Çanakkale-Kumkale Ovasında toprak profilinde tuz haraketinin yersel ve zamansal değişimlerinin izleme ve değerlendirmesi

Bitkisel üretimi kısıtlayan önemli toprak karakteristiklerinden biri olan tuzluluğun profilde yersel ve zamansal değişimlerinin incelenmesi ve bu değişimde etkili olan faktörlerin belirlenmesi için Kumkale ovasının kuzeyinde Çanakkale Boğazına etkileşimli 400 ha arazide, 13 örnekleme noktasında, 5 farklı derinlikte ve 7 ayrı ayda alınan toprak örneklerinde tuz ve pH analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçları grafiksel olarak değerlendirilmiş, coğrafi bilgi sistemlerinde dağılım haritaları oluşturulmuştur. Topraklarda tuzluluk, tuzsuzdan çok şiddetli tuzluya, pH ise 6.5-9.5 arasında değişim göstermiştir. Çalışma alanında, deniz ve drenaj kanalının toprak tuzluluğu üzerinde çok etkili olduğu, pH'nın ise arazi kullanım türü ve toprak amenajman tekniklerince çok etkilendiği belirlenmiştir.

Monitoring and evaluation of spatial and temporal changes of the salinity in the soil profile in Kumkale Plain-Çanakkale

The aim of the study was to monitor and evaluate the spatial and temporal changes of the salinity, which is one of the yield reducing characteristic of soil for plant growing, in the soil profile. Salinity and pH analysis were done on soil samples taken from 13 different sampling points at 5 soil depths in 7 months in a 400 ha area effected by the sea in the north of Kumkale plain. Analysis results were evaluated grafically and distribution maps of salinity were produced by using geographic information system. In the area, soil salinity ranged from non-saline to strong saline, while pH was between 6.5 and 9.5. Sea and drainage canal effects were extremely important on salinity; and soil pH was mostly affected land use type as well as soil management techniques.

___

  • Anonim. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alakli Soils. U.S. Salinity Lab. Staff. U.S. Goverment Handbook, No: 60, Washington.
  • Ben-Hur, M., Agassi, M.Keren, R. ve Zhang, J. 1998. Compaction, aging and raindrop impact effect on hydraulic properties of saline and sodic Vertisols. soil Sci. Soc. Am. J. 62, 1377-1383.
  • Bouyoucos, G.J. 1951. A Recalibration of the Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of Soils. Agron. Journal. 43, 434-438
  • Burton, T.M. ve Hook, J.E. 1979. A mass balance study of application of municipal wastewater to forests in Michigan. J. Environ. Quality, 8, 589-596.
  • Çullu, M.A., Almaca, A., Şahin, Y. ve Aydemir, S., 2002. Application of GIS for Monitoring Soil Salinization in the Harran Plain, Turkey. International Conference on Sustainable Land Use and Management. 10-13 June, Çanakkale, Turkey, 326-331.
  • Dinç, U., Kapur, S., Özbek, H. ve Şenol, S., 1987. Toprak Genesisi ve Sınıflandırması. Ç.Ü. Yayınlan Ders Kitabı 7.1.3. Ç.Ü. Basımevi, Adana.
  • ESRİ, 1996. Using Arcview GIS. Environmental System Research Institute, Inc., Redlands, CA.
  • Feng, G.L., Meiri, A. ve Letey, J. 2003. Evaluation of a model for irrigation management under saline conditions: II. salt distribution and rooting pattern effects. Soil Science Society of America Journal, 67 (1), 77-81.
  • Johnson,G.V.,Dizdar,M.Y. ve Raun,W.R.1998. Soil Management Report, GAP. Şanlıurfa-Harran Plains On-Farm and Village Development Project, Ankara
  • Kirkham, M.B., 1986. Problems of using waste¬water on vegetable crops. Hort. Science 21, 24-27.
  • Maas, E.V. ve Hoffman, G.J. 1977. Crop salt tolerance- current assessment. J. Irrig. Drain. Div. Am. Soc. Civ. Eng. 103, 115-134.
  • McMurray, P.A.1979. Soil pH.Donnan Landscape Service. http://www.donnan.com/soilDh.htm
  • Oğuzer, V. 1995. Drenaj ve Arazi Islahı. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 106, Ders Kitapları Yayın No.26. Adana.314s.
  • Özbek, H., Kaya, Z., Gök, M. ve Kaptan, H. 1993. Toprak Bilimi. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No.73, Ders Kitapları Yayın No: 16. Adana, 815 sayfa.
  • Özcan, H., Akça, E., Kapur, S. ve Dinç, O. 2000. Soil Salinity Monitoring of A Selected Area in the Yuregir Plain, Adana-Turkey. Proceedings of International Symposium on Desertification. 13-17 June, Konya, 391-396.
  • Özcan, H. ve Çetin, M. 1998. The Relationship Between Groundwater and Soil Salinity in the Eastern Mediterranean Coastal Region, Turkey. M. Şefik Yeşilsoy International Symposium on Arid Region Soil. 21-24 Sept. Menemen, İzmir, 370-374.
  • Özgül, Ş. 1974. Tuzluluk ve Sodiklik. Uluslararası Sulama ve Drenaj Komisyonu Türk Milli Komitesi, Teknik Rehber No:04.02-02, Ankara.
  • Schlichting, E. ve Blume, E., 1966. Bodenkundliches Practikum. Verlag Paul Parey, Hamburg und Berlin.
  • Schofield, R.V. ve Kirkby, M.J. 2003. Application of salinization indicators and initial development of potential global soil salinization scenario under climatic change. Global Biogeochemical Cycles, 17 (3), art. no. 1078.
  • Smedema, L.K. ve Rycroft, D.W. 1988. Land Drainage. Planning and Design of Agricultural Drainage Systems. BT Batsford Ltd., London. 376 sayfa.
  • Tataum, D., Crouse, K., 2004. SoilpH and Fertilizers. http://msucares.com/pubs/infosheets/is372.htm
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-6819
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: İbrahim TOBİ