The effects of different cultural practices on blind boll infestation of spiny bollworm (Earias insulana boisd.) (Lep.: Noctuidae) and pink bollworm (Pectinophora gossypiella Sound.) (Lep.: Gelechiidae) on cotton growth in the Harran Plain
Dikenlikurt (Earias insulana Boisd.) ve Pembekurt (Pectinophora gossypiella Saund.) üzerinde beş farklı ekim tarihinin (18 Nisan, 28 Nisan, 8 Mayıs, 18 Mayıs ve 28 Mayıs) ve sıra üzeri beş farklı ekim sıklığının (5, 10, 15, 20 ve 30 cm), Harran Ovası'nda yaygın olarak yetiştirilen iki farklı pamuk varyetesinde (Stoneville-453 ve Sayar-314) etkileri, 1998-2000 yılları arasında Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi (Şanlıurfa) deneme arazisinde yürütülmüştür. Çalışmada, Dikenlikurt ve Pembekurt populasyonlarının Sayar-314 çeşidinde çok erken (8 Nisan) veya çok geç (28 Mayıs) ekildiğinde azaldığı ortaya çıkarılmıştır. Bununla birlikte, her iki zararlının populasyonları Stoneville-453 çeşidinde sadece geç ekildiğinde (18 Mayıs) azaldığı belirlenmiştir. Sıra üzerinde ekim aralığının 20 cm olduğu durumlarda bulaşıklığın her iki çeşit içinde azaldığı tespit edilmiştir.
Farklı kültürel uygulamaların pamukta zararlı olan dikenlikurt (Earias insulana boisd.)(Lep.: Noctuidae) ve pembekurt (Pectinophora gossypiella Sound.)(Lep.: Gelechiidae)' un kör kozalardaki bulaşıklık oranına etkisi
The effects of five different sown dates (18 April, 28 April, 8 May, 18 May and 28 May) and five different row spacings (5, 10, 15, 20 and 30 cm) on Spiny Bollworm, SB W (Earias insulana Boisd.) and Pink Bollworm, PBW (Pectinophora gossypiella Saund.) were studied on two most commonly grown cotton varieties (Stoneville-453 and Sayar-314) in the Harran Plain between 1998 and 2000 at the experimental fields of Faculty of Agriculture, Harran University, in Şanlıurfa, Turkey. The study revealed that the populations of SBW and PBW were reduced when Sayar-314 was sown at a very early (8 April) or at a very late (28 May) date. However, the populations of both bollworms were reduced when Stoneville-453 was sown only at a very late date (28 May). The spaces within rows at around 20 cm was also effective for both cultivars (Sayar-314 and Stoneville-453) to present the infestation.
___
- Anonymous. 2000a. Tarım Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Daimi Pamuk Çalışma Grubu Toplantı Raporu, 27 Haziran, Ankara.
- Anonymous. 2000b. Türkiye İstatistik Yıllığı. T.C. Başbakanlık D. İ. E., Ankara. Yayın No: 2390
- Bariola, L. A., Henneberry, T.J. and Chu, C.C. 1987. Ptep and dropp for pink boWworm and boll weewil control in Arizona and southern California,. In J. Brown [ed.], Proceedings, Beltwide Cotton Production Research Conference. National Cotton Council of Merica, Memphis: TN, p 340
- Bariola, L. A., Chu, C.C. and Henneberry, T.J. 1990. Timing applications of plant growth regulators and last irrigation for Pink Bollworm (Lepidoptera: Gelechiidae) control. J. Econ. Entomol. 83, 1074-1079.
- Dinç, U., Şenol, S., Sayın, M., Kapur, S., Yılmaz, K., Sarı, M., Yenigül, İ., Yeşilsoy, M.Ş., Çolak, A.K., Özbek, H. and Kara, E.E. 1991. The physical, chemical, and biological properties and classification-mapping of soils of the Harran Plain. "In S.Kapur (ed.) Soils of the Harran Plain. Turkish Scientific and Technical Research Council Publication, No: 534, 1-10."
- Göven, M.A. 1995. Güneydoğu Anadolu Bölgesi pamuk ekim alanlarındaki zararlılar ile ilgili sorunlar ve çözüm önerileri. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan, Şanlıurfa, 282-289.
- Kıray, Y. 1964. Çukurova Bölgesi pamukları ve diğer kültür bitkilerinde zarar yapan Earias insulana (Boisd.) böceğinin biyolojisi ve mücadelesi üzerinde araştırmalar. Ph.D. Thesis. Kemal Matbaası, Adana, 119 p.
- Klein, M., Navon, A., Andreadou, M. and Keren, S. 1981. Development of an artificial diet for mass rearing of the spiny bollworm, Earias insulana. Phytoparasitica, 9(2), 145-148.
- Özpınar, A., Çopur, O., Abrak, H. and Gür, M.A. 1998a. Harran Ovası'nda farklı ekim zamanı ve azot dozlarının kütlü pamuk verimi ve Dikenlikurt'un bulaşıklık oranı üzerinde etkisinin belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(1); 7-14.
- Özpınar. A, Ünlü, L. and Yıldız, Ş. 1998b. Şanlıurfa İlinde pamuk zararlısı Dikenlikurt (Earias insulana Boisd.)'un bulaşma oranı ve populasyon gelişmesinin belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2(4), 1-10.
- Özpınar, S., Özpınar, A. and Işık, A. 1998c. Harran Ovası'nda pulluk ve çizel ile toprak işlemenin pamuk kütlü verimi ve Dikenlikurt'un bulaşıklık oranı üzerine etkisi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-6.
- Slosser, J.E. and Watson, T.F. 1972. Population growth of the Pink Bollworm. Ariz. Agric. Exp. Stn. Tech. Bull. 32 p.
- Stam, P.A. and Al-Mosa, H. 1990. The role of predators and parasites in controlling populations of Earias insulana, Heliothis armigera and Bemisia tabaci on cotton in the Syrian Arap Republic. Entomophaga, 35 (3), 315-327.
- Uygun, N., Başpınar, H., Şekeroğlu, E., Kornoşor, S., Özgür, A.F., Karaca, İ., Ulusoy, R. and Kazak, C. 1995. GAP alanında zirai mücadele politikasına esas teşkil edecek zararlı ve yararlıların saptanması. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan, Şanlıurfa, 99-119.
- Ünlü, L., Yücel, A. and Kornoşor, S. 1995. Şanlıurfa İlinde Heterocera (Lepidoptera) türleri üzerinde çalışmalar. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan, Şanlıurfa, 191-206.
- Ünlü, L., 2001. Şanlıurfa'da pamuk alanlarında zararlı olan Lepidoptera türlerinin saptanması, populasyon değişimleri, doğal düşmanları ile Dikenlikurt {Earias insulana Boisd.)'un biyolojisi ve bitki fenolojisi arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Adana. Ph.D. Thesis. 110 p.