A. Mathematical skills of the nursing and midwifery students of sakarya university school of health sciences. Revista Electronica de Enfermagem 2006; 8(2):174-84.
28 . Vural F, Çiftçi S, & Vural B. Sık karşılaşılan ilaç uygulama hataları ve ilaç güvenliği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014; 5(4):271-5.
29 . Faria LMP, & Cassiani SHB. Medication interaction: knowledge of nurses in intensive care units, Acta Paul Enferm, 2011; 24:264-70. http://dx.doi.org/10.1590 /S0103-21002011000200017.
30 . Aşti T, & Madenoğlu K. Ağız yolu ile ilaç verilmesine ilişkin hemşirelerin bilgi ve uygulamaları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 6(3):1-9.
31 . Lo TF, Yu S, Chen IJ, Wang KWK, & Tang FI. Faculties’ and nurses’ perspectives regarding knowledge of high-alert medications. Nurse Education Today 2012; 12:6-8. http://dx.doi.org/1 0.1016/j.nedt.2012.01.004.
32 . Lu MC, Yu S, Wang KWK, Wu HF, & Tang FI. Nurses’ knowledge of high-alert medications: A randomized controlled trial. Nurse Education Today, 2011; 12:41-9. http://dx.doi.org/10.1016/j.nedt.2011.11.018.
33 . Hsaio GY, Chen IJ, Yu S, Wei IL, Fang YY, & Tang FI. Nurses’ knowledge of high-alert medications: instrument development and validation. J Adv Nurs 2010; 66(1):177-90. http://dx.doi. org/10.1111/j.1365-2648.2009.05164.x.